Ակնառու է տեսակետի տարածվածությունը, թե Հայաստանի խորհրդարանական ընդդիմությունը գործում է ՌԴ իշխանության, այլ կերպ ասած՝ Կրեմլի թելադրանքով և մասնավորապես դրանով է պայմանավորված եղել նաև մոտ երկամսյա փողոցային շարժումը: Գործնականում սակայն, խորհրդարանական ընդդիմություն-նախկին կառավարող համակարգ դիտարկվող շրջանակի «կառուցվածքը» շատ ավելի բարդ և բազմազան է, որտեղ անկասկած անհերքելի է Ռուսաստանի մեծ ազդեցությունը, սակայն նույնիսկ այդ ազդեցությունն ինքնին բոլորովին միատարր և միակենտրոն չէ:
Անկասկած, կա մեկ գերակա ռազմավարություն, որտեղ առանցքում Ռուսաստանի աշխարհաքաղաքական ազդեցության խնդրի ծիրում կովկասյան ռեգիոնի և Հայաստանի հանդեպ վճռորոշ դերակատարման ապահովման, ռեգիոնը ռուսական ազդեցության ծիրում պահելու խնդիրն է: Սակայն, այդ խնդրի առնչությամբ Ռուսաստանի ներսում տնտեսա-քաղաքական իշխանական և մերձիշխանական խմբերի մարտավարական մոտեցումներն ու շահերի համակարգը բոլորովին միատարր չեն: Տարբերություններն ու տարընկալումները դուրս չեն գալիս ռուսական ընդհանուր մեծապետական ռազմավարության շրջանակից, սակայն այդ շրջանակը բավականին լայն է «մարտավարական» բազմազանություն պարունակելու համար: Այդպիսով, Հայաստանի ներքին զարգացումները մշտապես «միակենտրոն և միատարր ռուսական ազդեցությամբ» չափելն ու գնահատելը կարող է լինել առավելապես փաթեթային, այլ ոչ ըստ էության գնահատական կամ չափում:
Հետևաբար, դրանից արվող եզրահանգումներն ու նաև Հայաստանի անելիքների վերաբերյալ դիտարկումները կարող են շեղվել օպտիմալությունից: Այստեղ հարկ է նկատել, որ նույն այդ ընդդիմության ուժերը, կամ դրա առնվազն երկու հիմնական բևեռները՝ Ռոբերտ Քոչարյանն ու Սերժ Սարգսյանը, իրենց իշխանության տարիներին որոշակի փուլերում խնդիրներ են ունեցել նույն այդ Կրեմլի հետ: Սա իհարկե բոլորովին չի նշանակում, թե հետագայում նրանք չէին կարող հայտնվել թելադրանքի տակ, ընդ որում գուցե նաև բոլորովին ոչ կամովին: Պարզապես, նրանք Հայաստանում ձևավորել ու կառավարել են մի համակարգ, որը մեղմ ասած ուներ խնդիրներ իր կենսագործունեության օրինական, իրավական հիմքի, հանրային լեգիտիմության ասպեկտներում: Իսկ այդ պարագայում համակարգը կամ ինքն իրեն պահում է հենվելով երկրում եղած ֆինանսատնտեսական ռեսուրսի վրա, թեկուզ որոշակի հանքահումքային ռեսուրսների տեսքով, կամ փնտրում է մի ազդեցիկ հովանի, որը կապահովի իշխանական հարատևությունն ու վերարտադրությունը, դրա դիմաց ստանալով լիակատար ենթակայություն:
Մեծ հաշվով, Հայաստանում գործել է այդ սխեման: Սակայն, դա չի նշանակում միատարր ազդեցություն, որովհետև ազդեցության գործոնները ձևավորող հանգամանքները շատ բազմազան և տարբեր են ու պայմանավորված են նաև հենց Ռուսաստանի շուրջ եղած միջավայրի բազմազան ու բարդ բնույթով: Միատարության բացակայության վառ դրսևորումը ՌԴ անվտանգության խորհրդի հայտնի նիստն էր, որտեղ խորհրդի անդամները կարծիք էին հայտնում Դոնբասի և Լուգանսկի ճանաչման նպատակահարմարության կամ անհրաժեշտության վերաբերյալ: Այդ իմաստով, Հայաստանի խորհրդարանական ընդդիմություն-նախկին կառավարող համակարգ ուժերի դաշտում գործնականում տեղի է ունենում որոշակիորեն այն, ինչ արտացոլվում էր ՌԴ անվտանգության խորհրդի փետրվարի 22-ի հայտնի նիստում, պարզապես այստեղ տեղի ունեցողը սահմանափակված չէ ժամանակի և տարածության մեջ:
