Հայաստանում նախկին կառավարող համակարգի տարբեր թևերից կազմված խորհրդարանական ընդդիմության գործունեությունը՝ մինչ այդ կարգավիճակը նաև այլ ձևաչափերի ներքո, հաճախ է առաջացնում արձագանքներ, որ բազմաթիվ առողջ հանրային շերտեր կլինեին ներկայիս իշխանության արդիական, արդյունավետ, որակապես նոր ընդդիմախոսի և ընդդիմության դիրքում, եթե չլիներ նախկին այդ համակարգ-ընդդիմությունը: Մեխանիկան, պատճառահետևանքային կապը հասկանալի է, բայց թերևս ոչ այնքան ընդունելի և արդյունավետ:
Բանն այն է, որ Հայաստանում առողջ, որակապես նոր, քաղաքական մտքի առումով արդյունավետ, համաշխահային իրողություններին ու զարգացումներին թե մասնագիտորեն, թե քաղաքականապես համարժեք ընդդիմության բացակայությունը չի կարող «արդարացվել» նախկին առավարող համակարգ-ընդդիմության առկայությամբ: Այդ համակարգ-ընդդիմության գոյությունը և ակտիվությունը չի կարող դառնալ առողջ ուժերի մի զգալի մասին կազմակերպական անկարողության, պասիվության, նախաձեռնողականության, նաև քաղաքական մարտավարության ու ռազմավարության հարցերում վերկուսակցական մտածողության բացակայության, դրանից բխող հետևանքների «ալիբի»: Ավելին, այդ «ալիբիին» հաճախ հղում են անում ուժեր և միավորներ, որոնք ունեին իրենց որակական և մտածողական առաջադիմությունը դրսևորելու հնարավորություն 2021 թվականի խորհրդարանի արտահերթ ընտրությանը, եթե այդ ընտրությանն առաջնորդվեին ռազմավարական մտածողությամբ և գործեին հավաքականության, այլ ոչ առանձին-մասնակցությունների տրամաբանությամբ, առաջնորդվելով ընդամենը ֆեյսբուքյան հավանումների կամ «յություբյան դիտումների» վիճակագրությամբ, բայց, օրինակ հարյուր հազարրավոր դիտման պարագայում ընտրության արդյունքում ստանալով ընդամենը մի քանի տասնյակ հազար ձայն: Ի վերջո, ո՞վ է պատասխանատու, որ տեղի չունեցավ այդ հավաքականությունը՝ չնայած մասնակից որոշ ուժերի նախաձեռնություններին և ջանքին, և ինչի հետևանքով խորհրդարանում ներկայացվեց ընդամենը նոր իշխանությունն ու նախկին համակարգը: Ընդ որում, բանը նույնիսկ խորհրդարանական ներկայացվածությունը չէ: Ի վերջո, չափման միավորը պետք է լինի երևույթը, ռազմավարական գործընթացը, հետևողական աշխատանքի համբերատարության և ճանապարհային քարտեզի առկայությունը, այլ ոչ կարճաժամկետ արդյունքը:
Որովհետև արդիականության և ռազմավարական, լայնախոհ մտածողության և որակի առանցքային նշան է հենց այն, թե քաղաքական ուժը կամ գործիչը որքանով է քաղաքական գործունեությունն ու հասարակական-քաղաքական ֆունկցիոնալ դերակատարումը դիտարկում երկարաժամկետ հայեցակարգով, և որքանով է նրա գննահատման սանդղակը սահմանափակվում «օրվա չափումով»:
Այդպիսով, խոսակցությունները, թե «քանի կա նախկինը, չի լինի նորը», ընդամենը արդարացում են, «ալիբի», և դրանք պետք է «զրկվեն» հանրային լեգիտիմությունից: Հանրությունը, որ ունի նորի, որակապես արդիականի պահանջ, պետք է զրկի որևէ հավակնորդ ուժի այդպիսի «արդարացումների» կամ «ալիբիի» հնարավորությունից: Մինչև չձևավորվի նորը, մինչև չկազմավորվի հանրության հետ արդյունավետ, որակապես և բովանդակային առումով հետաքրքիր երկխոսության ունակ, ինստիտիուցիոնալ քաղաքականության հայեցակարգային, ճանապարհային պատկերացում ունեցող ուժը, չի «մարգինալանա» նախկինը, այլ շարունակաբբար կգտնվի հին քաղաքականության վերարտադրության որևէ նոր բանաձև կամ փաթեթ: Եվ, ի վերջո դա կլինի «բնական» և «օբյեկտիվ» հետևանք, որովհետև քաղաքականության մեջ տեղը չի մնա դատարկ և հարցը այն է, թե ի վերջո ինչով կլցվի այն՝ նոր որակո՞վ, թե՞ հին քաղաքական անորակությամբ և անբովանդակությամբ:
Լուսանկարը՝ panorama.am-ի
