Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը մայիսի 27-ին ընդունել է Հայաստանում Ֆրանսիայի դեսպան Անն Լույոյին: Հանդիպմանը խոսվել է հայ-ֆրանսիական հարաբերության մասին, որը կարևորել է թե վարչապետ Փաշինյանը, թե դեսպանը: Երկուստեք արտահայտվել է հարաբերությունը խորացնելու պատրաստակամության մասին: Նիկոլ Փաշինյանը նաև կարևոր է համարել և գնահատել Ֆրանսիայի դերը որպես Մինսկի խմբի համանախագահ: Հայ-ֆրանսիական հարաբերության, մեր ռեգիոնում Ֆրանսայի դերակատարության կարևորության մասին խոսել եմ բազմիցս, և այդ մասին Հայաստանում ընդհանրապես խոսվել ու խոսվում է շատ, երբեմն իհարկե ոչ օգտակար կերպով գերագնահատվող կամ չափազանցեցվող տրամաբանությամբ: Այդուհանդերձ, թերևս կասկած չկա, որ մի շարք պատմա-քաղաքական, արժե-մշակութային գործոնների բերումով Ֆրանսիան Հայաստանի համար իրապես առանձնահատուկ գործընկեր և բարեկամ երկիր է: Սակայն, այդ ամենով հանդերձ նաև առավել նկատելի է, որ երկկողմ գործակցության աստիճանն ու խորությունը այդքան էլ համարժեք չեն այդ առանձնահատկությանը: Այդ իմաստով, փոփոխության տրամադրվածություն նկատվեց մարտի 9-ին, երբ Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնի նախաձեռնությամբ մեկնարկեց հայ-ֆրանսիական գործակցության ֆորումը: Այն դիտարկվում է իբրև երկկողմ հարաբերության առարկայացման և խորացման ուղղված մի բազմաբնույթ և բազմաշերտ, բազմոլորտ հարթակ, որտեղ հայկական և ֆրանսիական տարբեր շրջանակներ կձևավորեն երկկողմ հարաբերության նոր հեռանկարներ:
Ֆորումի գործարկմանը Փարիզում մասնակցեց նաև Ֆրանսիայի նախագահի հրավերով աշխատանքային այցով Փարիզ մեկնած Հայաստանի վարչապետ Փաշինյանը: Այդ շրջանում Ֆրանսիան նկատելի աշխուժություն էր ցուցաբերում նաև ռեգիոնալ դիվանագիտության մակարդակում՝ ուկրաինական պատերազմի ուղղությամբ էլ ավելի ակտիվ դիվանագիտական ջանքին զուգահեռ: Մարտի առաջին օրերին Ֆրանսիայի նախագահը ԵԽ նախագահ Միշելի հետ կազմակերպեց Փաշինյան-Ալիև-Մակրոն-Միշել քառակողմ տեսակոնֆերանսը, որի ընթացքում քննարկվեցին դեկտեմբերին Բրյուսելում տեղի ունեցած հանդիպումներին առնչվող հարցեր: Այժմ սակայն Ֆրանսիան նկատելի պասիվ է, հատկապես Բրյուսելի, Մոսկվայի, Վաշինգտոնի նկատելի դիվանագիտական աշխուժության ֆոնին: Համարել, թե Բրյուսելը արտացոլում է նաև ֆրանսիական մոտեցումներն ու ռազմավարությունը, կլինի թերևս իրականությունից զգալի հեռու: Ֆրանսիան պասիվ է նաև Հայաստանի հետ հարաբերության իմաստով: Ի՞նչ է դա՝ առավել աշխույժ քաղաքականության նախապատրաստական դադա՞ր, թե՞ Ֆրանսիայում տեղի ունեցած նախագահի ընտրությունից հետո լռություն և հետաքրքրության նվազում:
Համենայնդեպս, Փարիզի փետրվար-մարտյան աշխուժությունը դիտարկվում էր նախագահի ընտրության համատեքստում, այդ թվում նաև հայկական համայնքի ձայների համար պայքարի տրամաբանությամբ: Ֆրանսիայում ընտրությունը եղավ, գործող նախագահ Մակրոնը լուծեց իր երկրոորդ ժամկետի վերընտրության խնդիրը, ու սկսվեց Կովկասի և Հայաստանի ուղղությամբ նկատելի դադար: Այն, որ Հայաստանում Ֆրանսիայի դեսպանը Բրյուսելի մայիսի 22-ի եռակողմ հանդիպումից հետո այցելում է Հայաստանի կառավարությունը, գուցե նշան է, որ Ֆրանսիան պատրաստվում է «միանալ» աշխույժ գործընթացին, թեև գուցե առայժմ լուծում է ընդամենը իրազեկության խնդիր, հետո արդեն քաղաքական վարքագծի աշխուժության աստիճանը որոշելու համար: Միևնույն ժամանակ սակայն, այդ տեսանկյունից շատ կարևոր է նաև, թե Ֆրանսիայի վերընտրված նախագահն ու նրա թիմը որքան են իրապես հետաքրքրված Հայաստանի հետ երկկողմ հարաբերության խորացման և նախագահ Մակրոնի անմիջական ազդարարմամբ գործարկված հայ-ֆրանսիական ֆորումի արդյունավետության ապահովման գործում: Սրան զուգահեռ, պետք է նկատել իհարկե նաև Փարիզի քաղաքապետ Ան Հիդալգոյի պաշտոնական այցը Երևան, որ մեկնարկեց մայիսի 26-ին: Իհարկե Հիդալգոն Ֆրանսիայի կառավարության ներկայացուցիչ չէ, նաև կառավարող քաղաքական ուժի ներկայացուցիչ չէ: Նա Ֆրանսիայում Մակրոնից առաջ կառավարող ուժի՝ սոցիալիստների ներկայացուցիչ է, որը նաև Մակրոնի մրցակիցն էր շաբաթներ առաջ տեղի ունեցած ընտրությանը, սակայն դուրս մնաց առաջին փուլից հետո: Այդուհանդերձ, Փարիզի քաղաքապետի կարգավիճակը բավականին նշանակալի կարգավիճակ է և այդպիսով այն կարող է իսկապես իր էական լուման բերել հայ-ֆրանսիական հարաբերության գործնական վերելքի և խորացման հարցում:
