Օրերս Երևանի փողոցներն ավտոերթով արգելափակելու հետևանքով ոստիկանության բերման ենթարկած ավտոմեքենաների գերակշռող մասը եղել էր Արցախից: Այն, որ Հայաստանի խորհրդարանական ընդդիմությունն իր հայաստանյան ակցիաներին մասնակցելու համար ներգրավում է արցախյան հանրության որոշակի շերտերի և խմբերի, նորություն չէ: Այս առնչությամբ առավել մտահոգիչն այսպես ասած արցախյան քաղաքական «էլիտայի» լռությունն է: Երբ խոսքը վերաբերում է Հայաստանի քաղաքական իշխանությանը պահանջներ ներկայացնելուն, արցախյան քաղաքական ուժերը, հատկապես խորհրդարանում ներկայացված, անմիջապես անցնում են վերջնագրային տոնով հայտարարությունների ընդունման, ընդ որում կոչ անելով Արցախի հարցում լինել վերքաղաքական կամ վերկուսակցական: Բայց, Արցախի խորհրդարանն օրինակ լուռ է, երբ ակնառու է Հայաստանի խորհրդարանական ընդդիմության ակցիաներին արցախյան հանրության որոշակի շերտերի ներգրավումը՝ որպես ռեսուրս: Մի բան, որը հղի է թե քաղաքական, թե նաև հասարակական մի շարք ռիսկերով, որոնց մասին ներկայումս թերևս նպատակահարմար չէ բարձրաձայնել, բայց որոնց հանդեպ պետք է լինել չափազանց զգույշ, աչալուրջ և պատասխանատու:
Եվ այստեղ առաջին պատասխանատուն պետք է լինի նույնիսկ ոչ թե Հայաստանի խորհրդարանական ընդդիմությունը, որը վաղուց է գործում «նպատակն արդարացնում է միջոցը» սկզբունքով, այլ հենց արցախյան քաղաքական «էլիտան», որը հարցը պետք է դնի նույնիսկ Արցախի համար ռազմավարական նշանակության խնդրի համատեքստում՝ Արցախի հայության ինքնորոշման և այլ իրավունքների ու անվտանգության սպասարկման համար Արցախի սուբյեկտության վերականգնում: Իսկ դա նշանակում է, որ Արցախի հանրության ուժը, էներգիան, միտքը պետք է կենտրոնանա հենց այդ ռազմավարական խնդրի սպասարկմանն ուղղված մարտավարական գործողությունների, այլ ոչ թե Հայաստանի ներքաղաքական կյանքում այս կամ այն շահառու ուժի հարցերի լուծման ուղղությամբ:
Արցախի խորհրդարանը ներկայացնող ուժերը սակայն, արցախյան քաղաքական «էլիտան» ընդհանրապես, այս տարիների ընթացքում թերևս ի ցույց են դրել սուբյեկտության հարցում սեփական անկարողության, և անկամության թերևս արդեն անշրջելի աստիճանը: Ավելի քան քառորդ դար հարմարվելով Հայաստանում մինչև 2018-ի մայիս գրեթե նույնքան կառավարած համակարգի կցորդը լինելու կարգավիճակին, ներկայումս արդեն նույնիսկ մտածողության մակարդակում ի զորու չէ դուրս գալ այդ կարգավիճակից, դեմ գնալ այդ համակարգին, եթե անգամ այն վաղուց Հայաստանում ոչ թե իշխանություն է, այլ ընդդիմություն: Համենայնդեպս, իր ներկայիս վարքագծով արցախյան «էլիտան» վկայում է հենց այդ անկարողությունն ու դժկամությունը, ինչի դրսևորում է և այն, որ արցախյան «էլիտայի» ներկայացուցիչների գերակշռող մասը գործնականում քաղաքական այլ բան, քան որևէ մեծ կամ փոքր խնդրի պատասխանատվություն Հայաստանի քաղաքական իշխանության վրա դնելը՝ չի անում: Ընդ որում, դա էլ շատ հաճախ անում է Հայաստանի նախկին քաղաքական իշխանության հանձնարարականների հիման վրա, որոնք փոխանցվում են այդ իշխանության տարիներից ձևավորված ամուր թելերով: Եվ սա այն դեպքում, երբ նախորդ ավելի քան երկու տասնամյակում Արցախի սուբյեկտությունը զրոյացնելու ռազմա-քաղաքական ծանր հետևանքը ներկայումս առավել քան հրամայական է դարձրել այդ խնդրի հաղթահարմանը միտված քաղաքական ճանապարհ սկսելը: Բայց, դա թերևս հնարավոր է սկսել միայն Արցախում քաղաքական սերնդափոխությամբ: Իսկ քաղաքական համարժեք մտածողության սերունդ Արցախը ունեցել է, և ունի առ այսօր՝ չնայած ավելի քան քառորդդարյա համակարգային փականին, որ դրվել է Հայաստանի կառավարող համակարգի կոնյուկտուրային նկատառումներից ելնելով:
Լուսանկարը՝ panorama.am-ի
