Բոլորովին վերջերս Հայաստանը և ԱՄՆ Միջուկային ոլորտում ԱՄՆ-ի հետ քաղաքացիական ռազմավարական համագործակցության փոխըմբռնման հուշագիր ստորագրեցին։ Հուշագիրը հնարավորություն է տալիս խորացնել մեր ռազմավարական համագործակցությունը։ Այն բարելավում է մեր համագործակցությունը էներգետիկ անվտանգության ոլորտում և ամրապնդում է մեր դիվանագիտական և տնտեսական հարաբերությունները:
«Քաղաքացիական միջուկային էներգիայի, գիտության և տեխնոլոգիաների ոլորտներում համագործակցության խորացումը կամրապնդի մեր ռազմավարական երկկողմ հարաբերությունները եւ լայն դրական ազդեցություն կունենա մեր համատեղ աշխատանքի վրա»,- ասված է ԱՄՆ Պետդեպի հաղորդագրության մեջ:
Տեսակետներ են հնչում, որ միջուկային ոլորտում ԱՄՆ-ի հետ քաղաքացիական ռազմավարական համագործակցության փոխըմբռնման հուշագիր ստորագրելուց հետո Հայաստանը հնարավորություն ունի ստանալ ամերիկյան միջուկային տեխնոլոգիաներ նոր ատոմակայան կառուցելու համար։
«Հայատոմ» գիտահետազոտական ինստիտուտ» ՓԲԸ գլխավոր տնօրեն, «Հայկական ատոմային էլեկտրակայան» ՓԲԸ-ի տնօրենների խորհրդի նախագահ, տեխնիկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Վահրամ Պետրոսյանը «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում նշեց, որ միջուկային բլոկը իրենից նաև քաղաքականություն է ենթադրում, սա միայն տնտեսության ճյուղ չէ կամ միայն էներգետիկա չէ:
«Դրա համար ինձ հիմա դժվար է ասել, թե ինչպիսի քաղաքականություն կվարվի, ում հետ կհամաձայնեցնենք: Որ այդ հուշագիրը մերոնք ստորագրել են, շատ ճիշտ են արել, որովհետև չպետք է մնալ մեկի հույսին: Ամերիկացիները շուրջ 23 տարի շատ են օգնում Հայաստանին միջուկային ատոմակայանի անվտանգության մակարդակի բարձրացման խնդիրների լուծման համար, ինչն անգնահատելի է: Ամեն տարի նրանք գումար են հատկացնում անվտանգության մակարդակի բարձրացման համար: Ես այդ բնագավառի իմ ամերիկացի գործընկերներին շատ եմ հարգում, ինչ սկսում են, մինչև վերջ հասցնում են»,-հավելեց նա:
Պետրոսյանի խոսքով՝ իհարկե, շատ դժվար է ասել, թե ինչ է դրված այս հուշագրի տակ. «Դրա տակ հնարավորություն է, քանի որ եթե ստորագրում ես հուշագիր, դա որևէ պարտավորություն կողմերից որևէ մեկի համար չի ենթադրում, բայց այսպիսի հուշագրի ստորագրումը հնարավորություն կտա այդ ուղղությամբ աշխատանքներ իրականացնել: Երկրորդ փուլում բանակցություններ պետք է վարվեն հետագայի համար: Եթե դա չունենանք, չենք կարող որևէ քայլ կատարել»,-ասաց նա:
Պետրոսյանը նշեց, որ նոր ատամոկայանի կառուցումը շատ բարդ խնդիր է, այն շատ մեծ գումարների հետ է կապված. նախ՝ ատոմակայան ունենալուց հետո պետք է ունենաս միջուկային վառելիք, իսկ ո՞ր երկիրը կտա քեզ միջուկային վառելիք:
«Սրա համար կա ուրիշ ռազմավարություն, կան ուրիշ ստրատեգիական խնդիրներ: Սա շատ լուրջ խնդիր է: Բացի այդ, մի շարք այլ խնդիրներ կան սրա հետ կապված, որ չեմ կարող ասել: Այսպիսով, ունենք ստորագրված հուշագիր, առաջին քայլն արվել է, երկրորդ քայլի խնդիրն է: Մեզ պետք է միջին հզորության բլոկ, որը ոչ այնտեղ կա, ոչ էլ այնտեղ»,-ընդգծեց Վարդան Պետրոսյանը: