«Առաջին լրատվական»-ի հարցերին պատասխանել է ԱՄՆ–ում բնակվող արվեստագետ Սասուն Քոսյանը
-Պարոն Քոսյան, ինչպե՞ս եք գնահատում Հայաստանում ընդդիմության գործողությունները: Մասնավորապես ակցիաներ են Ազատության հրապարակում, փողոցներ են փակվում, մարզերից քայլերթով շարժվել են Երևան:
Նախ նշենք, որ դա ոչ թե ամբողջ ընդդիմությունն է, այլ խորհրդարանական ընդդիմությունը: Կան այլ ընդդիմություններ, որոնք ընդհանուր ոչինչ չունեն այդ ընդդիմության հետ: Սա կարևոր է ընդգծել:
Ինչ վերաբերվում է կոնկրետ այս ընդդիմությանը, նրանք համառորեն շարունակում են չըմբռնել, որ եթե ժողովուրդը ցանկանար իրենք գային իշխանության, դա կանեին ընտրություններում: Նրանք չկարողացան իշխանություն ստանալ թե ընտրություններում, թե պատերազմին հաջորդած հանրահավաքների և այլ գործողությունների արդյունքում: Պատճառը մեկն է՝ ժողովուրդը նրանց լավ է ճանաչում և չի ցանկանում հետ բերել իշխանության, նույնիսկ եթե դեմ են ներկա իշխանություններին:
Հիմա ընտրություններից դեռ մեկ տարի էլ չանցած ի՞նչն է փոխվել, որ կրկին դիմում են փողոցային պայքարի: Մի փոքր այլ իրավիճակ է Արցախի հետ կապված, իշխանության հայտարարությունները Ադրբեջանի հետ խաղաղության համաձայնագիր ստորագրելուն ուղղված, ռուս-ուկրաինական պատերազմի հետ կապված աշխարհաքաղաքական իրադարձությունները իրենց հետքն են թողել մեր ներքին քաղաքական կյանքում: Այս իրավիճակը կարծես թե նոր հույսեր է ներշնչել ընդդիմությանը, որ հիմա նրանց կհաջողվի հաղթել և իշխանությունը վերցնել: Բայց իրենք չեն փոխվել, իրենք նույնն են: Գլխավորը դա է: Եվ արդյունքն էլ նույնն է լինելու, ինչպես մեկ տարի առաջ:
Հիմա նրանք փորձում են կրկնօրինակել 2018 թվի թավշյա հեղափոխության մեթոդները, կարծես թե իրենց անհաջողության պատճառը վատ մեթոդների ընտրությունն էր: Բայց նույնիսկ դա չեն կարողանում անել: Անվադողեր են այրում, ծեծի դեպք է եղել արդեն: Դա իրենց ձեռագիրն է, ոչ թե 2018 թվի: Եվ ժողովուրդը դա լավ գիտի, լավ տեսնում է:
-Սփյուռքում ինչ կարծիք կա Հայաստանում ծավալվող այս զարգացումների վերաբերյալ: Վստահություն, աջակցություն կա՞ թե՞ ոչ:
Հիշենք, որ թավշյա հեղափոխությանը զուգընթաց Սփյուռքի բազմաթիվ օջախներում տեղի էին ունենում հանրահավաքներ ամենալայն շերտերի մասնակցությամբ, անկախ նրանից, թե այս կամ այն կուսակցությանը հարում էին, թե ոչ: Դա իրապես լայն սփյուռքահայ աջակցություն էր Հայաստանում տեղի ունեցող ժողովրդական զարգացումներին:
Այս ընդդիմությանը սփյուռքում սատարող որևէ հավաք երբևէ չի եղել թե հիմա և թե նախկինում: Սփյուռքում նրանք ի սկզբանե աջակցություն չեն ունեցել լայն հանրային շերտերում, բացառությամբ Դաշնակցության շարքերի և նրանց հետ կապված որոշ շրջանակների: Հիմա էլ այդպես է: Վերջիններս անթաքույց ընդդիմադիր գործունեությամբ են զբաղվել և հիմա էլ շարունակում են ընդդիմանալ իշխանությանը և սատարել Երևանի փողոցներում ընդդիմադիր շարժումը: Եթե նախկինում կար գիտակցություն, որ անկախ նրանից, թե ով է իշխանության, դրսում Հայաստան պետությունը մեկն է և Սփյուռքը միանշանակ սատարում է պետությունը, ապա հիմա այդ սկզբունքը հաճախ չի պահպանվում: Կուսակցական շահերը վեր են դասվում պետական շահերից: Սա ցավալի արձանագրում է:
-Ձեր կարծիքով նրանք կհասնե՞ն իրենց նպատակին: Որքանով են իրատեսական գնահատում իրավիճակը: Տեսակետ կա, որ այս փողոցային իրադարձությունները խորքային փոփոխության չեն բերելու:
Թեպետ պետք չէ թերագնահատել այդ ուժերի՝ երկիրն ապակայունացնելու ընդունակությունները, այնուամենայնիվ նրանք չեն կարող հասնել իրենց նպատակներին:
Այն, որ Հայաստանը և Արցախը գտնվում են շատ բարդ իրավիճակում և կանգնած են բարդ ընտրության առջև, դրանում բոլորն են համոզված: Սակայն այս իրավիճակը պայմանավորված է մեծամասամբ արտաքին աշխարհաքաղաքական անբարենպաստ պայմաններով, որի լուծումը այս կամ այն իշխանությունը չէ: Լուծումը բարդ է անկախ նրանից, թե ով է իշխում: Սակայն լավագույն լուծումը դա ժողովրդի կողմից ընտրված իշխանության լուծումն է:
Ընդդիմությունը չունի իրական և ճշմարիտ օրակարգ: Նրանք իբրև թե առաջարկում են լուծում, բայց իրենց առաջարկը պարզապես իրենց իշխանություն տալն է, այն էլ ոչ ընտրությունների միջոցով: Նրանք խոսում են ժամանակավոր կառավարություն ստեղծելու մասին: Եթե դա իրականանա, ապա դա ոչ այլ ինչ է, քան փոքրամասնության կողմից զավթած ապօրինի իշխանություն: Եվ դա թերևս վատագույնը չէ: Վատագույնն այն է, որ նրանց օրակարգը հինգերորդ շարասյան նպատակներին մինչև վերջ հասնելն է: Այսինքն՝ ապօրինի իշխանություն, որը պատրաստվում է պետության ինքնիշխանությունը հանձնել Ռուսաստանին:
-Նրանք որևէ կերպ կարո՞ղ են ակնկալել հանրային աջակցություն։
Իմ կարծիքով՝ ոչ: Ժողովուրդը նրանց լավ է ճանաչում: Տեսել է նրանց կեղծված ընտրություններն ու իրենց իշխանության օրոք երկրի թալանը: Տեսնում է նրանց կեղծ օրակարգը: Տեսնում է մեր պետականությանն ու ինքնիշխանությանը սպառնացող վտանգը: Նրանք նույնիսկ թավշյա հեղափոխության մեթոդներն են կեղծում, չկարողանալով բավարարվել ոչ բռնի մեթոդներով: Նրանք հանրությունից չեն կարող ստանալ ավելի մեծ աջակցություն, քան ստացան նախորդ ընտրություններում: Բայց կրկին անգամ նշենք՝ հանրությունը և իշխանությունը պետք է զգույշ լինեն և հնարավորություն չտան նրանց պետության հիմքերն ապակայունացնելու: