«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Ստամբուլում լույս տեսնող «Ակօս» երկլեզու պարբերականի հայերեն էջերի խմբագիր Բագրատ Էստուկյանը։
–Պարոն Էստուկյան, մամուլում կան հրապարակումներ, որ Գարո Փայլանի՝ Հայոց Ցեղասպանությունը ճանաչելու մասին նախագծի ներկայացումից հետո նաև հայ համայնքի դեմ է լարված իրավիճակ ստեղծել, ի՞նչ տեղեկություններ ունեք։
-Հայ համայնքի դեմ լարված վերաբերմունք չկա, հալածվում է ինքը՝ Գարո Փայլանը։ Այսինքն հանրապետության նախագահը դավաճանության մեջ մեղադրեց Գարո Փայլանին։ Բայց կոնկրետ հայ համայնքի հետ կապված վերաբերմունքի փոփոխություն չկա։
–Այս փուլում նման նախագածի ներկայացումն ինչքանո՞վ է նպաստավոր, ի՞նչ կտա այն։
-Գարո Փայլանն այդ նախագիծը յոթ տարի ի վեր ներկայացնում է խորհրդարանում, բայց այս տարի առկա ազգայնամոլական հիտերիան շատ մեծ հակազդեցություն ցուցաբերեց Գարոյի այդ ելույթի դիմաց։ Եղածն ընդամնեը դա է, երկրում այս պահին կա ազգայնամոլական հիտերիա, որը խրախուսվում ու հրահրվում է կառավարության կողմից։ Այդ հիստերիայի հետևանքով շատ ծանր հալածանք կա Գարո Փայլանի դեմ։
–Կարծում եք ՝այդ հիստերիան կապ ունի՞ հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման այս պրոցեսի հետ։
-Ո՛չ, հարաբերությունների կարգավորման մասին ոչինչ չենք կարող ասել, որովհետև այդպիսի կարգավորում արդեն չկա, շոշափելի ոչ մի զարգացում ու առաջընթաց չկա։ Հարաբերությունների կարգավորման իմաստով տեսանելի ոչինչ չկա։ Ընդհակառակը՝ սահմանները շարունակում են փակ մնալ։ Հայաստանն առաջարկեց գոնե դիվանագիտական անձանց համար սահմանը բացել, բայց թուրքական կողմն այս առաջարկն էլ մերժեց։ Հետևաբար հարաբերությունների բնականոնացման առիթով ոչ մի նախադրյալ չկա։
–Գուցե նախաձեռնությունն ինքնին ազգայնականներին դուր չի գալիս։
-Այդ նախաձեռնությունն ինքնին ոչինչ է այս պահին։ Բանագնացները երկու անգամ հանդիպեցին, մեկ անգամ Մոսկվայում, մեկ անգամ էլ Վիեննայում։ Հիմա պատրաստվում են երրորդ հանդիպմանը՝ Վիեննայում, բայց հասարակությունն այդ հանդիպումների մանրամասների մասին տեղյակ չէ։ Այսինքն՝ չգիտենք,թե ինչ է քննարկվել։
–Այդ դեպքում ինչո՞վ կպայմանավորեք ազգայնամոլական այդ հիստերիան։
-Երկիրն ընդտրությունների շեմին է, առաջիկա տարում պետք է ընտրություն տեղի ունենա։ Այդ ընտրության նախօրեին այսօրվա գործող իշխանությունն ուզում է ավելի սուր բևեռացում ստեղծել երկրում։ Սա է խնդիրը։
–Իսկ ինչպիսի՞ն են այս պահին Էրդողանի հնարավորությունները։
-Անակնկալ զարգացումներ Թուրքիայում միշտ կարող են լինել։ Անսպասելի ու ու անկանխատեսլեի զարգացումներն իհարկե բացառված չեն, միշտ կարող են լինել։ Չեմ կարող ասել խաղաղ միջավայրում ենք, ընդհակառակը՝ լարված իրավիճակ է։ Երկուշաբթի օրը դատարանն ապօրինի վճիռ կայարցեց մարդու իրավունքների պաշտպանների դեմ։ Օսման Քավալան բանտարկության դատապարտվեց, նրա հետ միասին յոթ այլ գործիչներ՝ տասնութ տարվա ազատազրկումների, առանց շոշափելի փաստերի։ Դա պարզապես կառավարության քմահաճույքն էր․ ահա այսպիսի իրավիճակ է այժմ Թուրքիայում։
