«Առաջին լրատվական»-ի հարցերին պատասխանել է տնտեսագետ, «Տնտեսական իրավունքի կենտրոն» ՀԿ նախագահ Մովսես Արիստակեսյանը
-Էկոնոմիկայի նախարարը հայտարարել է, որ Հայաստանն արդեն գազի դիմաց ռուսական ռուբլով է վճարում: Մինչ այդ Ռուսաստանը հայտարարում էր, որ ոչ բարեկամ երկրները գազի դիմաց կվճարեն ռուբլով: Ձեր կարծիքով, որքանո՞վ է ռուբլով վճարելը բխում Հայաստանի շահերից:
-Այս փուլում դա մեզ համար օգտակար է, իսկ միջինժամկետ և երկարաժամկետ հատվածում դա բացասական է լինելու Հայաստանի համար: Այն օգուտները, որ մենք հիմա կստանանք, հետագայում բազմապատիկ անգամ վնասներ կկրենք, առնվազն 1-2 տարի հետո՝ միջազգային պատժամիջոցների հետևանքով: Հետևաբար, այս իշխանությունները և նախորդ իշխանությունները պետք է ժամանակին մտածեին էներգետիկ անվտանգության մասին ու ունենային կամ ունենան գազամատակարարման երկու աղբյուր, մեկն Իրանից: Պետք է մտածել ժամանակին էներգետիկ անվտանգության տեսակետից արևային էներգիայի հզոր կայաններ ստեղծելու մասին, քամու էներգիան օգտագործելու, մեր հիդրոէներգոռեսուրսները արդյունավետ օգտագործելու մասին: Պետք է թույլ չտային բնապահպանական կարևորագույն օբյեկտները դարձնեին պաշտոնյաների անձնական բիզնեսները և այսօր չկարողանային լուծել էներգետիկ անվտանգության հարցը: Էներգետիկ շուկան պետք է դառնար մրցակցային, որպեսզի երկիրն ազատ շնչեր, չմնար միայն ռուսական էնեգետիկ ռեսուրսների հույսին:
-Այսինքն՝ էներգետիկ ոլորտի դիվերսիֆիկացման հա՞րցն է կարևոր:
Ըստ էության, դիվերսիֆիկացված է, մենք էներգիայի 4-5 տեսակի աղբյուր ունենք, բայց պետք է շուկան լինի մրցակցային, խաղացողները պետք է շատ լինեն: Իսկ մենք ի՞նչ արեցինք, չեղած վարկերի դիմաց ամեն ինչ տվեցինք ռուսներին, ապօրինի սեփականաշնորհման արդյունքում տվեցինք Քանաքեռ-Կասկած ՀԷԿ-ը, Բաշխիչ ցանցերը: Դա արեցին Ռոբերտ Քոչարյանը, Սերժ Սարգսյանը և երկիրը թողեցին էներգետիկ կախվածության մեջ Ռուսաստանից: Նույնը վերաբերում է գազին, բենզինին և մյուս էներգետիկ ռեսուրսներին: Այո, լավ է, որ հիմա կառուցում են արևային կայաններ, բայց արդյոք դրանք արդյունավետ են, արդյոք դրանք կկարողանան բավարարել մեր էներգետիկ պահանջարկը: Ես կարծում եմ, որ ոչ: Էլի որոշակի կլանների համար է թե հին, թե նոր: Հիմա 100 նոր կլաններ կան՝ ի դեմ նոր էլիտայի ներկայացուցիչների, որոնք կարողանում են իրականացնել արևային կայանների ոչ արդյունավետ կառավարում,և որոնք հսկայական տարածքներ են զբաղեցնում, մինչդեռ այս ամենը կարող էր օգտագործվել գյուղատնտեսության համար: Սրանք հետագայում բնապահպանական մեծ վնաս են հասցնելու երկրին: Դրա համար մենք առաջարկում ենք ֆիննական տեխնոլոգիայի կիրառում արևային կայանների դեպքում, որոնք շատ արդյունավետ են: Այսինքն՝ յուրաքանչյուր քայլ թե նախորդ, թե ներկա իշխանությունները անում են՝ մտածելով կամ անձնական շահի, կամ խմբային շահի մասին: Եվ այսօր մենք չենք կարողացել լուծել երկու խնդիր՝ տրնասպորտային և էներգետիկ անվտանգության: Հայաստանի և ոչ մի իշխանություն չլուծեց այս հարցը, միչնդեռ 30 տարի ժամանակ կար: Ես այն ժամանակ էներգետիկ անվտանգության մասին հոդված գրեցի, այդ ժամանակ վարչապետ էր Հրանտ Բագրատյանը: Ես խոսում էի արևային էներգիայի, քամու էներգիայի մասին, Բագրատյանն ասաց ինձ՝ գնա, գնա, ժամանակ չկա, ես հիմա կարագի քվոտաներ եմ հանձնում:
