«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ռուսաստանցի քաղաքագետ Վադիմ Դուբնովը։
-Պարոն Դուբնով, օրերս ՀՀ վարչապետը բավականին ուշագրավ ելույթով հանդես եկավ՝ նշելով, որ միջազգային հանրությունն ակնկալում է, որ մենք կիջեցնենք Ղարաբաղի կարգավիճակի մեր նշաձողը։ Երբ նշում ենք միջազգային հանրություն, Մոսկվան այստեղ և՞ս ներառված է։
–Կարող եմ ասել, որ այս պարագայում Մոսկվան համահունչ է գործում արևմտյան գործընկերների հետ։ Գուցե սա ամենավերջին հարթակներից մեկն է։ Համենայնդեպս՝ հիմնական խաղացողների հետ այս պահին կա որոշակի կոնսենսուս։ Տարբեր պատճառներով՝ թե՛ Մոսկվային թե՛ Վաշինգտոնին, թե՛ Փարիզին և թե՛ Բրյուսելին այս պահին հետաքրքրում է տարածաշրջանային կայունությունը։ Ուստի ես կարծում եմ, որ Երևանի՝ փոխզիջումների գնալու պատրաստակամությունը բխում է Մոսկվայի և այլ խաղացողների հետաքրքրություններից։
-Երբ նշվում է, որ միջազգային հանրությունն ակնկալում է, որ մենք ճանաչենք Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը և իջեցնենք կարգավիճակի վերաբերյալ մեր նշաձողը, ուղիղ եթե խոսենք ՝ի՞նչ է սա ենթադրում։
–Սա որոշակի պալեմիկա է կարգավիճակի և այս տարածաշրջանում Ռուսաստանի դերակատարության վերաբերյալ։ Կարծում եմ, որ այսպես թե այնպես բոլորը համաձայն են, որ ռուս խաղաղապահները մնան այնտեղ։ Բոլորը՝ այդ թվում Ադրբեջանն ու Թուրքիան ելնում են այն հանգամանքից, որ դրան այլընտրանք չկա։ Դրա համար էլ Հայաստանին կառաջարկվի իջեցնել կարգավիճակի վերաբերյալ իր նշաձողը և խոսել Ադրբեջանի կազմում Ղարաբաղի ինչ-որ տեսակ գոյության մասին, որը բավականին երկար ու դժվար բանակցությունների թեմա կարող է լինել։
-Դա չի՞ նշանակի էթնիկ զտում, հայերը կարո՞ղ են ապրել Ադրբեջանի դրոշի ներքո։
-Սա շատ դժվար հարց է։ Իմ կարծիքով՝ դա տեսականորեն հնարավոր է, հնարավոր է պայմանավորվածությունների, բանակցությունների որոշակի մոդել մշակել, որում դա հնարավոր կլինի։ Այդ դեպքում կարող ենք խոսել որոշակի երաշխիքների մասին, բայց դա կողմերից պահանջելու է շատ մեծ զիջումներ։ Հարցն այն է, թե կողմերը որքանով են այդ զիջումներին այս պահին պատրաստ։
-Մենք տեսնում ենք նման լուծումների դեմ Ստեփանակերտի խիստ դժգոհությունը։ Արցախի ԱԺ նիստում, նաև ամենաբարձր մակարդակում հնչեցին ամենակոշտ հայտարարությունները։ Այս հակասությունները Երևանի հետ ինչի՞ կարող են հանգեցնել։
-Այստեղ մենք երկու հայկական պատմական նախադեպերի հետ գործ ունենք։ Մի կողմից որևէ իշխանություն, որ Ղարաբաղի հարցում նման քայլի կգնար՝ երկար չէր մնա իշխանության։ Մենք ունենք դրա օրինակը։ Մյուս կողմից՝ նախորդ տարի պարոն Փաշինյանը ցույց տվեց քաղաքական մնայունության այնպիսի հրաշքներ, որ առաջանում են կասկածներ, որ նա կարող է կոտրել այդ տենդենցն ու պրակտիկան։
-Այսինքն՝ Փաշինյանը կարող է այդ լուծմանը գնալ՝ առանց հաշվի առնելու Ստեփանակերտի համաձայնությա՞ն։
-Հենվելով Մոսկվայի, միջազգային հանրության, Երևանի իր մեծամասնության, ինչպես նաև այն հասկացվածության վրա, որ այլընտրանքները շատ վատ ավարտ կարող են ունենալ, նա կարող է դա հակադրել Ստեփնակերտի դիմակայությանը և հասնել որոշակի հաջողության։ Շատ բան այստեղ կախված է լինելու նրանից, թե ինչպես իրեն կդրսևորի Մոսկվան։ Իսկ դա էլ իր հերթին կախված է շատ հանգամանքներից։
-Այդ թվում՝ Ուկրաինայի դեմ պատերազմի ելքերից։
-Այո, այդ թվում նաև այդ հարցից։
