ՀՀ գլխավոր դատախազի խորհրդական Գոռ Աբրահամյանը հայտնում է, որ ՀՀ վճռաբեկ դատարանը վարույթ է ընդունել Ռոբերտ Քոչարյանի, Սեյրան Օհանյանի, Յուրի Խաչատուրովի, Արմեն Գևորգյանի վերաբերյալ ՀՀ վերաքննիչ քրեական դատարանի 2021թ. նոյեմբերի 26-ի որոշման դեմ ՀՀ գլխավոր դատախազի ներկայացրած բողոքը: Բողոքով ՀՀ գլխավոր դատախազը Վճռաբեկ դատարանին միջնորդել է դիմել Սահմանադրական դատարան՝ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի մի քանի հոդվածների դրույթների Սահմանադրությանը համապատասխանությունը որոշելու նպատակով, ինչպես նաև բեկանել գործով նշված անձանց նկատմամբ քրեական հետապնդումը դադարեցնելու և քրեական գործի մասը կարճելու վերաբերյալ Առաջին ատյանի, Վերաքննիչ դատարանների որոշումները ու քրեական գործն ուղարկել ստորադաս դատարան՝ նոր քննության»:
Այս առնչությամբ փաստաբան Սեդա Սաֆարյանն «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում նշեց, որ դատախազությունն այնպիսի հիմքեր ու հիմնավորումներ է ներկայացրել, որոնք տուժող կողմից համար եղել են կարևոր, բայց ոչ առաջնային. «Տուժող կողմից համար ոչ թե Սահմանադրական դատարան գնալու և նոր հիմք բերելու կամ սահմանադրականության հետ կապված տարակարծություն կա, այլ կա մեկ խնդիր, որ քրեական դատավարության օրենսգրքի 35 հոդվածը չի նախատեսում գործի վարույթը կարճելու նման հիմք: Ես կարծում եմ, որ սխալ է եղել քրգործը կարճելու և ամբաստանյալների նկատմամբ քրեական հետապնդումը դադարեցնելու որոշումը, որովհետև կոնկրետ հանցագործության դեպքը բազմադրվագ է: Այնպես չէ, որ մի դրվագի առջև կարող էին աչք փակել: Այնքան շատ տարրեր ուներ այդ մեղադրական եզրակացությունը, որ նման դեպքում չէր կարող հանցագործության դեպքի բացակայության հիմքով կարճվել քրեական գործը: Այս տեսանկյունից, երբ որոշումներ են կայացվում՝ լինի ՍԴ-ում, թե Վճռաբեկ դատարանում, պետք է կոնկրետ գործի փաստերով փաստարկվեն, ոչ թե անորոշ, վերացական հասկացությունները մեկնաբանվեն, որի համար մենք ընկանք կրակը: Երևի աշխարհի պատմության մեջ առաջին անգամ այս կարգի մեղադրական եզրակացության պայմաններում կայացվեց քրեական հետապնդում չիրականացնելու ցավալի դատական ակտ, ինչն իրականում արդարադատության բուն էությունը խաթարում է և նաև Հայաստանի վարկանիշն է իջեցնում այն մակարդակի, որ Հայաստանում իրավունք չկա, օրենք չկա, արդարություն չկա: Անպայմանորեն պետք է հասնել, որ այս դատական ակտը կյանք չունենա, որովհետև սրանով շատ հարցերի պատասխան է տրվում»,-ասաց նա:
Փաստաբանը դրական համարեց, որ Վճռաբեկ դատարանը վարույթ է ընդունել դատախազի ներկայացրած բողոքը. «Սակայն այնքան էլ վստահ չեմ, որ այդ բողոքի շրջանակներում շատ խելոք արձանագրումներ կլինեն: Մենք բողոքի չբերեցինք այն պարզ պատճառով, որ Վճռաբեկ դատարանի վրա հույս չունեինք: Մենք չենք կարող տասնյակ տարիներ տուժողների հետ միասին դատական քաշքշուկների մեջ հայտնվել և շարունակաբար հաջողություններ ու անհաջողություններ իրար հաջորդելով տուժողների կյանքը վերածվի դժոխքի: Այդ տեսանկյունից, այո, տուժողները շատ հիասթափված են և գտնում են, որ Վճռաբեկ դատարանից ավելի մեծ սպասելիք չեն կարող ունենալ»,-ասաց փաստաբանը: Սաֆարյանի կարիքով՝ ինչ որոշում էլ ընդունի Վճռաբեկ դատարանը, այն հիմնահարցը, որ դրվել է տուժողների կողմից, դրա վերաբերյալ հիմք չկար․«Թող գոնե դատախազի բողոքի շրջանակում որոշակի գնահատականներ տրվեն, գուցե դատական ակտը վերանայելու, գործը վերսկսելու հիմք լինի»:
Նա նշեց, որ 300.1 հոդվածը ճանաչվեց հակասահմանադրական, բայց հակասահմանադրական ճանաչելու գործընթացում ևս գործի փաստերին անդրադարձ չարվեց: Սաֆարյանը սա քաղաքական որոշում է համարում, որ կայացվել է, որովհետև որևէ մեկը մեղադրական եզրակցության և դրա ապացուցվածության ծավալից ելնելով նման մոտեցում չէր կարող ունենալ․
«Հետևաբար, դրին և մկրատով կտրեցին պատվի և պատասխանատվության ինստիտուտը հանցագործություն կատարած անձի արարաքի հանցավորության պարագայում։ Եվ սա ամենացավալին է։ ՍԴ չգնալու մեզ մեղադրողների ցանկությունն ինձ համար հասկանալի չէ, ինչո՞ւ գնալ ՍԴ նոր հիմքի հետ կապված, եթե այդ հիմքը չկա և դատարանն իրավունք չունի կայացնելու հետապնդումը դադարեցնելու որոշում»։
Նա նշեց, որ լուրջ սպասելիքներ չկան վճռաբեկ դատարանից, որը սպասում է՝ մինչև հարցերը հասունանան և նոր ՍԴ-ից հետո անդրադառնում է Ռոբերտ Քոչարյանի խափանման միջոցի հարցին այն դեպքում, երբ իրենք ավելի շուտ էին բողոքներ ուղարկել և դատարանը պարտավոր էր մինչև ՍԴ-ի կողմից որոշումներ կայացնելը վճռաբեկ բողոքները լսել, մինչդեռ սպասեց, որ մինչև ՍԴ-ն մարտի 26-ին որոշում ընդունեց, ինքը հուլիսի 30-ին նոր անդրադարձավ Ռոբերտ Քոչարյանի խափանման միջոցի օրինականության հարցին և արձանագրեց, որ մենք ճիշտ ենք նշել, որ Վերաքննիչ դատարանը օրինական վճիռներ չի կայացրել և խախտել է օրենքը և Ռոբերտ Քոչարյանի կալանավորման անհրաժեշտությւնը խիստ փաստարկված է եղել, բայց քանի որ ՍԴ-ի կողմից կայացվել է այս կարգի որոշում, Վճռաբեկ դատարանը նպատակահարմար չի գտել խափանման միջոցի հարցին կտրուկ անդրադարձ անել և փոփոխել այն։ Իսկ սա նշանակում է, որ բոլոր հարցերը քննարկվում են կուլիսների հետևում, համենայն դեպս մինչև հիմա որևէ ձախողում Ռոբերտ Քոչարանի թիմը չունեցավ և դրա ամոթը պետք է կրեն դատարանները, ոչ թե ես և տուժողները, որովհետև բոլոր այն անձինք, որոնք դատական ակտերին ծանոթանալու ժամանակագրությունը ուսումնասիրեն, կտեսնեն, որ շատ պարզ խաղացել են բոլորը»,-ասաց նա։
Փաստաբանը նշեց, որ տուժողները չեն ուզում մի համակարգի հետ գործ ունենալ, որտեղ ձևականության տարրերն ավելի շատ են, քան բովանադակային քննությունը․ դատարանում երկու տարի քննված նյութի ուսումնասիրությունից անգամ մոռացել էին, թե ինչի համար էին դատարանի դահլիճ մտել, Մարտի մեկի թեման դարձավ երկրորդական, խաղի կանոններ սահմանվեցին և այդ խաղի կանոնները թելադրվեցին բոլորին․ արդյունքում ձախողվեց մի ամբողջ մեծ պատմություն, որն ապացուցված էր։
Լուսանկարը՝ Photolure-ի
