Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ Պուտինը մարտի 31-ին հեռախոսազրույց է ունեցել Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և Ադրբեջանի նախագահ Ալիևի հետ: Ըստ Կրեմլի տարածած հաղորդագրության, Պուտինը քննարկել է իրավիճակը Լեռնային Ղարաբաղում, ինչպես նաև նոյեմբերի 9-ի եռակողմ պայմանավորվածությունների կատարումը, նշելով այդ պայմանավորվածության բոլոր կետերի կատարման անհրաժեշտությունը: Պուտինի հեռախոսազրույցը փաստորեն հաջորդել է տեղեկությանը, որ ապրիլի 6-ին Բրյուսելում ԵԽ նախագահ Շարլ Միշելի միջնորդությամբ տեղի կունենա Փաշինյան-Ալիև հանդիպում: Մինչ այդ Բրյուսելում հանդիպել են Հայաստանի անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանն ու Ադրբեջանի նախագահի աշխատակազմի արտաքին կապերի պատասխանատու Հիքմեթ Հաջիևը: Ըստ ամենայնի դա ապրիլի 6-ի նախապատրաստական հանդիպումն է, ինչն էլ իր հերթին նշանակում է, որ կա համաձայնեցված հարցերի որոշակի շրջանակ, այլապես հազիվ թե լիներ Փաշինյան-Ալիև հանդիպման պայմանավորվածություն:
Մտածել, թե Փաշինյանն ու Ալիևը բրյուսելյան «գծի» վրա հանդիպում են ինչ-որ բան թաքցնելով Մոսկվայից, թերևս կլինի ոչ իրատեսական: Հետևաբար այստեղ հարցն այն է՝ Պուտինի հեռախոսազանգը միտված է բրյուսելյան հանդիպման արդյունավետությա՞նը, թե՞ հակառակը՝ ՌԴ նախագահը կփորձի խանգարել ԵԽ նախագահի միջնորդությամբ գործընթացի արդյունքին, հատկապես այն պարագայում, երբ Ուկրաինայի շուրջ ստեղծված իրավիճակը գերլարել է հարաբերությունը ՌԴ ու Եվրոպայի միջև: Մյուս կողմից, արդյո՞ք ԵԽ նախագահ Միշելը կարող է պատկերացնել որևէ միջնորդության արդյունավետություն, եթե այն լինելու է ՌԴ պատկերացումներին հակադիր: Ինչպես նշել եմ բազմիցս, Ռուսաստանը տիրապետում է առնվազն խանգարելու բավարար գործիքակազմի, հետևաբար այդ պայմաններում ՌԴ-ն շրջանցելով որևէ արդյունք արձանագրելու փորձերը ավելի մեծ հավանականությամբ կարող են բերել իրավիճակի լրացուցիչ բարդացման, քան լարվածության նվազման և կայունության: Այդ հանգամանքները հիմք են տալիս խորհելու՝ առաջնորդվելով ռացիոնալության կանխավարկածով, որ հազիվ թե Եվրոպայի Խորհրդի նախագահը փորձի նպաստել Լեռնային Ղարաբաղում և Կովկասում իրադրության ավելի վատթարացմանը, որովհետև դրա ազդեցությունը շոշափելի կլինի նաև հենց Եվրոպայի անվտանգության միջավայրի համար: Ըստ այդմ, առավել հավանական է, որ ընդհանուր հետաքրքրություններից ելնելով, ԵԽ-ն՝ չնայած հանգամանքին, որ Ռուսաստանը դուրս է եկել այդ կառույցից ուկրաինական իրավիճակի բերումով, այդուհանդերձ կովկասյան հարթակում ունի Մոսկվայի հետ աշխատելու շահագրգռություն: Ներկայումս դա բխում է նաև Հայաստանի և Արցախի շահից:
