Ադրբեջանը փորձում է օգտվել Ուկրաինայում Ռուսաստանի խիստ զբաղվածությունից՝ Արցախում ձեռնարկվող ռազմատենչ և ծավալապաշտական գործողություններով ստուգելով իր «կարմիր գծերը» Լեռնային Ղարաբաղի հարցում: Հոդված 3» ակումբի կազմակերպած հեռավար քննարկման ընթացքում այդպիսի կարծիք հայտնեց Կովկասի ինստիտուտի տնօրեն Ալեքսանդր Իսկանդարյանը՝ խոսելով վերջին օրերի իրադարձությունների մասին:
Քաղաքագետը լուրջ չի համարում այն տեսակետը, որ Ադրբեջանը կարող է «երկրորդ ճակատը» բացել Ռուսաստանի դեմ Լեռնային Ղարաբաղում, բայց, այդուհանդերձ, կարծում է, որ Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ տեղի ունեցողը կապված է ուկրաինական իրադարձությունների հետ:
«Նմանատիպ բաները առաջին անգամ չեն տեղի ունենում: Այն, ինչ տեղի է ունենում վերջին ժամանակներում, իմ կարծիքով՝ կապված է այն ամենի հետ, ինչ տեղի է ունենում Ուկրաինայում: Իսկապես Ռուսաստանը հիմա, մեղմ ասած, ժամանակ չունի Հարավային Կովկասով զբաղվելու համար, և այն, ինչ տեղի է ունենում Ղարաբաղի շուրջ, իր ձգտումների ու մտահոգությունների կենտրոնը չէ: Իհարկե, երկրորդ ճակատի մասին խոսելն այնքան էլ լուրջ չէ. ուղղակի մասշտաբներն են անհամեմատելի: Բայց, ամեն դեպքում, Ադրբեջանը փորձում է օգտվել իրավիճակից, որպեսզի ստուգի «կարմիր գծերը», փորձում է ճնշում գործադրել և տեսնել՝ որտեղ է ստացվում և որտեղ՝ ոչ: Ստուգել, իհա՛րկե, Ռուսաստանի արձագանքը, ոչ թե Արցախի կամ Հայաստանի Հանրապետության», – մեկնաբանեց Ալեքսանդր Իսկանդարյանը:
Քաղաքագետի խոսքով՝ Ադրբեջանը Արցախի դեմ կիրառում է այսպես կոչված՝ «սալյամիի մարտավարությունը», այսինքն՝ փորձում է կտորներով պոկել Արցախի հայկական հողերը, մյուս կողմից էլ՝ հասկանալ, թե որտեղ են իր «սահմանները»:
«Նկատի ունեմ ոչ թե աշխարհագրական սահմանները, այլ սահմանները այն բանի, թե ինչ կարելի է անել և ինչ՝ ոչ: Այլ խոսքերով՝ ռուս խաղաղապահների վրա հարձակվելը առայժմ թերևս «վտանգավոր է առողջության համար», բայց նույնը կարող են փորձել անել արցախցիների դեմ և տեսնել, թե ինչ կլինի: Ռուսաստանի արձագանքը միանգամայն հասկանալի է՝ հաշվի առնելով ստեղծված հանգամանքները: Ռուսաստանը աշխատում է դիվանագիտական գործիքակազմով, համոզված եմ, որ ընթանում է բավական հագեցած բանակցային գործընթաց, հեռախոսազանգեր են հնչում այս կամ այն կողմից: Բայց դա, ցավոք սրտի, բավարար չէ: Ուստի տեսնենք, թե ինչով այս ամենը կավարտվի, բայց վախենամ, թե սա ոչ առաջին, ոչ էլ վերջին անգամն է, և Ադրբեջանը շարունակելու է իր «սալյամիի մարտավարությունը», քանի որ այն ոչ թե պատահականություն է, այլ մեր տարածաշրջանում ստեղծված իրավիճակի հետևանք», – հավելեց Կովկասի ինստիտուտի տնօրենը:
«Հոդված 3» ակումբը առցանց քննարկում էր կազմակերպել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտում լարվածության կտրուկ աճի վերաբերյալ՝ «ԷՍԿԱԼԱՑԻԱ ԱՐՑԱԽՈՒՄ . ԳԱԶԱՅԻՆ ՏԵՌՈՐԻՑ ՄԻՆՉԵՎ ԼՈԿԱԼ ՄԱՐՏԵՐ» խորագրով:
Շաբաթներ շարունակ Ադրբեջանը հետևողականորեն սրում է ռազմական, բարոյահոգեբանական և հումանիտար իրավիճակը Լեռնային Ղարաբաղի շրջանում: Լարվածությունը կտրուկ աճեց, երբ մարտի 24-ին ադրբեջանական զորքերը, կոպտորեն խախտելով 2020 թ. նոյեմբերի 10-ի եռակողմ հայտարարության պահանջները, ներխուժեցին Արցախի Հանրապետությունում Ռուսաստանի Դաշնության խաղաղապահ զորակազմի պատասխանատվության գոտի՝ վերահսկողության տակ վերցնելով Ասկերանի շրջանի Փառուխ գյուղն ու հարակից դիրքերը, ապա փորձելով առաջխաղացում ապահովել Արցախի Հանրապետության արևելյան սահմանագոտում:
Կիրակի օրը՝ մարտի 27-ին, Ռուսաստանի Պաշտպանության նախարարությունը հայտնեց, որ բանակցությունների արդյունքում ադրբեջանական կողմը հետ է քաշել իր ստորաբաժանումները Ասկերանի Փառուխ գյուղի շրջանից, սակայն Ադրբեջանի ՊՆ-ն հերքեց այդ տեղեկությունը՝ նշելով, թե «Փառուխ գյուղում և հարակից բարձունքներում Ադրբեջանի ԶՈՒ դիրքերում որևէ փոփոխություն չի եղել»:
Իր հերթին Արցախի տեղեկատվական շտաբը հաղորդել է, որ Ասկերանի շրջանի Փառուխ գյուղն այժմ գտնվում է Արցախում տեղակայված ռուս խաղաղապահ զորակազմի վերահսկողության գոտում։ Նշվում է, որ շնորհիվ Արցախի զինված ուժերի խիզախ ջանքերի՝ հայկական կողմին հաջողվել է կասեցնել ադրբեջանական զինված ուժերի ստորաբաժանումների առաջխաղացումը և պահպանել Քարագլուխ լեռան հիմնական մասի հանդեպ տիրապետումը։
