«Առաջին լրատվական»-ի հարցերին պատասխանել է Իրանի խորհրդարանի հայազգի պատգամավոր Ռոբերտ Բեգլարյանը:
-Պարոն Բեգլարյան, Դուք և Իրանի մյուս հայ պատգամավոր Արա Շահվերդյանը նամակով դիմել եք Իրանի ԱԳ նախարարին՝ ներկայացնելով վերջին շրջանում Արցախի նկատմամբ Ադրբեջանի սադրանքները։ Ի՞նչ ակնկալիքներ ունեք այս նամակի հետ կապված և արդյոք արդեն ինչ-որ արձագանքներ ստացե՞լ եք:
-Դեռ պաշտոնական պատասխան չենք ստացել, բայց մեր նպատակն այն է եղել, որ հատկապես նկատի առնելով այն, թե ինչ էր այդ օրերին և հիմա էլ տեղի է ունենում Արցախում, ևս մեկ անգամ Իրանի պետական այրերի ուշադրությունը սևեռենք իրականության վրա, թե ինչ է տեղի ունենում Արցախի ժողովրդի հետ:
Նամակում մենք նշել էինք, թե արդյոք այս գործողությունները կարելի՞ է համարել բարիդրացիականության քարոզ՝ մահմեդականների և քրիստոնյաների միջև, կարո՞ղ են, արդյոք, ապահովել անվտանգությունը և խաղաղությունը տարածաշրջանում: Եվ այսպիսով, հիմք ընդունելով Իսլամական հեղափոխության առաջնորդի՝ Ղարաբաղի հայերի անվտանգության ապահովման վերաբերյալ 13 աբանի (4 նոյեմբերի) ելույթը, կոչ ենք անում հետևել Սահմանադրության դրույթին՝ հումանիտար խնդիրների կարգավորման ուղղությամբ և մեր երկրի արտաքին քաղաքականության կարմիր գծերին, մասնավորապես, հարևանների հետ կապված ճգնաժամերի հանգուցալուծման հանրային շահի ապահովման և Ղարաբաղի բնակչության անվտանգության ապահովման համար, որոնք գտնվում են բարոյական և նյութական դաժան բռնաճնշումների ներքո:
Մենք ցանկանում ենք, որ Իրանն օգտվի իր բոլոր հնարավորություններից, լինի դա դիվանագիտական, թե քաղաքական, կամ նույնիսկ տարբեր վարչական հնարավորություններից՝ փորձելով մեղմել մթնոլորտը և կառուցողական դաշտ տեղափոխել հարցերը:
-Դուք հրավիրել եք Իրանի ուշադրությունը խնդրին, նաև նշել, որ տարածաշրջանում խաղաղություն պահպանելու հնարավորություն ունի: Ինչպե՞ս կարող է Իրանը մեղմել մթնոլորտը գործնականում:
-Գործնականում այն է, որ տարածաշրջանում Իրանը կարևոր դերակատարություն ունեցող երկիր է, ունի իր հարաբերությունները, ցանկություն էր հայտնել 3+3 ձևաչափում ընդգրկվել: Այդ հարաբերությունների ենթահողը պատրաստ է, Իրանը իր «կարմիր գծերը» հայտնել է տարածաշրջանի աշխարհաքաղաքական փոփոխությունների վերաբերյալ, մասնավորապես Իրան-Հայաստան սահմանագիծը պետք է անխափան մնա, մյուս կողմից ելնելով սահմանների կարևորությունից և այն հողային ամբողջականության սկզբունքը, որ Իրանը ունի և ինչու չէ, Իրանի Սահմանադրությամբ ամրագրված է, որ իրավազրկված ժողովուրդներին հովանավոր պետք է կանգնել: Եվ չպետք է մոռանալ 44-օրյա պատերազմի վերջին օրերին Իրանի հոգևոր առաջնորդի՝ Ալի Խամենեի կողմից ներկայացվեց Իրանի չորս կարևոր սկզբունքները, որից մեկը հայության անվտանգությունը երաշխավորող գործընթաց էր ցույց տալիս այդ երկրի հոգևոր առաջնորդը: Եվ հիմա մենք այս նամակով փորձում ենք մղել Իրանի ԱԳՆ-ին ավելի ակտիվ գործելու, ուշի-ուշով հետևելու խնդիրներին, փորձելու օգտվել իր լծակներից: Չմոռանանք, որ ռուս-ուկրաինական պատերազմը ուզենք, թե չուզենք, ինչ-որ առումով ուշադրությունը շեղում է տարածաշրջանի ուրիշ իրադարձություններից: Եվ նաև դա նկատի ունենալով՝ վերստին հրավիրեցինք Իրանի ԱԳՆ-ի ուշադրությունը խնդրին:
-Իրավիճակը նորից սրվել է: Իրանի ԱԳՆ-ն հնարավո՞ր է արագ արձագանքի նամակին՝ հաշվի առնելով Ադրբեջանի հերթական ներխուժումը:
–Հիմա կփորձենք, ես Երևանում եմ, պարոն Շահվերդյանը Իրանում է, և հիմա նորից օգտվելով մեր կապերից, մենք պետք է նորից փորձենք հրավիրել Իրանի ուշադրությունը խնդրին:
-Վերջերս Իրանի զինված ուժերի շտաբի պետ, գեներալ-մայոր Մոհամմադ Բաղերին՝ Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովի հետ հանդիպումների ժամանակ նշեց, որ Իրանի և Ադրբեջանի միջև ռազմական հարաբերությունները զգալիորեն կզարգանան, և դա երկու պետություններին էլ ավելի ապահով կդարձնի։ Արդյոք սա խնդիր չեք դիտարկո՞ւմ: Կա՞ն անհանգստություններ:
–Այս պահին Իրան-Ադրբեջան ռազմական համագործակցություն չկա, այն, ինչ կա, տնտեսական բնագավառի համագործակցություն է հատկապես ճանապարհների հարցով, և նորմալ է, որ Իրանը ունենա իր հարևանների հետ հարաբերություններ, և փորձի իր համար ենթակառուցվածքների, ճանապարհների հարցով այլընտրանքների դուռը չփակել: Սա նորմալ ենք համարում, նույնը, վստահ ենք, որ Հայաստանի հանդեպ կլինի՝ ելնելով երկու երկրների հարաբերությունների մակարդակից և նպատակահարմարությունից:
