«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Ամերիկայի հայկական համագումարի տարածաշրջանային գրասենյակի տնօրեն Արփի Վարդանյանը։
-Տիկին Վարդանյան, Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը ԱՄՆ նախագահ Բայդենին ուղղված նամակում հույս է հայտնել, որ Միացյալ Նահանգները «կաջակցի ապագայի տեսլականի վրա խարսխված Ադրբեջանի խաղաղ օրակարգ»։ Ձեր կարծիքով ի՞նչ դերակատարություն կունենա Միացյալ Նահանգներն այդ հարցում։
-Իմ կարծիքով Ադրբեջանն ամեն կերպ փորձում է օգտվել իրավիճակից։ Այժմ էլ օգտագործելով Ուկրաինայում պատերազմը և այն հանգամանքը, որ աշխարհի ուշադրությունը կենտրոնացած է դրա վրա, փորձում է իր օրակարգն առաջ մղել։ Ես չեմ կարծում, որ Բայդենը մոռացել է այն, ինչ տեղի ունեցավ Արցախում և հիմա անվերապահորեն կսատարի Ադրբեջանին։ Հնարավոր է լսի Ադրբեջանի դիրքորոշումը խաղաղության օրակարգի շուրջ, բայց դա բնականաբար տեղի չի ունենա առանց Մինսկի խմբի միջնորդության։ ԱՄՆ-ն բնականաբար կկարևորի բոլոր կողմերի առաջնահերթությունները և այնպես չէ, որ Ադրբեջանի առաջ քաշած սկզբունքները միարժեք են ԱՄՆ-ի համար։
-Այսինքն՝ այն պայմաններով, որով Ադրբեջանն է ուզում խաղաղություն, ԱՄՆ-ն չի՞ համաձայնի։
-Չեմ կարծում, որ կհամաձայնի։ Վստահ եմ նաև, որ ԱՄՆ հայ համայնքը նման հեռանկարի դեպքում կբողոքի ու իր կարծիքը կհայտնի թե՛ Բայդենին և թե՛ կոնգրեսականներին։
-Իսկ առհասարակ ԱՄՆ-ում հայ համայնքի տրամադրվածությունը ինչպիսի՞ն է խաղաղության համաձայնագրի շուրջ։ Հայաստանում, օրինակ, շատերը կարծում են, որ պատերազմից հետո նման բան հնարավոր չէ։
-Իհարկե որոշակիորեն մոտեցումները տարբերվում են, բայց ուզում եմ նշել, որ խաղաղություն բոլորն են ուզում, դա բոլորին է պետք։ Իհարկե այստեղ էական հանգամանքն այն է, թե ինչ պայմաններում է դա լինելու։ Չի կարող մի կողմի համար անընդունելի պայմաններով խաղաղություն հաստատվել։
Ես չեմ համարում, որ այսօր, այս պայմաններում խաղաղության պայմանագիր հաստատել հնարավոր է։ Այն պարագայում, երբ Ադրբեջանն անընդհատ սադրանքների է դիմում, երբ Շուշին վերցրել ու ռեստորան են դարձրել, անարգում են մեր մշակույթը, մենք ինչու՞ պետք է իրենց ուզած պայմաններով խաղաղություն կնքենք։ Ո՛չ, ես չեմ համարում, որ այդպիսի բան հնարավոր է։ Չենք կարող ակնկալել, որ մեր հասարակությունը դրան կհամաձայնի։ Իրավիճակը սրված է, Ադրբեջանը բացարձակ չի փոխել իր քաղաքականությունը, ինչպե՞ս կարող ենք խաղաղություն հաստատել այդ երկրի հետ։