Ամերիկյան կառույցի հայտարարությունն անակնկալ էր նաև ՀՅԴ հայաստանյան պարագլուխների համար: Նրանք իրենց համար այստեղ խաղաղ ապրում են, իրենց բիզնես-քվոտաներն են վայելում, ժամանակ առ ժամանակ վայելում են նաև ընդդիմադիր կարգավիճակը, որ արհեստականորեն սնուցում է իշխանությունն այս կամ այն առիթով, ու մեկ էլ հանկարծ այդ ամենը վտանգի տակ է հայտնվում ամերիկյան կառույցի հայտարարության պատճառով:
Բայց արդյոք հայտարարությունն իրապես վտանգո՞ւմ է այդ ամենը: Այսինքն՝ արդյոք այդ հայտարարությունն իսկապե՞ս անակնկալ էր թե՛ Հայաստանի իշխանության, թե՛ ՀՅԴ տեղական կառույցի համար, թե՞ այդուհանդերձ գործ ունենք համաձայնեցված թատրոնի հետ, որով փորձ է արվում հենց ընդդիմադիր էֆեկտ ստանալ ՀՅԴ-ից, պարզապես՝ ամերիկյան կառույցի միջոցով:
Համենայնդեպս, կարող է այդպիսի բան պատահել այն իմաստով, որ Հայաստանի իշխանությունն էլ, նրա բիզնես գործընկեր ՀՅԴ հայաստանյան լիդերությունն էլ շատ լավ են հասկանում, որ հայաստանյան ռեսուրսը, այսինքն՝ այդ լիդերությունն այլևս վառված խաղաքարտ է և դրանից ընդդիմադիր էֆեկտ ստանալն այլևս անհնարին է: Մինչդեռ ընտրությունը մոտ է, և իշխանությանն իհարկե ձեռնտու է, նույնիսկ անհրաժեշտ է ի դեմս ՀՅԴ-ի ունենալ կառավարելի ընդդիմություն: Եվ քանի որ տեղի, այսինքն՝ հայաստանյան կառույցը այլևս չունի հասարակությանը խաբելու ռեսուրս, գործի է դրվել, ասենք, ամերիկյան կառույցի միջոցով ընդդիմադիր էֆեկտ ստանալու տարբերակը:
Դա, իհարկե, վարկած է, հիպոթեզ, որը կարող է գոյություն ունենալ: Բայց նաև զարմանալի չի լինի, որ ՀՅԴ ամերիկյան կառույցը իսկապես ընդդիմադիր լինի՝ ի տարբերություն, ասենք, հայաստանյան կառույցի:
Բանն այն է, որ Հայաստանի ՀՅԴ լիդերների և արտերկրի դաշնակցական կառույցների ղեկավարների միջև տարաձայնությունները նոր չեն: Դրանք ի հայտ են եկել այն բանից հետո, երբ այսպես ասած հայաստանյան ՀՅԴ-ն՝ սկսած 2003 թվականից, ընտրություններում հանդես գալով որպես ընդդիմադիր և նաև արտերկրից տարբեր ռեսուրսներ ներգրավելով այդ դիրքորոշման տակ, դրանք վերջում դարձնում էր Հայաստանի իշխանության հետ գործարքի առարկա: Դա, բնականաբար, զայրացնում էր Դաշնակցության արտերկրի կառույցներին, քանի որ բիզնես առումով ուժեղացնելով հայաստանյան դաշնակցական ղեկավարությանը, քաղաքական և հասարակական իմաստով թուլացնում էր ՀՅԴ արտերկրի կառույցները: Մինչդեռ խնդիրն այն է, որ արտերկրի կառույցների համար էլ այդ հասարակական-քաղաքական որոշակի վարկն է բիզնեսի երաշխիքը հայկական համայնքներում:
Այդպիսով, առաջանում է արտերկրի և տեղի Դաշնակցական կառույցների շահերի բախում, ինչը թերևս արտահայտվում է ամերիկյան կառույցի հայտարարությամբ: Բայց անկասկած է նաև, որ առավելապես կամ հիմնականում այդ բիզնես-շարժառիթներով առաջացող շահերի բախումը լուրջ քաղաքական ներգործություն ունենա թե՛ ՀՅԴ համար մասնավորապես, թե՛ ընդհանրապես Հայաստանի ներքաղաքական իրավիճակի և մթնոլորտի համար: Համենայնդեպս, դրա պոտենցիալը կա, և շատ բան կախված է նրանից, թե որքանով սկզբունքային և իր հայտարարության ոգու առումով հետևողական կլինի ՀՅԴ ամերիկյան կառույցը:
