«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Արցախի խորհրդարանի արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախկին նախագահ, քաղաքագետ Վահրամ Աթանեսյանը։
-Պարոն Աթանեսյան, երեկ Պուտինը ճանաչեց Դոնեցկի ու Լուգանսկի ինքնահռչակ հանրապետությունները։ Այսօր արդեն Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանը շտապել է ողջունել Պուտինի որոշումը, շնորհավորել Դոնբասի ժողովրդին։ Ինչպե՞ս եք գնահատում։ Չի շտապո՞ւմ Արայիկ Հարությունյանը։
-Ամենայն հավանականությամբ՝ ոչ։ Ռուսաստանի նախագահի երեկվա որոշումը, կարծում եմ, խորքային առումով համաձայնեցված էր։ Արևմուտքի համար դա անակնկալ չէր։
-Երեկվա իրադարձությունները շատերը փորձում են դրական քողի տակ ներկայացնել Արցախի ճանաչման համար։ Այնուամենայնիվ, ի՞նչ վտանգներ եք Դուք տեսնում։
-Ռուսաստանը չի ճանաչի Արցախի անկախությունը։ Ոչ էլ իրերի ներկա դրությամբ Հայաստանը նման ռեսուրս ունի։ Իմ տպավորությամբ, սակայն, Ռուսաստանը նաև չի հանձնի Արցախը։ Այս միջակայքում, հավանաբար, կունենանք դիվանագիտական հնարավորություն, բայց խնդիր է, թե որքանո՞վ կկարողանանք դա իրացնել։ Պետք է սպասել, թե ի՞նչ բնույթի և որակի փաստաթուղթ կստորագրեն Ռուսաստանը և Ադրբեջանը։
–Արդյոք Հայաստանին կարո՞ղ է պարտադրվել ճանաչել Դոնեցկի և Լուգանսկի ինքնահռչակ հանրապետությունները։
-Ռուսաստանին այլևս պետք չէ՝ որևէ մեկը կճանաչի՞ Ղրիմի ռուսապատկանությունը կամ Դոնեցկի անկախությունը։ Կարող եմ կանխատեսել, որ կարճ ժամանակ հետո Դոնբասում կանցկացվի հանրաքվե, և տեղաշրջանը կմիավորվի Ռուսաստանին։
Այնպես որ Հայաստանը ոչ մի պարտադրանքի չի ենթարկվի։ Իսկ որ երկու շաբաթ առաջ Ուկրաինայի տարածքային ամբողջականությանը աջակցող Ալիևն այսօր Մոսկվայում է, երևի պարտադրանքից էլ վեր մի իրողության արձանագրում պիտի գնահատել։
-Հայաստանն այս իրավիճակում ինչպե՞ս պետք է դիրքավորվի։
-Մեծ քաղաքականության համար չկա Հայաստան, Ադրբեջան, Վրաստան։ Կա Կասպյան-սևծովյան տարածաշրջան, որ ռուսներն անվանում են Անդրկովկաս, Արևմուտքը՝ Հարավային Կովկաս։ Դրված է այդ տարածաշրջանի աշխարհաքաղաքական «պատկանելիության» խնդիր։ Հայաստանը չի կարող առանձին դիրքավորում ունենալ։
-Իսկ ի՞նչ հնարավոր զարգացումներ կլինեն, մեծ պատերա՞զմ։
–Ո՞վ պիտի ում դեմ պատերազմի։ Դոնբասի անկախությունը Պուտինը ճանաչեց Ռուսաստանի ռազմավարական զինանոցի ցուցադրման ֆոնին։ Եվ շատ հստակ հասկացրեց, որ Ուկրաինան կամ կվերադառնա Մայր Ռուսիայի գիրկը, կամ կմասնատվի։ Դա կայացրած որոշում է։ Ավելի հավանական է, որ Կիևում իշխանափոխություն տեղի ունենա, եթե ուկրաինացիներն ուզում են մնալ որպես պետականակիր ժողովուրդ։
Պուտինը թվարկեց այն երկրները, որոնց տարածքներից է նաև «կարվել» Ուկրաինական ԽՍՀ-ը։ Այդ շարքում կան նաև ՆԱՏՕ-ի անդամ պետություններ։ Իսկ ինչո՞ւ չպիտի նրանք չաջակցեն Ուկրաինայի մասնատմանը, եթե արդյունքում կարող են բաժին ստանալ։ Ընդամենը յոթանասուն տարի առաջ Ուժգորոդը ոչ ուկրաինական էր, ոչ՝ ռուսական։