Ֆրանսիայի հանրապետության նախագահ Էմանուել Մակրոնի և ԵԽ նախագահ Շարլ Միշելի միջնորդությամբ Ադրբեջանը ութ հայ ռազմագերիների վերադարձրեց Հայաստան: Նրանք արդեն հայրենիքում են: Նրանց մի մասը դեռևս 44-օրյա պատերազմից Ադրբեջանում պահվող գերիներ են, իսկ մի մասն էլ նոյեմբերի 16-ի իրադարձությունների հետևանքով գերության մեջ հայտնված զինծառայողներ:
Անկասկած, մեր ութ հայրենակիցների վերադարձը ուրախալի և ոգևորիչ իրադարձություն է, որ տեղի է ունենում այս անգամ Ֆրանսիայի ու ԵԽ դիվանագիտական աշխատանքի շնորհիվ: Ֆրանսիայի նախագահ Մակրոնը այդ կապակցությամբ արված սոցցանցային գրառումով շնորհակալություն է հայտնել իր երկրի դիվանագետներին լավ աշխատանքի համար: Եվրոպայի Խորհրդի նախագահ Միշելը իր գոհունակությունն է հայտնել դրական առաջընթաց քայլի կապակցությամբ: Գերիների վերադարձը հաջորդում է փետրվարի 4-ին Ֆրանսիայի նախագահի և ԵԽ նախագահի միջնորդությամբ տեղի ունեցած տեսաժողովին՝ Հայաստանի վարչապետի և Ադրբեջանի նախագահի մասնակցությամբ: Դրա ընթացքում քննարկվել էին այն պայմանավորվածությունները, որ եղել էին դեկտեմբերի 14-15-ի բրյուսելյան հանդիպումներում: Նախագահ Մակրոնը նշել էր, որ դրանք կարևոր պայմանավորվածություններ են և կարևոր է դրանց հետևելը:
Մակրոնն ըստ ամենայնի ակնարկել էր, որ պայմանավորվածությունների հարցում կա արգելակում: Դա թերևս նկատելի էր նաև անզեն աչքով: Սակայն, այստեղ այդուհանդերձ առկա են հարցեր, թե հատկապես որտեղ և ինչ արգելակների մասին է խոսքը: Մտածել, թե խոսքը միայն ռազմագերիների վերադարձի հարցում արգելակումների մասին է, կլինի թերևս մոլորություն կամ միամտություն: Ըստ այդմ հարց է առաջանում, թե ութ ռազմագերիների վերադարձի առնչությամբ ինչ ակնկալիքներ ունի Բաքուն: Ադրբեջանական մեդիան հայտնում է, հղում անելով այդ երկրում ռազմագերիների և անհետ կորածների հարցերի կոմիտեին, որ գերիների վերադարձի դիմաց Երևանը պետք է տեղեկություն տրամադրի արցախյան առաջին պատերազմում անհետ կորած ադրբեջանցիների մասին, այն մասին, թե արդյո՞ք կան նրանց զանգվածային հուղարկավորման տեղեր: Իրապե՞ս այդօրինակ է «փոխանակումը», թե՞ այդուհանդերձ ադրբեջանական կողմն այդ մասին հայտնում է իր հանրությանը բացատրելու համար, որ ռազմագերիների վերադարձի քայլին գնացել են համարժեք քայլի դիմաց, իսկ գործնականում գուցե տեղի ունեցողը ունի նաև այլ շերտ կամ երանգներ: Մասնավորապես, Եվրամիությունն օրերս հայտարարեց, որ Ադրբեջանին կհատկացնի 2 միլիարդ եվրոյի ներդրումային աջակցություն: Ինչպես արդեն նշել եմ, այդ հայտարարությունն արվել է հարևանության և ընդլայնման հարցերի հանձնակատարի Բաքու այցի ընթացքում, որտեղ նա մասնակցել է Հարավային գազային միջանցք ծրագրի նախարարական նիստին:
Եվրամիությունը Ռուսաստանի հետ ճգնաժամի ֆոնին Ադրբեջանը դիտարկում է էներգետիկ այլընտրանքներից մեկը և հավանաբար բոնուս խոստանում Բաքվին: Միաժամանակ սակայն, թերևս բացառելի չէ այն, որ այստեղ եվրոպական դիվանագիտությունը՝ Ֆրանսիայի ու ԵԽ ջանքով, գործել է որոշակիորեն լայն փաթեթով և Ալիևին այդպիսի աջակցության դիմաց առաջարկվել է նաև քայլ կատարել հայ-ադրբեջանական խնդրում, ինչը կգրանցվի այդ հարցում Ֆրանսիայի ու ԵՄ դիվանագիտական ակտիվում, առավել ևս Ֆրանսիայի նախագահի Մոսկվա կատարելիք այցից առաջ, որ տեղի է ունենում փետրվարի 7-ին:
