2018-ի թավշյա հեղափոխությունից հետո Հայաստանը քաղաքական աստիճանակարգում այդպես էլ չկատարեց մեկ քայլ վեր, ինչը սպասվում էր, բայց թերևս իռացիոնալ սպասումով: Իհարկե քաղաքական ռեֆորմացիայի հարցում հնարավոր է բերել բազմաթիվ օբյեկտիվ պատճառաբանություններ, ընդ որում միանգամայն հիմնավոր, սկսած քիչ ժամանակից, մինչև այդ քիչ ժամանակում նոր իշխանությանը ու հանրությանը բաժին ընկած ահռելի մարտահրավերներ՝ կորոնավիրուսի համաշխարհային վարակ, 44-օրյա պատերազմ, ներքին ու արտաքին այլ մեծ ու փոքր բարդություններ, աշխարհաքաղաքական բարդ իրավիճակ, նեղացող միջավայր և այլն: Սակայն, խոշոր հաշվով արդեն իսկ առաջին երկու տարիներին բավականին նկատելի էր՝ դեռ մինչև մեծ մարտահրավերները, որ թավշյա հեղափոխությունը քաղաքական առումով չունի էֆեկտիվության մեծ ներուժ, որովհետև դրա կարևորագույն պայման պետք է լիներ դրանից առաջ եղած ժամանակաշրջանում ընդդիմադիր դաշտում էֆեկտիվ ներուժի ձևավորումը, առկայությունը: Որպեսզի Հայաստանում կառավարող համակարգի փոփոխությունից հետո իրադարձությունը զարգանար քաղաքական էֆեկտիվ ռեֆորմացիայի ճանապարհով, նախ պետք է լիներ այդ ներուժը:
Մինչդեռ, Հայաստանում մինչև 2018 թվականի ապրիլ եղած իրականության առանցքային խնդիրներն ու արատները լոկ իշխող համակարգի կամ իշխանության դաշտում չէին, այլ նաև ընդդիմության՝ իհարկե ոչ առանց իշխող համակարգի «օգնության»: Հայաստանում չկար էֆեկտիվ քաղաքական ընդդիմություն: Էֆեկտիվ ոչ միայն իշխանափոխության հասնելու, այլ նախ և առաջ հասարակության հետ որակապես նոր հարաբերության, բովանդակային, մշակութային նոր խոսակցության և հաղորդակցության ներուժ պարունակող ընդդիմություն, որն իր մասնագիտական կարողություններով իրավիճակի որևէ փոփոխության պարագայում պատրաստ էր համակարգված աշխատանքի: Դա է խորքային պատճառը, որ 2018 թվականի թավշյա հեղափոխությունը իրավիճակը փոխեց, սակայն չփոխվեց քաղաքական դաշտի դերակատարների վարքը և անգամ իշխանությունը շարունակեց իրեն պահել նախկին համակարգում ընդդիմադիր վարքագծի տրամաբանությամբ: Չգտնվեց քաղաքական ուժ, որը խորապես պատրաստ կլիներ Հայաստանում տեղի ունեցած փոփոխության և արագ կողմնորոշվելով նոր իրավիճակում, աչքի կընկներ դրան համարժեք և ընդհանրապես ներհայկական ու համաշխարհային զարգացումներին համարժեք քաղաքական վարքագծով ու բովանդակությամբ: Եթե լիներ այդպիսի ներուժ, ապա կասկածից վեր է, որ Հայաստանը բոլորովին այլ դիմադրունակություն կցուցաբերեր այն ավելի մեծ մարտահրավերներին, որ եկան 2020 թվականից հետո: Հայաստանում լայն իմաստով էֆեկտիվ ընդդիմության խնդիրը շարունակում է լինել արդիական և մեծ հաշվով Հայաստանում հենց այդտեղ է գտնվում էֆեկտիվ, կենսունակ, որակապես նոր իշխանություն ստանալու բանալին, ինչպես եղել է թերևս նվազագույնը մեկ-մեկուկես տասնամյակ:
Լուսանկարը՝ Photolure-ի