ՀՀ Կենտրոնական բանկի խորհուրդը որոշել է փետրվարի 1-ից բարձրացնել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը 0.25 տոկոսային կետով՝ սահմանելով 8.0%: Արդյունքում Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից տրամադրվող լոմբարդային ռեպոյի տոկոսադրույքը 9.5% է: Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից բանկերից ներգրավվող միջոցների տոկոսադրույքը` 6.5%:
Տնտեսագետ, tvyal.com–ի ղեկավար Աղասի Թավադյանն «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց. «Հայտնի փաստ է, որ ԿԲ-ի կողմից վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի բարձրացումը հիմնական գործիքն է արտաքին ծագում ու պատճառներ ունեցող գնաճի, որն առկա է մեզ մոտ, զսպման համար՝ հնարավոր դարձնելով փողի շարժի, աճի սահմանափակումը»։ Սակայն, տնտեսագետի խոսքով, նաև հայտնի է, որ եթե այս երևույթը դրական է փողի շարժի ակտիվացման առումով, ապա տնտեսական առումով անհերքելիորեն ունենալու է բացասական հետևանքներ։
Դրանցից մեկն այն է, որ տնտեսության մեջ փողի շարժի զսպումը կարող է հետագայում հանգեցնել ՀՆԱ- ի զարգացման դանդաղեցման, ճնշման։
«Պարզ լինելու համար ասեմ, որ փողի շարժն ու աճը տնտեսության մեջ պետք է բնականոն գործոններով պայմանավորված լինեն, այսինքն՝ աշխատանքային ռեսուրսների, բարիքի ավելացմամբ, արտադրանքի ծավալների մեծացմամբ և այլն»։
Հետևաբար, ըստ նրա, եթե հավասարազոր աճ են գրանցում աշխատանքային ռեսուրսների ու բարիքների աճը, ապա տեղի է ունենում ոչ թե գների աճ, այլ ՀՆԱ-ի։ Ճիշտ է՝ այս պարագայում փողի զանգվածը ևս աճում է, սակայն, երբ ունենք ընդհանուր տնտեսական աճ, փողի զանգվածի ավելացումը չի ազդում գնաճի վրա, քանի որ այս պարագայում գների աճը կապված է հիմնականում դոլարի ներհոսքի, զանգվածի ավելացման հետ, ինչպես ամբողջ աշխարհում է, բացի այդ՝ ունենք արտադրանքի ծավալների նվազում՝ կորոնավարակի հետևանքով։ Այդ իսկ պատճառով էլ առաջանում է դրամական միջոցների աճ ՝առանց ՀՆԱ-ի բարձրացման։ Սա էլ պատճառ է դառնում, որ Կենտրոնական բանկը վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը բարձրացնի։
Իսկ հարցին՝ ինչպես է գնահատում վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը 0.25 տոկոսային կետով՝ 8.0%-ի սահմանումը, ի՞նչ խնդիրներ կարող է առաջացնել, ի պատասխան Թավադյանի կարծիքով՝ հաշվի առնելով նաև, որ գնաճն արտաքին ազդեցության հետևանք է, Ճգնաժամային պայմանները՝ բավականին նորմալ տոկոսադրույքի սահմանում է։ «Պետք է հասկանանք, որ ընտրությունը մեծ չէ. «ԿԲ-ն կամ չպետք է միջամտի գնաճին, որը հնարավոր է՝ խաթարի տնտեսության երիկամները, նույնիսկ ստեղծի արագ զարգացող գնաճ և գնաճային տագնապ, կամ էլ պիտի ընտրի չարյաց փոքրագույնը. վերաֆինասավորումով զսպի գնաճային խուճապը, որն իր հերթին հանգեցնում է տոկոսադրույքների աճի և ճնշում է բնակչության ու բիզնեսի վարկավորման վրա։ Արդյունքում՝ նվազելու է պահանջարկն ու սպառումը, հետևաբար կրճատվում գնաճը»,-ընդգծեց տնտեսագետը։
Վերջին անգամ, ըստ տնտեսագետի, մենք 8 և բարձր տոկոսադրույք ունեցել ենք 2016 թվականին, ինպես նաև 2018-ին և 2014-ին, որը պայմանավորված էր գազի գների, նավթամթերքի բարձրացումով, և այդ զսպումը տևեց մոտ 2 տարի՝ հասնելով մինչև 10,5տոկոսը 2018թվականի նոյեմբեր ամիսը։
