Պարարտանյութի գները ևս աննախադեպ բարձրացել են: Ներկայումս պարարտանյութը վաճառվում է նախկին գնի համեմատ գրեթե կրկնակի-եռակի անգամ թանկ: Գյուղատնտեսության և գյուղմթերքի ինքնարժեքի վրա պարարտանյութի այսչափ թանկացման հետևանքների, նաև գնաճի պատճառների մասին խոսել ենք գյուղատնտեսական մշակությամբ զբաղվող նախկին փոխնախարար Գառնիկ Պետրոսյանի հետ:
Նա ևս հաստատեց, որ իր պրակտիկայում երբեք ազոտական պարարտանյութերն այսպիսի գին չեն ունեցել, սա աննախադեպ գնաճ է: Որպես թանկացման հիմնական պատճառ, թեև նշվում է գազի գնի թանկացումը՝հաշվի առնելով, որ ազոտական պարարտանյութը բնական գազի հենքի վրա է արտադրվում, սակայն ինքը համոզված է՝ դա չի կարող լինել հիմնավոր փաստարկ և գազի գինը չէր կարող այսչափ ազդեցություն ունենալ: «Ես զրույցներ եմ ունեցել ոլորտի հետ կապ ունեցող մարդկանց,մատակարարների հետ, և եկել եմ համոզման՝ դա իրականում պայմանավորված է ներկրող երկրների՝ Վրաստանի, Իրանի,Ռուսաստանի կողմից գների կտրուկ բարձրացմամբ»,-նշում է Պետրոսյանը: Նրա դիտարկմամբ՝ այս գնաճը շատ ծանր ու լուրջ ազդեցություն կունենա նախ՝ գյուղատնտեսության վրա: Պատճառներից մեկն այն է,որ շատ գյուղատնտեսական հողեր, տարիներ շարունակ զրկված լինելով սնուցման աղբյուրներից, սննկացած,դեգրադացված են և առանց պարարտացման հնարավոր չէ պատկերացնել դրանց օգտագործումը, արդյունավետությունը, բույսերի սննդառության,բերքատվության ապահովումը և ոչ միայն ազոտական, այլև կալիումական,ֆոսֆորական և այլ պարարտանյութերով:
Մեր հարցին՝խոսք կա,որ շատ հաճախ պարարտանյութթերը չարաշհում են մեր տնտեսվարողները,իրականում վնասակար է դրանցով գերհագեցման, Պետրոսյանն ասաց.«Համաձայն եմ՝կա նաև հակառակ երևույթը,հատկապես ջերմոցային տնտեսություններում ոչ գրագետ և ոչ էլ բարեխիղճ կերպով են օգտագործում պարարտանյութերը՝արագ հասունացում ապահովելու նպատակով»: Սակայն դրա պատճառն այն է,որ կառավարության կողմից այդ ուղղությամբ քաղաքականություն չի տարվում: «Ո´չ, խորհրդատվություն տրամադրելու գործընթացն է ինտենսիվ, ո´չ առավել ևս վերահսկողությունն է բավարար: Սննդի տեսչության մարմինն էլ իր սահմանափակ ռեսուրսներով և լիազորություններով չի կարողանում օժանդակել խնդրի կարգավորմանը»,-ասում է տնտեսագետը:
Մյուս կողմից՝ այս գնաճը, ըստ նրա, բավականին լուրջ ազդեցություն է ունենալու գյուղարտադրության, մթերքի ինքնարժեքի վրա: «Այն տնտեսվարողները, մշակողները, ովքեր կունենան հնարավորություն, թանկ գնով պարարտանյութ կգնեն և կունենան լավ արդյունք,իսկ ում հնարավորությունը չի ների, կամ շատ քիչ կպարարտացնի, կամ ընդհանրապես չի կարողանա օգտագործել, և արդյունքում կտուժի արտադրանքը և´ որակապես, և´քանակապես, հետևաբար վնաս կկրի նաև մշակությամբ զբաղվող տնտեսվարողը: Դրան գումարած՝ պարարտանյութի քիչ օգտագործումը կարող է հանգեցնել ավելի քիչ գյուղմթերքի գոյացմանը, ինչն էլ՝ գնաճի ավելացմանը»,-ընդգծում է մեր բանախոսը: Դա էլ քիչ է, նրա հաշվարկով, կգումարվի վառելանյութի արժեքի շեշտակի թանկացումը, որի գինը ևս այս տարի աննախադեպ է: Հաշվի առնելով, որ առանց դիզվառելիքի չի կարող կազմակերպվել գյուղատնտեսությունը, նաև այն, որ թանկացել են թունաքիմիկատներն ու սերմնացուները, գնաճն էլ ավելի տպավորիչ ու անկառավարելի կարող է դառնալ: Պետության կողմից իրավիճակի մեղմացուցիչ միջոցառումների հարցին անդրադառնալով ՝պարոն Պետրոսյանը նշեց, որ էկոնոմիկայի նախարարն իր հարցազրույցի ժամանակ հուսադրող հայտարարություն է արել, որ սկսելու են բանակցություններ Իրանի, Արաբական երկրների, ԵԱՏՄ երկրների, Քուվեյթի հետ՝ավելի մատչելի գներով պարարտանյութեր և գյուղատնտեսական այլ նութեր ներկրելու համար:
«Բայց խնդիրն այն է, որ սրա մասին պետք էր ավելի վաղ մտածել՝ նոյեմբեր ամսից: Հիմա մի 20 օրից կմեկնարկեն գյուղատնտեսական աշխատանքները, հացահատիկային մշակաբույսերի ցանքսերը լեռնային, նախալեռնային գոտիներում, ջերմատներում արդեն մեծ ծավալներով կարտոֆիլի տունկ է կատարվել: Իսկ պարարտանյութ գրեթե չկա Հայաստանում, չնչին քանակությամբ է, ինչը նշանակում է, որ բարձր գներով դրսից կներմուծվի և կվաճառվի»,-եզրափակեց տնտեսագետը:
