Այն փուլում ենք, որ Ռուսաստանը կարող է ցանկացած պահի հարձակվել Ուկրաինայի վրա, հայտարարել է Սպիտակ տան խոսնակ Ջեյն Պսակին: Դրան զուգահեռ, հունվարի 18-ին տեղի է ունեցել հեռախոսազրույց ՌԴ և ԱՄՆ արտգործնախարարների միջև և Լավրովն ու Բլինքենը զրույցի ընթացքում պայմանավորվել են այս շաբաթ հանդիպել Ժնևում, քանի որ «ավելի լավ» է խոսել դեմ առ դեմ: Սա հիմք է տալիս եզրակացնելու, որ Լավրովն ու Բլինքենը կարող են ունենալ ընդհուպ դետալային փաստաթղթային քննարկումներ, քարտեզային դիտարկումներ, ինչի համար էլ չեն բավարարվել հեռախոսազրույցով: Ընդ որում ուշագրավ է, որ մինչև Լավրովի հետ Ժնևում հանդիպումը, Էնթոնի Բլինքենը այսօր ժամանել է Ուկրաինա՝ Կիևի հետ բանակցության:
Ակնառու է, որ Կիևի ուղղությամբ ճնշումն ուժգնանում է, ընդ որում թերևս երկու կողմից: Մի կողմից Ռուսաստանը, մյուս կողմից ԱՄՆ-ը, որովհետև դժվար չէ պատկերացնել, որ «ցանկացած պահի հարձակման» հնարավորության մասին Սպիտակ տան խոսնակի հայտարարությունը լուրջ է, ինչպես որ լուրջ է պատերազմի մեջ մտնել Ռուսաստանի հետ, որքան էլ Կիևը այս ընթացքում ստացել է սպառազինական աջակցություն Արևմուտքից: Միևնույն ժամանակ, իրավիճակը հիշեցնում է ճնշում ոչ միայն Ուկրաինայի ուղղությամբ, այլ նաև ըստ էության Ռուսաստանի: Գուցե թվա տարօրինակ, սակայն տպավորություն է, որ գեներացնելով Ռուսաստանի «ուր որ է սպասվող հարձակման» մթնոլորտը, Միացյալ Նահանգները բանակցային գործընթացում որոշակիորեն փակուղի կամ անկյուն են մղում Մոսկվային: Մասնավորապես, Ռուսաստանը կամ գնում է ԱՄՆ պայմաններով համաձայնության, կամ գնում է պատերազմի: Պատերազմը իհարկե չափազանց ծանր է լինելու Ուկրաինայի համար: Բայց, արդյո՞ք այն «թեթև» կլինի Ռուսաստանի համար: Սա մեծ հարց է: ԱՄՆ կարծես թե Ռուսաստանին մղել է «պատերազմի խաղադրույքի» և շարունակում է մղել այն բարձրացնելուն, պատկերացնելով, որ նոր պատերազմը կարող է ճահճի վերածվել նաև Ռուսաստանի համար:
Կա՞ նման հաշվարկ ԱՄՆ գործողություններում, թե՞ փոխադարձաբար Ռուսաստանի հետ գեներացնելով պատերազմի վտանգը, փորձ է արվում մի կողմից Ուկրաինային բերել այսպես կոչված մինսկյան համաձայնությունների հարցում քայլերի, մյուս կողմից էլ Եվրամիությանը բերել ամերիկյան գերակայության մտքին՝ ռուսական ագրեսիվությունից պաշտպանված լինելու համար: Հնարավոր է կա թե մեկ, թե մյուս հաշվարկը, և էլի գուցե մի շարք հնարավոր սցենարներ ու հաշվարկներ: Ինչպես նշել եմ, անկասկած է, որ քննարկումները մտել են իրապես առարկայական և կոնկրետ շրջափուլ, ինչի մասին է վկայում նաև Թուրքիայի արձագանքը, որը իր հերթին ակտիվացնում է «միջնորդական» ջանքը, առաջարկելով Պուտինին ու Զելենսկուն հանդիպել Անկարայում: Էրդողանն այդ առաջարկը բարձրաձայնել է Ալիևի Ուկրաինա կատարած այցի ֆոնին, որից հետո Բաքվի ղեկավարը և Էրդողանի ռազմա-քաղաքական արբանյակը զանգահարել է Կրեմլ՝ Պուտինին, քննարկելով ուկրաինական հարցը: Իհարկե Ալիևը թերևս Էրդողանի «սուրհանդակի» դերում չէ միայն, որ զանգահարել է Պուտինին, այլ նաև իր մաշկի առիթով ունեցած մտահոգությամբ:
Բանն այն է, որ ուկրաինական հարցում թուրքական միջնորդության չստացվելու պարագայում Անկարան ևս մի ուղղությամբ որոշակիորեն կմնա հիմնական խաղից դուրս, ինչպես Ղազախստանում: Ըստ այդմ Ալիևը փորձում է այդ իրավիճակի համար «հոգ տանել» իր մասին և այդ նկատառումով է թերևս Պուտինի հետ հեռախոսազրույցում Ուկրաինայից բացի քննարկել նաև Ղազախստանը, ընդ որում ռեվերանս անելով ՀԱՊԿ ուղղությամբ և «գոհունակություն» հայտնելով, որ հաջողվել է ՀԱՊԿ միջոցով կայունացնել իրավիճակը: Մինչ այդ Ալիևը իր քարոզչամեքենայով հեգնում էր ՀԱՊԿ ղազախական արշավը:
