Մեր զրուցակիցն է ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության միգրացիոն ծառայության պետ Արմեն Ղազարյանը
Ռուսաստան մեկնող ոչ ռեզիդենտ քաղաքացիների համար սահմանվել են նոր կանոններ: Որքանո՞վ հնարավոր եղավ քաղաքացիներին այս կանոնները իրազեկել, տեղ հասցնել: Արդյոք խնդիրներ կունենանք առաջիկայում ՌԴ մուտք գործող քաղաքացիների հետ կապված, թե ոչ: Գիտեմ, որ 30 օրացուցային օրվա ընթացքում պետք է անցնեն մատնահետքի գրանցման և նկարահանման հաշվառում:
Հնարավորին չափ իրազեկման աշխատանքներ իրականացրել ենք ու շարունակում ենք իրականացնել ենք ու շարունակում ենք իրականացնել: Որոշակի դետալներ կային, որոնք նույնիսկ ռուս գործընկերների համար վերջին կարգավորումների ամբողջական ընդունումը դեռևս հստակ չէին, հիմա արդեն բավականին հստակեցվել են: Նոր կարգավորումների մասին ևս փորձում ենք իրազեկել քաղաքացիներին: Դժվար է խուսափել նման մասշտաբային փոփոխությունների պարագայում որոշակի խնդիրներից, դրանք որոշակի չափով կդրսևորվեն, բայց չեմ կարծում, որ դրանք մեծ մասշտաբների կլինեն, եթե չլիներ իրազեկումը: Նոր կարգավորումներում կա մատնահետք հանձնելու պահանջը, բիոմետրիկ տվյալների հանձնումը, որպեսզի կարճաժամկետ միգրանտներին ևս տրամադրվի բիոմետրիկ կրիչով քարտ: Նաև բժշկական ստուգման, այդ թվում ՄԻԱՎ-ի ստուգման պահանջներ են ներդրվել: Նոր կարգավորումներն ուժի մեջ են մտել դեկտեմբերի 29-ին: Հիմա արդեն քաղաքացիները այդ պայմաններով պետք է մուտք գործեն ՌԴ: Այս փոփոխությունները չեն վերաբերում աշխատանքային գործունեության իրականացմանը, ինչը մեզ մոտ կարգավորվում է ԵԱՏՄ-ի մասին պայմանագրով: Սրանք զուտ միգրացիոն կարգավորումներ են:
Հիմա ենթադրենք ՀՀ քաղաքացին մեկնում է Ռուսաստան մեկ շաբաթվա կտրվածքով, այսինքն 30 օրացույցային օրից պակաս ժամանակով, միևնույն է, պետք է անցնի՞ այդ բոլոր փուլերը:
Եթե 7 օրով է մեկնում, ապա ոչ, բայց եթե պետք է մնա 90 օր և ավելի, որովհետև մեր քաղաքացիներն իրավունք ունեն մնալ 90 օր 180 օրվա մեջ, այդ պարագայում այդ պահանջները իր վրա տարածվում են:
Իսկ այս պահանջների կատարումը քաղաքացու համար լրացուցիչ ծախսեր են պահանջում:
Մատնահետքի հանձնումը և բիոմետրիկ փաստաթղթի ստանալը ոչ, բժշկական ստուգումները՝ այո:
Իսկ մեր քաղաքացիներից նրանք, որոնք ապօրինի են Ռուսաստանում հաստատվել, ստիպված պետք է լինեն վերադառնալ, նորից մեկնե՞լ:
Ապօրինի հաստատվածի պարագայում ցանկացած դեպքում քաղաքացին պետք է վերադառնա: Իսկ մեր այն քաղաքացիները, որոնք օրինական կարգով այնտեղ ունեն երկարաժամկետ միգրանտի կարգավիճակ, Ռուսաստանում երկու տեսակի կարգավիճակ կա՝ ժամանակավոր բնակության թույլտվություն, և կացության կարգավիճակ, նրանց վրա այս կարգավորումները չեն տարածվում:
Վիճակագրության տվյալներով 2019-ի համեմատ 2021-ին կրկնակի ավելացել է ՌԴ-ում քաղաքացիություն ստացած ՀՀ քաղաքացիների թիվը: Արյդոք վերլուծություն արվել է, նրանք շարունակում են ապրել Հայաստանում, թե՞ ընտանիքներով տեղափոխվել են Ռուսաստան:
Դեռևս չկա ամբողջական Ռուսաստանի քաղաքացիության ձեռքբերման տարեկան վիճակագրությունը: Մենք փորձել ենք համադրել կիսամյակային վիճակագրությունը մեր սահմանահատումների վիճակագրության հետ: Իրականում սա զուտ վերլուծական արդյունք է: Ծավալներն այնպիսին չեն, որ բոլորը գնացել ու քաղաքացիություն են ստացել: Այսինքն վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ շատ հավանական է, որ անձինք ստացել են քաղաքացիություն ու վերադարձել են Հայաստան: Այո, շատ հավանական է, որ տարեկան կտրվածքը կլինի բացասական, բայց 2021-ի վերջին ամիսների ելքերի ու մուտքերի վիճակագրության դինամիկան դրական է, ինչը նշանակում է, որ աշխատանքային միգրացիայի հոսքը հետ է վերադառնում: Դրան գումարած նրանք, որոնք ստացել են ՌԴ քաղաքացիություն և շատ հավանական է, որ վերադառնում են և շարունակում են ապրել Հայաստանում: Կրկնեմ, սա վիճակագրական կորելացիա չէ, սա ուղղակի կարող է լինել տվյալների համադրման վերլուծության արդյունք: