Մեր թշնամիներն ու բարեկամները պետք է իմանան՝ ողջ Սփյուռքը Հայաստանի կողքին է, Տարեմուտի առիթով իր ուղերձում ասում է Մեծի Տանն Կիլիկո կաթողիկոս Արամ Առաջինը: Աներկբա ճշմարտություն, որը սակայն մեղմ ասած հեռու է իրականությունից, թեկուզ այն պարզ պատճառով, որ Սփյուռքի ներուժը տնօրինող տարաբնույթ կառույցներից ու քաղաքական միավորներից որոշնները փորձում են Սփյուռքում իրենց ազդեցությունն օգտագործել Հայաստանում իրենց ներքաղաքական շահերի և նպատակների համատեքստում: Իսկ դա գործնականում բերում է, բերել է մի վիճակի, երբ մեղմ ասած բոլորովին էլ ամբողջ Սփյուռքը չէ Հայաստանի կողքին:
Ավելին, Հայաստանի ներքաղաքական շահառու և Սփյուռքում ավանդական մեծ ազդեցություն ունեցող ուժերից մեկը իր համակիրներին անգամ ներքին շրջաբերականներով փորձում է տրամադրել Հայաստանի դեմ, անգամ սահմանափակել Հայաստան այցերը, լոկ այն բանի համար, որ քաղաքական տարբեր դիրքում է Հայաստանի ներկայիս քաղաքական ղեկավարության հանդեպ: Իհարկե այդ ամենը չի արվում ուղիղ Հայաստանի դեմ, այլ ծրագրվում և իրագործվում է Հայաստանի իշխանության դեմ տրամաբանությամբ կամ «հիմնավորումով», բայց ամբողջ հարցն այն է, որ տրամադրելով Սփյուռքին կամ սփյուռքում գործելով Հայաստանի իշխանության դեմ՝ որևէ իշխանության դեմ, որևէ ուժ կամա, թե ակամա տրամադրում է Սփյուռքը Հայաստանի դեմ, ջլատում է Սփյուռքը քաղաքական նպատակներից ու շահերից ելնելով, ջլատում այն ներուժը, որի մասին խոսում է Արամ Առաջինը: Եվ այստեղ թերևս կարևոր է, որ Մեծի Տանն Կիլիկո կաթողիկոսը խոսի նաև այդ ուժերի հետ, բացատրելով և բաղդատելով հենց իր ուղերձում արտահայտված աներկբա կարևորության միտքը, որ Սփյուռքը չպետք է դառնա Հայաստանի ներքաղաքական դաշտի գործիք: Այդ իմաստով, Արամ Առաջինը մի շարք պատճառներով կարող է ունենալ առանցքային, հիմնարար դերակատարում: Ընդ որում, պետք չէ, որ այդ խոսակցությունը՝ այդ ուժերի հետ, ծավալվի հրապարակավ: Խնդիրը տվյալ դեպքում քարոզչական որևէ «շահառություն» բավարարելը չէ, այլ գործնական էֆեկտ ստանալը, որպեսզի Սփյուռքը իսկապես միշտ լինի Հայաստանի կողքին, անկախ թե ով է Հայաստանում իշխանության՝ որ քաղաքական ուժը ինչ քաղաքական պատկերացումով ու հայացքով, և անկախ, թե ինչ քաղաքական ուժի համակիր է Սփյուռքի որևէ հայ:
