Ռուսական խաղաղապահ զորակազմի ներկայությունը Արցախում պետք է լինի երաշխավորված ու անժամկետ՝ մինչև դրա անհրաժեշտության վերացումը, Արցախի Ազգային ժողովի նիստին նման կարծիք է հայտնել նախագահ Արայիկ Հարությունյանը:
Պատշաճ անվտանգություն ապահովելու ճանապարհին մեկ այլ կարևոր ուղղություն է Պաշտպանության բանակի, ոստիկանության և ազգային անվտանգության ծառայության կարողությունների ու ամրությունների հետևողական զարգացումը՝ ըստ նրա:
Արայիկ Հարությունյանը վստահեցրել է նաև, որ արտաքին քաղաքական դաշտում շարունակվելու է պայքարը «ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքի իրացման փաստի անվերապահ ճանաչման և բռնազավթված տարածքների վերադարձի համար»: «Մենք կողմ ենք հակամարտության խաղաղ կարգավորմանը, որտեղ ինքնորոշման իրավունքի հիման վրա ԱՀ անկախության միջազգային ճանաչումը մեր գլխավոր ու անզիջում նպատակն է, որն ուղի կբացի Արցախյան շարժման վերջնանպատակի իրագործման համար »,- ասել է նա:
Խաղաղապահ առաքելության նախկին ղեկավար Ռուստամ Մուրադովը վերջերս ասել էր, թե հակամարտությունից հետո ռուս խաղաղապահները Լեռնային Ղարաբաղում կմնան հինգ տարի․«Երկրների ղեկավարների ստորագրած համաձայնագրով առաջին 5 տարին է սահմանված։ Հետո ռուսաստանյան խաղաղապահ առաքելության հետագա երկարաձգման որոշում կկայացվի», – հայտարարել էր Մուրադովը։
Բաքվից պարբերաբար հնչում են հայտարարություններ, որ Ղարաբաղը Ադրբեջանի տարածքն է, իսկ ռուս խաղաղապահներն այնտեղ տեղակայվել են ժամանակավոր։
Քաղաքագետ Ռուբեն Մեհրաբյանի կարծիքով՝ նախևառաջ կա անհրաժեշտություն ռուս խաղաղապահներին օժտել միջազգային մանդատով․ «Դրանից հետո պարզ կդառնա՝ դա պետք է լինի բացառապես ռուսակա՞ն, թե՞ միջազգային խաղաղապահ խումբ։ Ես կարծում եմ՝ նման հայտարարություններով հանդես գալը ոչ մի տեղ չի տանում։ Հավերժ աշխարհում ոչ մի բան չկա, ամեն ինչ ժամանակավոր է, հավերժ են միայն ժամանակավոր դժվարությունները։ Ես չեմ կարծում, որ նման հայտարարություններն ուժեղացնում են Արցախի միջազգային դիրքերը»,-«Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց նա։
Ըստ Մեհրաբյանի՝ Ադրբեջանն այս հարցը մեկնաբանում է այնպես, ինչպես պատկերացնում է իր շահերը․ «Եվ այստեղ խնդիրն այն է, թե մենք մեր շահերն ինչպես ենք պատկերացնում։ Ի՞նչ՝ այնտեղ պետք է հավերժ ռուսական զո՞րք լինի։ Ես կարծում եմ՝ միայն մեր ցանկությունը դրա համար բավարար չէ։ Եվ բոլոր հաշվարկները կառուցել միայն այդ գործոնի վրա՝ իրատեսական չէ։ Եթե վաղը մյուս օրը Ռուսաստանում ինչ-որ ֆորս-մաժոր տեղի ունենա և Ռուսաստանն ինքը որոշի, որ այդ զորքերը պետք է հանի, բա այդ ժամանակ ի՞նչ ենք անելու։Ասենք , չէ՝ մենք հավերժ ենք ուզում, է գնա՝ ուզի։ Ի վերջո չմոռանանք՝ վերջին հարյուր տարվա մեջ ռուսները երկու անգամ իրենց որոշումով թողել ու գնացել են։ Կարելի՞ է նույն փոցխի վրա երրորդ անգամ էլ կանգնել՝ հույս ունենալով, որ այս անգամ կոթով ճակատներիս չենք ուտելու»։
Միևնույն ժամանակ մեր զրուցակիցն ընդգծում է, որ Ռուսաստանը երբեք բազմամյա ռազմավարություններով չի առաջնորդվում․ «Ռուսաստանը միշտ առաջնորդվում է պահի որոշումներով։ Ռուսներն առաջնորդվում են հետևյալով՝ լույսը բացվի, կորոշենք։ Եվ այդպես ապրում են դարերով։ Դա ես չեմ ասում՝ ռուս փիլիսոփաներն են ասում, գրքեր են գրում դրա մասին։ Այլ բան է՝մարդիկ այդպես են մտածում, թե ոչ, թե՞ ուզում են իրենց պատկերացրած Ռուսաստանի հետ գործ ունենալ, մինչդեռ Ռուսաստանն այլ է»։
Դիտարկմանը, որ թե Ռուսաստանն ուզում է մնալ Լեռնային Ղարաբաղում, չպե՞տք է Աբխազիայի ու Հարավային Օսիայի օրինակով ճանաչի Արցախի անկախությունը, Մեհրաբյանն ընդգծեց․ «Ուրեմն՝ Աբխազիան մի պատմություն է, Օսիան՝ երկրորդ պատմությունն է, Արցախը՝ երրորդ։Եվ որքան էլ որ դրանք իրար կողք կողքի են կամ առերևույթ կարող են տպավորություն ստեղծել, թե նմանություններ ունեն՝ դրանք տարբեր պատմություններ են։ Հետևապես ամեն մեկի ճակատագիրն իր ձեռքերում է և որոշվում է ուրույն կերպով։ Եվ նման անալոգիաները երբեք կոռեկտ չեն»։