
Այսօր Բրյուսելում տեղի կունենա Փաշինյան-Ալիև հանդիպում՝ ԵԽ նախագահ Շարլ Միշելի միջնորդությամբ, որը հանդիպումից առաջ առանձին հանդիպումներ կունենա Հայաստանի վարչապետի և Ադրբեջանի նախագահի հետ: Եվրոպական աղբյուրները հայտնել են, որ հանդիպման գլխավոր նպատակը վստահության մթնոլորտի ամրապնդումն է: Ինչ կտա Բրյուսելի հանդիպումը: Այդ հարցն ամենից հաճախ է հնչում հանդիպմանն ընդառաջ: Հազիվ թե Բրյուսելը տա ավելին, քան օրինակ նոյեմբերի 26-ին Սոչիում տեղի ունեցած եռակողմ՝ Պուտին-Փաշինյան-Ալիև հանդիպումը: Մինչդեռ, ըստ էության մինչև վերջ պարզ չէ նաև, թե ինչ տվեց, ինչ արդյունք ունեցավ այդ հանդիպումը, եթե նկատի ունենանք նաև այն, որ այդ հանդիպումից հետո ազդարարված օրակարգը մնացել է արգելակված, գոնե առայժմ: Ավելին, չստացվեց դեկտեմբերի 3-ին Ստոկհոլմում ԵԱՀԿ նախարարական համաժողովի շրջանակում Մինսկի խմբի համանախագահության հովանու ներքո Հայաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարների հանդիպման կազմակերպումը:
Փոխարենը, դեկտեմբերի 10-ին Մոսկվայում տեղի ունեցավ այսպես կոչված 3+3-ի ռեգիոնալ ձևաչափի ուղղությամբ առաջին աշխատանքային քննարկումը փոխարտգործնախարարների մակարդակով, որին մասնակցեց նաև Հայաստանը: Չէր մասնակցում Վրաստանը: Ընդհանուր առմամբ, Բրյուսելի հանդիպումը թերևս պետք է դիտարկել նոյեմբերի 9-ից հետո ծավալվող գործընթացների լայն համատեքստում, որոնք վերջին ամիսներին և շաբաթներին ստացել են բավականին ինտենսիվ և ընդգրկուն բնույթ: Մասնավորապես, Բրյուսելի հանդիպմանն ընդառաջ, օրինակ, Երևանն ու Անկարան արեցին կարևոր հայտարարություններ: Մասնավորապես, Թուրքիայի արտգործնախարարը դեկտեմբերի 13-ին հայտարարեց, որ առաջիկայում Հայաստանն ու Թուրքիան կնշանակեն հարաբերությունների կարգավորման հատուկ ներկայացուցիչներ:
Երևանը դեկտեմբերի 14-ին ԱԳՆ խոսնակի միջոցով փաստացի հաստատեց այդ տեղեկությունը: Պետք է խոստովանել, որ այդ տեղեկոությունը բավականին անսպասելի է, քանի որ չկար այդպիսի մոտալուտ հավանականության մասին վկայող շոշափելի հանգամանք: Բլումբերգ գործակալությունը հղում անելով թուրք անանուն պաշտոնյայի նշել է, թե Անկարայի քայլը «համահունչ» է հոկտեմբերին Հռոմում Մեծ Քսանի Վեհաժողովում Բայդենի և Էրդողանի զրույցում ԱՄՆ նախագահի կոչին, ուղղված հայ-թուրքական սահմանը բացելուն և ծով չունեցող Հայաստանին դեպի ծով ելք ապահովելուն: Ըստ թուրք անանուն պաշտոնյայի կամ Բլումբերգի, այդպիսով Էրդողանը քայլ կատարելով հայ-թուրքական հարաբերության ուղղությամբ, փորձում է սիրաշահել Նահանգներին և կարգավորել լարված հարաբերությունը, որ առաջացել է ռուսական Ս400 ՀՕՊ համակարգերի գնման պատճառով: Որքանո՞վ է Բլումբերգի տեղեկությունը հավաստի, որքանո՞վ է Էրդողաննն իսկապես գնում այդպիսի «կոմբինացիայի», այլ ոչ թե փորձ է արվում առկա իրավիճակի վրա կառուցել հավելյալ ինտրիգներ ռուսական ուղղությամբ ինչ-ինչ արձագանքներ առաջացնելու համար: Պատկերը համենայն դեպս բարդ է: Ի վերջո պետք է նկատի ունենալ և այն, որ շաբաթներ առաջ Հայաստանի ԱԳՆ խոսնակը հաստատել էր մեկ այլ տեղեկություն, որ Երևանը Մոսկվային հայտնել է հայ-թուրքական հարաբերության կարգավորմանը միջնորդելու ակնկալիք: Արդյո՞ք Բայդենը գերազանցել է, թե՞ Էրդողանն է նախընտրել ընդառաջել Բայդենին, քան Պուտինին: Իրավիճակը սակայն մեծ հավանականությամբ շատ ավելի բազմաշերտ է և հազիվ թե արժե առնվազն ներկայումս փնտրել ԱՄՆ, թե Ռուսաստան հարցի պատասխան: Հայաստանի համար կարևոր է ընդհանրապես առավելագույնս զերծ մնալ այդպիսի դիլեմաներից և առավելագույնս աշխատել ռեգիոնալ կայունության մթնոլորտի ամրապնդման ուղղությամբ, չտրվելով ավելորդ ինտրիգների, ինչը օգտակար չի լինի Բրյուսելից թե առաջ, թե հետո: