Լուսանկարը՝ Armeniasputnik-ի
Հայաստանի դեմ «հիբրիդային պատերազմի» մասին վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի գրառումը արժանացավ մեծ ուշադրության, ամենատարբեր մեկնաբանություններով և գնահատականներով: Ըստ Նիկոլ Փաշինյանի գրառման, Հայաստանի դեմ տարիներ շարունակ վարվող հիբրիդային պատերազմը ունի երկու նպատակային բաղադրիչ. «Նման կոմբինացիաները, իհարկե, կառուցվում են դրսի և ներսի ուժերի սերտ համագործակցությամբ, և ներսում նմանատիպ խոսույթները ձևավորողները շատ հաճախ չեն էլ կռահում ինչին են մասնակցում, որովհետև ամենը մատուցվում է բարձր «հայրենասիրական» սոուսով: Բայց վերնախավային նեղ շրջանակը չի կարող չիմանալ սեփական առաքելությունը, որ հիմնված է արտաքին ուժերի հետ փոխշահավետ համագործակցության վրա: Արտաքին ուժերը՝ տարածքներ, ներքին ուժերը՝ իշխանություն: 2020-2021 թվականներին առաջին մասը ստացվեց, երկրորդ մասը՝ ոչ: Բայց ինչպես տեսնում եք, ներքին «հայրենասերները» չեն հանդարտվում, որովհետև նրանց արտաքին գործընկերները առաքելությունը ավարտված չեն համարում», -գրում է Նիկոլ Փաշինյանը, մինչ այդ արձանագրելով, որ 2018 թվականի հեղափոխությունից անմիջապես հետո «հիբրիդային պատերազմ» վարողները սկսեցին տարածել տեղեկություններ, թե նոր իշխանությունը եկել է «հողերը հանձնելու»:
Նիկոլ Փաշինյանի ֆեյսբուքյան գրառման առաջին տպավորությունն այն է, որ նա ազդարարում է Հայաստանի իշխանության փոփոխության պահանջի առկայություն: Որտեղի՞ց է պահանջը, Փաշինյանը չի մատնանշում, ասելով, որ դա արտաքին շրջանակում է: Բայց, ո՞րն է այդ արտաքին շրջանակը: Հանրության մի ստվար զանգված օրինակ կարծում է, որ դա Ռուսաստանն է, որը իր ռազմավարական շահերին դեմ է դիտարկում Հայաստանում ժողովրդավարական ռեֆորմացիայի որևէ հեռանկար, ձգտելով վերադարձնել այն համակարգը, որը գործնականում ռուսական համակարգի հայաստանյան կցորդն էր: Արդյո՞ք դրա համար էր վարչապետ Փաշինյանը իր ֆեյսբուքյան գրառումից բառացիորեն մեկ օր առաջ ԱՄՆ նախագահ Բայդենի նախաձեռնած ժողովրդավարության առցանց Վեհաժողովի իր ելույթն ավարտում արտահայտությամբ, թե հույս ունի, որ «մենք միայնակ չենք»: Իսկ արդարացվա՞ծ է այդ հույսը, թե՞ ոչ:
Վեհաժողովից մեկ օր անց Նիկոլ Փաշինյանի գրառումը տալիս է բազմաթիվ հարցերի առիթ: Բայց, միգուցե նաև հենց այդ հարցերը առաջացնելն ու դրանց շուրջ հանրային քննարկումներ ծավալելն է ելույթի նպատակը և խոշոր հաշվով խնդիրը խիստ հրատապ որևէ պահանջը չէ, այլ ընդհանրապես առկա քաղաքական տրամաբանությունն ու դրանում Հայաստանի համար մարտահրավերների և ռիսկերի հանդեպ երկարաժամկետ դիմադրության խնդիրների լուծում գտնելը:
Եվ այդ իմաստով անկասկած է, որ Հայաստանի «աքքիլեսյան գարշապարը» ինչպես եղել է իշխանության խնդիրը՝ այդ երևույթի խորքային, ձևավորման դաշտի և մեխանիզմի իմաստով, այսպես էլ շարունակում է լինել դա: Որովհետև, իշխանությունը լոկ ընտրությունն ու դրա արդյունքը չէ, այլ այն, թե ինչ քաղաքական-հասարակական համակարգի վրա է դա տեղի ունենում և լեգիտիմ իշխանություն ձևավորելուց զատ, որքանով է այդ համակարգում ձևավորված լեգիտիմ ընդդիմության և քաղաքացիական լեգիտիմ կառույցների ինստիտուցիոնալ միջավայրը: Իսկ այդ առումով Հայաստանում գործնականում վակուումային վիճակ է, իսկ «վակուումի» վրա իրեն չի կարող երկարաժամկետ առումով վստահ զգալ անգամ ամենալեգիտիմ իշխանությունը: Նիկոլ Փաշինյանի գրառումն ըստ էության այդ վակուումի շուրջ հանրային լուրջ «դիսկուրսի» անհրաժեշտության մասին է: Բայց այդ «դիսկուրսի» հարցում գործող քաղաքական իշխանության պատասխանատվությունը չի կարող սահմանափակվել միայն վարչապետի գրառումներով:
