«Առաջին լրատվական»-ի հարցերին պատասխանել է պոլսահայ քաղաքական գործիչ Գայուշ Չալըքման–Գավրիլոֆը
-Վերջերս շատ է խոսվում հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման մասին: Թուրքիայում բնակվող մի քանի գործարար թուրքահայեր վերջերս տեսակետ էին հատնել, թե թուրքահայերն աջակցում են Անկարա-Երևան հարաբերությունների կարգավորմանը: Նրանք իրենց երախտիքի խոսքն էին հայտնում Էրդողանին, որ իրենց աջակցում է և այլն: Առհասարակ, որքանո՞վ է սա թուրքահայ համայնքի տեսակետը:
-Նրանք բոլորովին չեն ներկայացնում թուրքահայ համայնքի տեսակետը: Ավելին, նթե ծիծաղի, թե զայրույթի առիթ են դարձել:
-Ըստ էության, կարո՞ղ ենք ասել, որ նրանք Էրդողանին մոտ կանգնած հարուստ հայեր են, ուրիշ ոչինչ:
-Հիմա չենք կարող այլ բան ասել, որովհետև իրենք ամենակարևոր ռազմավարական կետերը արդեն գրավել են: Մեկը հիվանդանոցի տեր է, մյուսը մեծագույն հիմնարկի ղեկավարն է: Այսինքն՝ չենք կարող ասել՝ իրենց խոսքն արժեք չունի, որովհետև իրենք ինչքան էլ տխմար լինեն, որքան էլ սխալ գործեր անեն, պետությունը միշտ նախընտրում է նրանց ասածը նկատի առնել: Այնպես որ չենք կարող ասել իրենց խոսքը փուչ է, սին է:
-Ամեն դեպքում Թուրքիայի հայ համայնքը չի կիսում նրանց տեսակետը:
-Իհարկե, բոլորը չեն կիսում նրանց տեսկետը, բայց իրենց պես մտածող մարդիկ շատ են համայնքի մեջ: Դժբախտաբար մեր համայնքը հիմա դեգրադացիայի, բարոյական անկման մեջ է, կքած է մեր համայնքը: Այնպես որ իրենց պես մտածողներ էլ կան, բայց ընդդիմադիրները էլ մեծ քանակություն են կազմում:
Դուք ինքnերդ ի՞նչ եք մտածում հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման մասին այս փուլում, երբ Հայաստանը միջնորդ է դիտարկում Ռուսաստանին:
Ներկա պայմաններում ավելի լավ է բացարձակապես հարաբերություն չկազմել, քան թե այսօր կազմել: Ընդհանրապես չկազմելը նախընտրելի է, որովհետև որևէ ձևով բարեկամական հարաբերություններ չեն կարող լինել: Եթե բարեկամական հարաբերություններ, հավասար պայմանների մեջ կազմվի, ինչո՞ւ չէ, բայց հիմա այդ փուլում չենք, դրա ժամանակը չէ:
-Հայաստանի կողմից էլ են խոսում են հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման անհրաժեշտության մասին, Մոսկվայից էլ են խոսում, Էրդողանն ինքն էլ է դրա մասին խոսում: Այս ամենը ինչի՞ կհանգեցնի:
-Հիմա Էրդողանը բացառիկ ծանր վիճակի մեջ է: Ես դեռ մի քանի ամիս առաջ էի ասում, որ ծանր վիճակի մեջ է, հիմա էլ ավելի ծանր վիճակում է: Որովհետև թուրքական տնտեսությունն այլևս կքած է: Պատկերացրեք, որ խանութներում յուղ, շաքար, նման տիպի սննդամթերքի պակաս կա: Մարդիկ աղքատանում են, դոլարի փոխարժեքը բարձրացավ, հասնում է 14 ոսկու: Հիմա իր թեթև հարձակողական քաղաքականությունը պետք է վայր դնի, որ կարողանա իր համար նոր դռներ բանալ: Այս իմաստով, կարող է ինքը մոտենալ հայ-թուրքական հարաբերություններին, բայց իր մտքին միայն մեկ բան է՝ ի՞նչ կարող է քաղել Հայաստանից: Ուրիշ ձև նա չգիտի, պրագմատիկ մոտեցում ունի հարցերին: Դրա համար ես բնավ չեմ ուզում ոչ միջնորդ լինել, ոչ էլ առնչություն ունենալ, ընդհակառակը, հնարավորինս հեռու մնանք իրարից:
-Թուրքիայում տնտեսական իրավիճակն անդրադարձել է նաև համայնքային կյանքի վրա, մեր հայրենակիցները հիմա ի՞նչ վիճակում են գտնվում:
-Ոչ մի տարբերություն թուրքերի ու հայերի միջև: Հարուստն իր հարուստ կյանքն է շարունակում, աղքատն էլ ավելի կաղքատանան: Հասարակ հայերն ու թուրքերը նույն դժվարություններն են ապրում, ոչ մի տարբերություն: Մենք իրարից տարբերվում ենք կենցաղով: