ԵԱՀԿ-ում ԱՄՆ դեսպանի հայտարարությունը, որ արցախյան հարցը չունի ռազմական լուծում, բավականին տարածում գտավ հայկական համացանցում, հասկանալի պատճառով: Սակայն այստեղ հարկ է նկատել, որ ռազմական լուծում չունենալու մասին թե ԱՄՆ, թե մյուս համանախագահները, թե միջազգային մյուս կառույցները բազմիցս հայտարարել են նաև պատերազմից առաջ, տարիներ շարունակ, միշտ: Սակայն դա փաստորեն չխանգարեց, որ լինի ավերիչ պատերազմ, թուրք-ադրբեջանական ահաբեկչական գրոհի ենթարկվեն Արցախն ու նույնիսկ Հայաստանը և փոխվի ստատուս-քվոն: Ու թեև այժմ էլ, միջազգային դերակատարները ի տարբերություն արցախյան հարց չլինելու, Լեռնային Ղարաբաղի հարցը փակած լինելու մասին Ալիևի հայտարարությունների նշում են, որ հարցը կարգավորված չէէ և բաց է կարգավիճակի խնդիրը, որ պետք է համապարփակ կարգավորում, այնուհանդերձ դրանից իհարկե չի փոխվում այն ստատուս-քվոն, որ պատերազմով հաստատել են Ադրբեջանը, Թուրքիան, ընդունել և դրա ձևավորմանը տարբեր կերպ մասնակցել է Ռուսաստանը, ու ըստ էության հանդուրժել են ԱՄՆ ու միջազգային մյուս դերակատարները:
Մտածել, թե ընթացիկ ստատուս-քվոն կարող է փոփոխության ենթարկվել քաղաքական ճանապարհով, կլինի թերևս քաղաքական կարճատեսություն: Տեսականում հնարավոր է այդպիսի բան, բայց գործնական կարող է լինել այն դեպքում, երբ կովկասյան ռեգիոնում հաստատվի մեկ գերակա սուբյեկտ, որը դուրս կլինի աշխարհաքաղաքական մրցակցությունից առնվազն այս ռեգիոնի մասշտաբով և քաղաքական որոշումներ կթելադրի բոլոր կողմերին: Այլապես, Կովկասում այնքան բազմազան ու խաչաձև են հատվող շահերը, որ գրեթե անհնար է քաղաքական այնպիսի հարաբերակցություն, որ ձևավորվի մեկ քաղաքական որոշում և այն բոլոր կողմերին իջեցնելու գործընթաց:
Հետևաբար, տեղի է ունենալու քաղաքական-դիվանագիտական դիրքային պայքար, շատ երկար ժամանակ, ու թեև որևէ ռազմական գործիքի կիրառում չի բերելու դրա որևէ արդյունքի միջազգային համընդհանուր ճանաչման, այդուհանդերձ «ռազմական լուծում չկա» արտահայտությունը ամբողջապես չի արտացոլում քաղաքական իրողությունների բարդությունն ու բազմաշերտությունը, ըստ այդմ չի բացառում ռազմական ճանապարհով մեծ ու փոքր տարբեր խնդիրներ լուծելու վտանգները:
Հետևաբար, Հայաստանի համար մի բան պետք է լինի հստակ, որ այս կամ այն հարցի ռազմական լուծումներ փնտրելու փորձերը լինելու են միշտ և դրանց կասեցման առաջնային ու անվերապահ գործիքը Հայաստանի ուժային կարողությունն է, որի վրա կարող է հիմնվել Հայաստանի դիվանագիտական կարողությունը: Սա բոլորովին չի նշանակում, որ զինվորն է գծելու դիվանագիտության սահմաններն ու ճանապարհները: Հակառակը, քաղաքականությունը, դիվանագիտությունը պետք է անի առավելագույնը, որ զինվորականությունը չդառնա «պետության ամբողջ համակարգի» փոխարինող, որքան էլ որ կասկած չկա հայկական զինվորականության հերոսության ու խիզախության առումով: Սակայն, նույն այդ պետական համակարգի տրամաբանությամբ, ինչպես զինվորը չի կարող դիմանալ ծանրությանն առանց ուժեղ քաղաքական-դիվանագիտական գործիքների, այդպես էլ դիվանագիտությունն ու քաղաքականությունը տեղի կտան, եթե չեն ուղեկցվում բավարար պաշտպանական համակարգով: Այդ դեպքում, որ Հայաստանի անվտանգային արեալում գործնական կլինի «ռազմական լուծում չկա» միջազգային մոտեցումը:
