ԱՄՆ պետքարտուղարի Եվրոպայի և Եվրասիայի գործերով նորանշանակ փոխտեղակալ Էրիկա Օլսոնը կայցելի Հայաստան, Ադրբեջան և Վրաստան՝ տարածաշրջանային համագործակցությունը խթանելու և երկկողմ հարցեր քննարկելու նպատակով։
Ինչպես հայտնում եմ Հայաստանում Ամերիկայի դեսպանատնից, Երևանում գտնվելու ընթացքում պետքարտուղարի փոխտեղակալ Օլսոնը նոյեմբերի 2-4-ը կմասնակցի հարավկովկասյան տարածաշրջանի ԱՄՆ առաքելությունների ղեկավարների համաժողովին։ Համաժողովին մասնակցում են Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Լին Թրեյսին, Վրաստանում ԱՄՆ դեսպան Քելի Դեգնանը, Ադրբեջանում ԱՄՆ դեսպան Լի Լիթցենբերգերը, ինչպես նաև՝ կովկասյան բանակցությունների հարցերով գլխավոր խորհրդատու Էնդրյու Շոֆերը և ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալության վաշինգտոնյան գրասենյակի փոխտնօրեն Ալեքսանդր Սոկոլովսկին։
«Ուրախ ենք, որ տարածաշրջանի և մայրաքաղաք Վաշինգտոնի մեր գործընկերների հետ հավաքվելու այս վաղեմի ավանդույթը կարող ենք վերականգնել՝ փոխանակելով մտքեր, գաղափարներ ու ներկայացնելով տեղեկություններ, որոնք թույլ կտան տարածաշրջանի բոլոր երեք երկրների հետ կապված առավել լավ համակարգել մեր քաղաքականությունը»,- նշված է ԱՄՆ դեսպանատան տարածած հաղորդագրության մեջ:
Քաղաքագետ Ռուբեն Մեհրաբյանի կարծիքով՝ Միացյալ Նահանգների նման մեծածավալ ներկայացուցչությամբ այցելությունը մեր տարածաշրջան խոսում է ԱՄՆ-ի կողմից սեփական քաղաքականությունը նախևառաջ գույքագրելու մտադրության մասին․«Երկրորդն այն է, որ քաղաքականության գույքագրումն ինքնանպատակ չէ՝ առ այն, թե ինչ ակտիվներ ունեն, ինչ է պակասում, նաև այս այցելությունների ու հանդիպումների ժամանակ կձևակերպվեն, թե տարածաշրջանային խնդիրների հետ կապված որոնք են Միացյալ Նահանգների մոտեցումները և թե որոնք են առկա այն միջոցները, որոնք ՄԱՆ-ն կարող է կիրառել իր շահերն առաջ տանելու համար»,-«Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց նա։
Մեհրաբյանի դիտարկմամբ՝ սա չափազանց դրական զարգացում է ՀՀ-ի շահերի տեսակետից․«Բայց որպեսզի բոլոր այս բարենպաստ գործոնները մեր օգտին աշխատեն՝ անհրաժեշտ է մեծ ակտիվություն հայկական կողմից ու հմուտ խաղ, որպեսզի կարողանանք ներդաշնակեցել դրանք մեր շահերի հետ։ Օբյեկտիվորեն, բազմաթիվ հարցերում մեր և Միացյալ Նահանգների շահերը համընկնում են ու սա պետք է ֆիքսել։ Իսկ թե դա որքանով կնյութականացվի գոնե մեր մասով կախված է մեզանից։ Անկախ նրանից, որ մեր տարածաշրջանը ֆրագմենտացված ու կտրտված է տարբեր կոնֆլիկտների պատճառով, այնուամենայնիվ Միացյալ Նահանգները սեփական քաղաքական որոշումները կայացնելիս ռեգիոնը դիտարկում է որպես մեկ միասնակցություն»։
Ինչ վերաբերում է 3+3-ի հետ կապված ԱՄՆ-ի դիրքորոշմանը և թե մենք կարո՞ղ ենք այդ հարցում հույսներս Միացյալ Նահանգների վրա դնել, մեր զրուցակիցը պատասխանեց․«Թե որն է Միացյալ Նահանգների մոտեցումն այդ ձևաչափի հետ կապված՝ Պենտագոնի ղեկավարը Թբիլիսիում արդեն նշել է։ Հիշեցնեմ՝ Օսթինն ասաց, որ նախ Ռուսաստանը թող իր պարտավորությունները կատարի, հետո նոր ինչ-որ ձևաչափերով մեջտեղ ընկնի։ Իսկ թե դրա փոխարեն ինչ է առաջարկում Միացյալ Նահանգները՝ շարունակում է մնալ ոչ ակնհայտ։ Հենց այստեղ է, որ Միացյալ Նահանգներն, իմ տպավորությամբ փորձում է որոշակիություն մտցնել։ Իհարկե Հայաստանի համար չափազանց դրական է այն, որ ռուսական ու թուրքական շահերի պատանդի կարգավիճակից Ադրբեջանի լկտի ճնշումներից դուրս գալու հնարավորություն կա։ Բայց մյուս կողմից էլ, իհարկե Երևանը չպետք է իր մոտեցումներում այդ կոնստրուկտիվ տրամադրվածությունը որևէ չափով նվազեցնի, որովհետև վերջնական կարգավորումը, որոշակիությունը բխում է հայկական շահերից, իրավունքի գերակայությունը ևս բխում է մեր շահերից։ Իսկ մեր շահերից չի բխում անորոշությունը, գորշ գոտում գտնվելը։ Դա այն է, ուր մեզ ուզում են մղել Ռուսաստանը, Թուրքիան, Ադրբեջանը։ Այդ ժամանակ արդեն գործելու է ոչ թե իրավունքի ուժը, այլ ուժի իրավունքը»։
