Հետաքրքիր զարգացումներ են հարևան Վրաստանում, որտեղ ինչպես հայտնի է հոկտեմբերի 30-ին տեղի է ունենալու ՏԻՄ ընտրության երկրորդ փուլը: Նախկին նախագահ Միխայիլ Սաակաշվիլու վերադարձի հանգամանքը հիմնավորապես փոխել է այդ երկրում ներքաղաքական իրավիճակը, առաջ բերելով շոշափելի ինտրիգ: Նրա Միացյալ ազգային շարժում կուսակցությունը «կոալիցիոն ընդդիմություն» է ձևավորում Թբիլիսիի քաղաքապետի ընտրության շուրջ, որտեղ Սաակաշվիլու ուժը մրցելու է իշխող Վրացական Երազանքի թեկնածու, գործող քաղաքապետ Կախա Կալաձևի հետ: Առաջին փուլում Կալաձեն հավաքել է 45 տոկոս ձայն, իսկ Սաակաշվիլու ուժի թեկնածու Նիկա Մելիան՝ 34 տոկոս: Բայց, այժմ ընդդիմությունը փորձում է ձևավորել քաղաքական մեծ ու փոքր ընդդիմադիր ուժերի կոալիցիա և դա ստացվում է: Իսկ կոալիցիայի պարագայում ընտրության արդյունքը կարող է դառնալ խիստ անկանխատեսելի: Իսկ Վրաստանում, ինչպես և Հայաստանում Երևանը, Թբիլիսին ըստ էության երկրի կեսն է բոլոր առումներով, հետևաբար Թբիլիսիում ընդդիմադիր թեկնածուի հաղթանակը կունենա համապետական քաղաքական նշանակություն, մեծ հավանականությամբ ձևավորելով քաղաքական նոր իրավիճակ, որը կարող է բերել խորհրդարանի արտահերթ ընտրության, իսկ այդ դեպքում՝ նաև մեծ հավանականությամբ կարող է բերել իշխանափոխության:
Առկա զարգացումներում առավել ուշագրավն այն է, որ Սաակաշվիլու ուժի ձևավորած կոալիցիային միացել է Նինո Բուրջանաձեն, Վրաստանի խորհրդարանի նախկին նախագահը, Սաակաշվիլու զինակիցը Վարդերի հեղափոխության շրջանում: Ստացվում է, որ զինակիցները վերստին միանում են նոր «հեղափոխության» համար: Իհարկե Բուրջանաձեն Վարդերի հեղափոխությունից երեք տարի անց դարձավ Սաակաշվիլու դեմ ընդդիմության առաջնորդներից մեկը: Այդ ընդդիմությանը Սաակաշվիլին հաղթեց, և տարիներ անց միայն զիջեց արդեն Իվանիշվիլուն: Նինո Բուրջանաձեն Սաակաշվիլուն քննադատել էր նաև նրա վերադարձից հետո, բայց հիմա միանում է նրա կոալիցիային և ասում, որ պետք է մի կողմ թողնել նախկին «նեղացածությունները»: Առաջին հայացքից կա պարզ մի բան՝ Բուրջանաձեն պարզապես հաշվարկում է, որ կորցնելու բան չկա՝ միևնույն է չունի մեծ քաղաքական հեռանկար, հետևաբար Սաակաշվիլու կոալիցիայի չհաջողելու դեպքում ինքը մեծ բան չի կորցնի, պարտությունը կլինի Սաակաշվիլունը, փոխարենը կարող է ասել, որ ինքը մի կողմ թողեց «անցյալն» ու հանուն հաղթանակի միացավ նրան: Կամ այդպես կհավաքի որոշակի դիվիդենտ ընդդիմադիր ընտրազանգվածի համար, կամ առնվազն չի կորցնի ոչինչ: Իսկ, եթե լինի հաղթանակ, ապա դա արդեն Բուրջանաձեի համար ալիքի վրա հայտնվելու հնարավորություն է:
Բայց, Վրաստանում տեղի ունեցողի առումով դիտարկման է արժանի թերևս խնդրի նաև արտաքին կողմը: Մասնավորապես, Բուրջանաձեն տարիներ առաջ բավականին բաց կերպով դիրքավորվում էր պրոռուսական կողմնորոշումով: Նա այցելեց Մոսկվա, կարծես թե ունեցավ հանդիպում անգամ Պուտինի հետ: Ներկայումս իհարկե չկա այդ կոմունիկացիան, բայց արդյո՞ք չկա նաև «նստվածքը»: Սա թերևս բաց հարց է, հատկապես տեղի ունեցողի ֆոնին: Բանն այն է, որ Վրաստան Սաակաշվիլու վերադարձը թերևս չէր կարող տեղի ունենալ առանց լուրջ աջակցության: Իհարկե կարող են լինել ենթադրություններ, թե որտեղից էր այդ աջակցությունը: Ավելին, հնարավոր է, որ Վրաստանի առումով ստեղծվել է իրավիճակ, երբ նրա վերադարձն ու հարուցած ինտրիգը տեղավորվում է Վրաստանի հարցում ռազմավարական իմաստով շահագրգռություններ ունեցող բոլոր խոշոր խաղացողներին:
Հարկ է նկատել միայն, որ իր նախագահության շրջանում Սաակաշվիլիի գործունեության արդյունքում Վրաստանում ահռելի դարձավ թուրք-ադրբեջանական ազդեցությունը, հնարավոր է ընդհուպ հատուկ ծառայությունների և իրավապահ համակարգի առումով: Համենայն դեպս, փաստ է օրինակ, որ Վրաստանի մայրաքաղաքում կարողանում են հատուկ օպերացիաներ իրականացնել ադրբեջանական կամ թուրքական հատուկ ծառայությունները, առևանգելով կամ վերացնելով Ալիևի համար անցանկալի լրագրողներին կամ բլոգերներին: Արդյո՞ք դա հիմք է մտածելու, որ Վրաստանի նախկին նախագահի վերադարձը թուրք-ադրբեջանական նախաձեռնություն կամ նախագիծ է, որով փորձ է արվում օրինակ Վրաստանի վրա ճնշում բանեցնել, ասենք 3+3 ռեգիոնալ ձևաչափի հավանություն կորզելու ուղղությամբ: Կարող ենք անել միայն ենթադրություններ: Սակայն, հատկանշական է, որ Նինո Բուրջանաձեն միանում է Սաակաշվիլիին, մի կողմ դնելով «նեղացածությունները»: Բուրջանաձեն, որը ժամանակին չափազանց ասոցացվել է Ռուսաստանի հետ: Եվ արդյո՞ք նրա միջոցով Մոսկվան չի փորձում դառնալ «բաժնետեր» մի գործընթացի, որը Վրաստանում կարող է դառնալ առանցքային քաղաքական զարգացում, անկախ՝ իշխանափոխության հեռանկարով, թե՞ առանց դրա: Ընդ որում, եթե կա այդպիսի արտաքին շերտ, արդյո՞ք Բուրջանաձեի ներգրավումը Սաակաշվիլու կոալիցիայում նշանակում է Վրաստանի հարցում Թուրքիայի հետ Մոսկվայի համաձայնություն, թե՞ հակառակը՝ ունի ներսից այսպես ասած դիմադրություն կազմակերպելու նպատակ: Անկասկած է, որ Վրաստանում տեղի ունեցողն ունի ռեգիոնալ նշանակություն, և հատկապես նշանակություն Հայաստանի համար:
