Friday, 29 03 2024
17:20
Հարավաֆրիկյան Հանրապետությունում 45 մարդ է զոհվել կամրջից ավտոբուսի ընկնելու հետևանքով
17:10
Կիևը և Վարշավան մտադիր են անվտանգության երաշխիքների մասին համաձայնագիր կնքել
17:00
Live. «Առաջին լրատվական» տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոն
16:50
Ֆրանսիան կարող է չեղարկել Փարիզում Օլիմպիադայի բացման արարողությունը
16:40
Բրիտանիան չեղարկել է 100-ամյա արգելքը և թույլ կտա զինվորականներին մորուք պահել
ՌԴ ԱԳ փոխնախարարը հանդիպել է Աբխազիայի և Հարավային Օսիայի ներկայացուցիչներին
16:20
«Արաբական երկրները պատրաստ են ճանաչել Իսրայելը». Բայդեն
16:10
Իսպանիայում տեղակայվել է ՆԱՏՕ-ի երրորդ ռազմածովային բազան
Ադրբեջանցիները մշտապես ատել են հայերին. մեր խնդիրն է ցույց տալ սա
Դեղձենու մասսայական ծաղկում Արարատյան դաշտում՝ ժամկետից շուտ
Ո՞նց են որոշել, որ դա Հայաստանի տարածքը չ,է, եթե սահմանը հստակեցված չէ ․ Արա Պապյան
Փորձ է արվում 3 անձերի կատարածը ԱԺԲ ամբողջ կառուլցի հետ կապել. Պապյան
15:45
«ԱՄՆ-ն ու ԵՄ-ը Հայաստանի հետ անվտանգային հարցեր չեն քննարկելու». Ստանո
ՊՆ կոլեգիայի նիստում քննարկվել են սպառազինության և ռազմական տեխնիկայի զարգացման հարցեր
«Ցուցադրությունն անպայման տեղի կունենա». Բաքվում պարզաբանում են տարածել Արայիկ Հարությունյանի հարցազրույցի վերաբերյալ
Եթե դելիմիտացիա, ապա հավասարության սկզբունքով, ոչ թե՝ «ատրճանակի սպառնալիքի տակ»
15:30
Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին
Վարագույրից այն կողմ կան շահեր, որոնք թույլ չեն տալիս Մարտի 1-ի բացահայտումը
15:10
Ճապոնիայում կենսաբանական հավելումների օգտագործման հետևանքով զոհերի թիվը հասել է 5-ի
Այո՛, օրենք են խախտել, երկրով մեկ օրենքի խախտումներ են հենց վարչապետի մասնակցությամբ
Խորհրդարանական լսումներ կհրավիրվեն Եվրաինտեգրման նոր հեռանկարները և մարտահրավերները թեմայով
Թող դատարանը որոշի ահաբեկչությո՞ւն էր, թե ապստամբություն.Պապյան
15:01
Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի
Ինչի՞ է նախապատրաստվում Ալիեւը
«Կրոկուս սիթի հոլ»-ում ահաբեկչության վիրավորների թիվը հասել է 382-ի, ևս 1 մարդ զոհվել է
«Մանրամասներ»․ Դավիթ Ստեփանյանի հետ
Պաղեստինի նոր կառավարության ԱԳ նախարարը ծագումով հայ է և կին
Պապոյանը Կորեայի պաշտոնյային ներկայացրել է Հայաստանի ներդրումային հնարավորությունները
Հայտնի են ձվի շուկայում միջանկյալ ստուգումների արդյունքները
14:00
Live. «Առաջին լրատվական» տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոն

Ալիևին ճանապարհելու լայն կոնսենսուսի ուրվականը

Դեռևս 44-օրյա պատերազմից շատ առաջ, արցախյան հարցում և հայ-ադրբեջանական հակամարտության շուրջ, ռեգիոնալ լայն մակարդակում ռազմա-քաղաքական իրողություններին և շերտերին տարբեր անդրադարձերի առիթով խոսել եմ այն մասին, որ Ադրբեջանի նախագահ Ալիևի համար մոտենում է վճռորոշ, հանգուցային մի կետ: Ալիևը 2003 թվականին գալով իշխանության, ժառանգելով իշխանությունը հորից, որդեգրեց կոշտ գծի ռազմավարություն, ակնկալելով այն սպասարկել նավի և գազի առավելությամբ:Այդ ռազմավարության շրջանակում, Ալիևը ռևանշիզմը դարձրեց Ադրբեջանի այսպես կոչված ազգային ինքնության, ինչպես նաև այդ պայմաններում սեփական իշխանության հիմք: Հետևաբար, ժամանակի ընթացքում նա՝ կամ պետք է բավարարեր ռևանշի իր իսկ հասունացրած ձգտումը, կամ պետք է կորցներ դրա վրա կառուցված իշխանությունը: Սա իհարկե առաջացնում էր ճգնաժամ նաև ռեգիոնալ-միջազգային մասշտաբով, այն խաղացողների շրջանում, որոնք ներգրավված էին կովկասյան և այդ թվում մասնավորապես արցախյան գոտում ծավալվող իրավիճակում և հատվող շահերում: Կամ պետք էր լուծել Ալիևին պատերազմով «պահելու» հարցը, կամ՝ նրան ճանապարհելու: Սա էլ իր հերթին առաջացնում էր խնդիր՝ կամ պետք է ձևավորվեր այնպիսի կոնսենսուս, որը կապահովեր պատերազմի հիմք, լեգիտիմություն, թեկուզ չբարձրաձայնված կոնսենսուսով, կամ պետք է լիներ կոնսենսուս Ադրբեջանում իշխանափոխության հարցում: Կար նաև այլ տարբերակ՝ գտնվում է մեկ ուժեղ կենտրոն, ուժ, որը միանձնյա լուծում է կամ պատերազմի, կամ Ադրբեջանում իշխանափոխության հարցը: Բայց, այդպիսի կենտրոն չկար և չի լինելու տեսանելի ապագայում, հետևաբար անխուսափելի էր դառնում կոնսենսուսը կամ Ալիևին ճանապարհելու և այդպիսով ժամանակ շահելու, կամ պատերազմով նրա համար ժամանակ շահելու հարցում: Մի շարք գործոնների ազդեցությամբ, մի շարք իրողությունների բերումով տեղի ունեցավ երկրորդը, թեև բոլորովին պակաս կամ քիչ հավանական չէր նաև առաջին տարբերակը: Այդուհանդերձ, ի դժբախտություն մեզ տեղի ունեցավ երկրորդը, սանձազերծվեց պատերազմը, նոր իրավիճակը ռեգիոնում, որից հետո սակայն խոշոր հաշվով շարունակում է մնալ «Ալիևի դիլեման»:

Բանն այն է, որ անպատկերացնելի է, թե ինչպես է Ալիևի հետ «համատեղվելու» Արցախի կարգավիճակի հարցի օրակարգայնացումը: Այստեղ խնդիրը իհարկե այսպես ասած հրատապ չէ, կա որոշակիորեն անորոշ գործընթացի ժամանակային պաշար: Բայց, ժամանակի ընթացքում, և ոչ մեծ հեռանկարում, հարկ է լինելու ի վերջո որոշակիացնել օրակարգը: Եվ այստեղ հարց է առաջանում, թե ինչպես է Ալիևը իր հանրությանը մատուցելու Արցախի կարգավիճակի օրակարգի ֆորմալացումը: Իհարկե ոչինչ, այդ թվում այդ մատուցման ձևի ընտրությունն էլ քաղաքականության մեջ բացառել հնարավոր չէ, սակայն այդուհանդերձ Ալիևը իր պահվածքով ու հռետորաբանությամբ դրանից հեռանում է, կամ դրա որևէ հեռանկարից հեռանում է ամեն օր և նույնիսկ ժամ առ ժամ:

Հետևաբար, ժամանակի ընթացքում վերստին առաջանալու է «դիլեմա», կամ-կամ-ի, կամ մի քանի կամ-կամերի հանգույց: Կամ պետք է հայկական կողմին պարտադրվի հրաժարում Արցախի կարգավիճակից, կամ պետք է կարգավիճակ պարտադրվի Ալիևին, ինչը կարող է թերևս տեղի ունենալ միայն նրա իշխանության գնով: Ընդ որում, Ալիևի պահվածքը նաև վկայում է նրա անհանգստությունն այդ կապակցությամբ, ինչը նշանակում է, որ նա ձգտելու է հասնել մի վիճակի, երբ կարգավիճակը կպարտադրվի այսպես ասած համարժեք փոխհատուցման դիմաց, բնականաբար Հայաստանի հաշվին: Ալիևը հասկանում է, որ ռազմավարական հեռանկարի համար չհասնելով սրան, անկարող է լինելու պահել իշխանությունը, անգամ հերթական մեծ պատերազմ հրահրելու դեպքում: Այդ հարցում լայն կոնսենսուսի հնարավորությունը ներկայումս արմատապես նվազել է, հետևաբար էապես բարձրացել Ալիևին ճանապարհելու լայն կոնսենսուսի հավանականությունը:

Բաժիններ
Ուղիղ
Լրահոս
Որոնում