
Իրանի և Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարարները Նյու Յորքում ՄԱԿ ԳԱ ասամբլեայի շրջանակում ունեցած երկկողմ հանդիպմանը քննարկել են ռեգիոնալ իրողություններն ու պայմանավորվել են հանդիպել Թեհրանում, նաև Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարարի մասնակցությամբ: Եռակողմ այդ հանդիպման ժամկետ չի նշվում, սակայն ինքնին պայմանավորվածությունը հատկանշական է մասնավորապես Իրան-Ադրբեջան բավականին լարված փոխհարաբերության պայմաններում, որին ականատես ենք վերջին օրերին: Ինչպես հայտնի է, Իրանը նաև հատուկ ստորաբաժանումների խոշոր զորավարժություն էր անցկացնում Ադրբեջանի հետ սահմանին, այսպես ասած թալիշական ինքնավարության սահմանակից շրջանում: Մինչ այդ Բաքուն էր բավականին կոշտ հայտարարություններ հնչեցրել Իրանի ուղղությամբ, իսկ Գորիս-Կապան ճանապարհին ստեղծված իրադրությունն էլ հանրությանն առավել հայտնի է, կապված իրանական բեռնատարների հետ: Ահա այս պայմաններում, Նյու Յորքում տեղի է ունենում Իրանի և Թուրքիայի արտգործնախարարների հանդիպումը և պայմանավորվածությունը՝ Թեհրանում հանդիպել երեքով: Այդ տեղեկությունն ըստ ամենայնի հիասթափություն է պատճառելու հայաստանյան որոշ հանրային շերտերի, այդ թվում փորձագիտական, որոնք վերջին օրերին վատ քողարկված սպասումով հանրությանը «պատրաստում» էին Ադրբեջանի դեմ իրանական հուժկու քայլերի:
Իրականում սակայն, խոսքն այստեղ միայն պայմանականորեն կարող է լինել հիասթափության մասին, քանի որ գործնականում հանրությունը ականատես է հերթական քաղաքական կամ աշխարհաքաղաքական դասի, առ այն, որ ժամանակակից աշխարհում աշխարհաքաղաքական և ռազմա-քաղաքական փոխհարաբերությունների բնույթն այնպիսին է, որ առավել գնահատելի է դառնում որոշակի պայմանավորվածությունների հանգելը, քան դիմակայության ճանապարհով գնալը: Եվ պետք է արձանագրենք, գուցե մեզանից շատերի համար ցավով կամ ափսոսանքով, որ մասնավորապես հարևան Իրանի պարագայում կարճատեսություն է սպասել Բաքվի հետ հարաբերության զարգացման բախումնային սցենար, որքան էլ հնչեն որոշակի կոշտ ուղերձներ: Իրանի համար առավել ևս պատկերացնելի է, թե ինչպիսի ծուղակի կարող է վերածվել Ադրբեջանի հետ բախումնային սցենարը: Թեհրանը միաժամանակ լավ է պատկերացնում, որ Ադրբեջանը հատկապես արցախյան գոտում նոր ստատուս-քվոյի պայմաններում առավել քան վերածվել է Իրանի դեմ բազմաշերտ պլացդարմի, որտեղից կան ռիսկեր, սակայն Թեհրանի խնդիրը այդ ռիսկերը կառավարելն է, այլ ոչ թե իր իսկ ձեռամբ դրանք պայթեցնելը: Եվ պետք է նկատել, որ հենց այդ տրամաբանությունն է նախընտրելի նաև Հայաստանի համար, որովհետև այդ «պայթեցումների» դեպքում, անի դա Իրանը, թե որևէ այլ կողմ, բեկորները, ընդ որում ոչ փոքր բեկորները, թռչելու են դեպի Արցախ ու Սյունիք հաստատապես: Մի բան, որն առնվազն տեսանելի ապագայի համար չի կարող բխել Արցախի ու Հայաստանի շահից: