Սեպտեմբերի 22-ին տեղի է ունեցել ԱՄՆ-ի ու Ֆրանսիայի նախագահների հեռախոսազրույց, որի ընթացքում քննարկման առանցքային հարցը եղել է, կամ համենայնդեպս ազդարարվել էր, որ պետք է լինի հնդկախաղաղօվկիանոսյան գոտում եռյակ-ալյանսի ստեղծման առիթով առաջացած ամերիկա-ֆրանսիական լարվածությունը: Ինչպես հայտնի է, ԱՄՆ, Մեծ Բրիտանիան և Ավստրալիան հայտարարեցին եռյակ միավորում ստեղծելու մասին, որի նպատակը հնդկա-խաղաղօվկիանոսյան գոտում անվտանգային գերակայությունն է, այդ թվում ռազմական նորագույն տեխնոլոգիաների կիրառումով: Մասնավորապես, այդ համատեքստում Ավստրալիան կստանա միջուկային սուզանավատորմ ունենալու հնարավորություն:
Ֆրանսիան նախագահի մակարդակով հայտարարեց, որ եռյակի այդ որոշումըւ հարված է մեջքից: Փարիզի դժգոհությունն ունի թե քաղաքական կամ ռազմա-քաղաքական, թե տնտեսական շարժառիթ, այն իմաստով, որ Ավստրալիան նաև հրաժարվեց Ֆրանսիայից նավեր ձեռք բերելու գործարքից: Եվ ահա, օրերս տևող այդ դժգոհության ֆոնին տեղի է ունենում ԱՄն ու Ֆրանսիայի նախագահների հեռախոսազրույցը, որի մասին տեղեկության մեջ Ելիսեյան պալատը նշել էր, որ առաջիկայում ԱՄՆ ու Ֆրանսիայի նախագահները կանեն համատեղ հայտարարություն: Հայաստանի համար կարող է լինել լավ, առնվազն միջավայրային իմաստով, եթե հարթվի Մինսկի խմբի երկու համանախագահ երկրների միջև լարվածությունը և ճգնաժամ խորանալու փոխարեն, նրանք վերադառնան գործակցային հարաբերության դաշտ: Դա հատկապես կարևոր է այն պարագայում, որ ԱՄՆ-ը ու Ֆրանսիան են առավել շեշտադրում Արցախի հարցում կարգավիճակի հարցը լուծելու կարևորությունը, ինչը էական օրակարգ է հայկական կողմի համար: Իհարկե այստեղ պետք չէ տրվել բացարձակ ընկալումների, որովհետև արվում են նաև հայտարարություններ, որոնք առնվազն առաջացնում են հարցեր, թե կարգավիճակի հարցի, թե նաև այդ հարցի լուծմանը փոխկապակցված այլ օրակարգերի առնչությամբ, որ կարող են լինել արդեն Բաքվի հետաքրքրության դաշտում: Այդուհանդերձ, առաջացող հարցերի ուղղությամբ աշխատանքի առումով էլ ամերիկա-ֆրանսիական գործակցային միջավայրը ավելի նպաստավոր աշխատանքային միջավայր կարող է լինել Հայաստանի համար, քան ճգնաժամի խորացումը: Հատկապես հաշվի առնելով այն, որ այդուհանդերձ ռեգիոնալ կովկասյան խաղի իմաստով Փարիզի և Վաշինգտոնի քաղաքական կշիռներն ու հնարավորությունները նկատելի տարբեր են և այդ իմաստով, հաշվի առնելով նաև ռուս-թուրքական հարաբերակցությունը, թերևս առավել նախընտրելի է ամերիկա-ֆրանսիական համադրվածությունը, քան հակադրությունը:
