«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է իսրայելցի հրապարակախոս, քաղաքագետ Ավիգդոր Էսկինը։
-Պարոն Էսկին, ինչպե՞ս եք գնահատում հայ-իսրայելական հարաբերությունների հեռանկարը ներկայիս փուլում։ Հայաստանում անցկացված արտահերթ ընտրություններից հետո, քաղաքական իրավիճակը հանդարտվել է և կարելի է ավելի մեծ նշանակություն տալ արտաքին քաղաքականությանը։ Այդ իմաստով ի՞նչ հեռանկար է սպասվում մեր երկրների երկկողմ հարաբերություննեին։
–Երկու երկրների հարաբերությունները կախված են երկու կողմերից: Մինչև վերջերս Հայաստանը շահագրգռված չէր Իսրայելի հետ մերձեցմամբ: Դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելու վերաբերյալ Իսրայելի ԱԳՆ -ի կոչերը մնացին անպատասխան, միայն Սերժ Սարգսյանի կառավարման վերջում իրավիճակը սկսեց փոխվել: Այս ընթացքում Հայաստանը կարևոր համագործակցություն հաստատեց Իրանի հետ, որը ներառում էր մասնակցություն ժամանակակից սպառազինությունների մշակման ծրագրերին: Ի դեմս Իրանի ՝ ունենալով հզոր հարևան, Երևանը հաշվի կառնի այդ երկրի շահերը: Իսրայելը, մյուս կողմից, Ադրբեջանի համար հաստատել է իր համար կարևոր ռազմավարական հարաբերություններ, ինչպես նաև զենքի ու նավթի առևտուր: Այնուամենայնիվ, բոլոր նախադրյալները կան նոր էջ բացելու համար: Հայաստանից դեսպան է սպասվում Իսրայելում: Եթե կառավարության ղեկավար Փաշինյանը լրջորեն վերաբերվի իսրայելական ուղղությանը, ապա դրանից Հայաստանը միայն կշահի: Իսրայելի գործընկերներն ու դաշնակիցները միանշանակ շահում են Երուսաղեմի հետ հարաբերություններից:
-Դեսպան Արմեն Սմբատյանի հետկանչումից հետո մամուլում եղան հրապարակումներ, որ Իսրայելում Հայաստանը նոր դեսպան կնշանակի։ Դեսպանների աշխատանքից առհասարակ ի՞նչ է կախված։
–Դեսպանի ժամանումը Հայաստանին թույլ կտա ոչ միայն Իսրայելի հետ կապված ունենալ իր սեփական ձայնը, այլև կարող է ազդարարել հարաբերությունների նոր դարաշրջանի սկիզբը: Բարձր տեխնոլոգիաների, բժշկության, գյուղատնտեսության ոլորտում համատեղ ծրագրերը չափազանց խոստումնալից են: Կան նաև ոլորտներ, որոնցում հնարավոր է քաղաքական համագործակցություն: Բայց ամենակարևորը, ըստ երևույթին, Հայաստանի կողմից Իսրայելի փորձի օգտագործումն է `սփյուռք ներգրավելու և ազգային գաղափարն իրականացնելու գործում: Յոթանասուներեք տարի առաջ Իսրայելում կար վեց հարյուր հազար հրեա, իսկ այսօր ՝ յոթ միլիոն: Այս փորձը կարող է շատ օգտակար լինել Հայաստանի համար:
-Հրապարակումներ կան Ադրբեջան-Իսրայել զենքի նոր գործարքի մասին։ Դա Ադրբեջանի ինչի՞ն է պետք, արդյոք հնարավոր է նոր պատերազմ։
–Այո, իսրայելական թերթը հայտնել է Ադրբեջանին զենք վաճառելու բանակցությունների մասին: Գաղտնիք չէ, որ ԱՄՆ -ից և Ռուսաստանից հետո Իսրայելը զենքի արտահանողներից մեկն է աշխարհում: Եթե Ադրբեջանը շահագրգռված լինի զենքի նոր խմբաքանակ գնելով, ապա դա կկարողանա անել ազատ շուկայի բոլոր կանոններին համապատասխան: Կարևոր է նշել, որ բոլոր տեսակի զենքերը, որոնք Իսրայելը վաճառեց Ադրբեջանին, առաջարկվեցին Հայաստանին: Բայց ձեր պաշտպանության նախարարությունը նախապատվությունը տվել է ռուսական զենքին: Այսօր Ադրբեջանը կիրառում է հիմնականում ռուսական զենք: Հավանաբար, Իսրայելից նախկինում գնված զենքի որոշակի տեսակներ բարձր որակի էին: Այստեղից էլ `Ադրբեջանի զինանոցը դրանով համալրելու հավանական ցանկությունը: Վրաստանի հետ ռազմական գործարքը նույնպես օրակարգում է: Սրանից ամենևին չի բխում, որ ինչ -որ պատերազմ է պատրաստվում: Կարող ենք վստահաբար ասել, որ տեսանելի ապագայում Հարավային Կովկասում պատերազմ չի լինի:
