Վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը կառավարության հուլիսի 29-ի նիստում անդրադառնալով հայ-ադրբեջանական սահմանային իրավիճակին, խոսել է հայ-ռուսական քննարկումների օրակարգում նոր հարցի մասին: Մասնավորապես, խոսքը վերաբերում է հայ-ադրբեջանական սահմանի ամբողջ երկայնքով ռուսական սահմանապահ հենակետեր տեղակայելու մասին, որն ըստ Նիկոլ Փաշինյանի կարող է լինել իրավիճակի կայունացման, և սահմանագծման ու սահմանազատման գործընթացը առանց ռազմական բախումների ռիսկի իրականացնելու երաշխիք: Աշխատո՞ղ երաշխիք է դա, եթե Ռուսաստանը անգամ քաղաքական հայտարարության մակարդակով չի աջակցում իր ռազմավարական դաշնակցին և չի սաստում Ադրբեջանին: Իրավիճակն այստեղ իհարկե միարժեք չէ: Նախ, անհրաժեշտ է կարևոր արձանագրում, որ ռուսական սահմանապահների հենակետերի առկայությունը լինելու է ոչ թե հայկական զինուժի դիրքերի փոխարինում, այլ այսպես ասած հավելյալ մեխանիզմ: Բայց, հավելյալ մեխանիզմ ոչ թե սահմանների պաշտպանության, այլ՝ կայունության ռեժիմի համար:
Հայաստանի հանրապետության սահմանների պաշտպանությունը ադրբեջանական ոտնձգություններից կարող է իրականացնել միայն հայկական զինուժը և միայն հայկական մարտունակ ու դիմադրունակ բանակը կարող է լինել սահմանների պաշտպանության հուսալի երաշխիք: Միևնույն ժամանակ սակայն, այդ բանակի ամեն զինվորի կյանքը մեզ համար պետք է լինի թանկ, հատկապես հաշվի առնելով այն, որ Ալիևի համար իր զինվորների կյանքը չունի արժեք և նա այդ անարժեքությունը ցույց է տվել ավելի քան երկու տասնամյակ, կիրառելով ռազմական շանտաժի դիվանագիտությունը Հայաստանի դեմ և փաստորեն շարունակելով դա:
Ավելին, Էրդողանը ռեգիոն բերելով վարձկան-ահաբեկիչներին, Ալիևին տվել է ռազմական շանտաժի դիվանագիտության «անտեր հումքի» մեծ պաշար: Ըստ այդմ, մեր սահմանները կարող է և պետք է պաշտպանի մեր բանակը, մեր զինվորը, սակայն նաև մեզ համար գերխնդիր է այդ սահմանների կայունության ռեժիմի հասնելը, որպեսզի մեր զինվորը ստիպված չլինի անընդհատ պաշտպանել սահմանը իր կամ իր զինակից ընկերների կյանքի գնով, որովհետև մեզ համար թանկ է ամեն զինվորի կյանք: Ըստ այդմ, Երևանի համար իհարկե կարևոր է սահմանային կայունություն ապահովելու մեխանիզմի փնտրտուքը: Մայիսին Նիկոլ Փաշինյանը առաջարկել էր միջազգային մոնիտորինգի գաղափարը, որը սակայն կարծես թե չունեցավ միջազգային պաշտոնական արձագանք, այլ ընդամենը անուղղակի քաղաքական հայտարարությունների տեսք, առանց որոշակի պատրաստակամության պաշտոնական դրսևորման: Առավել ևս առանց Ադրբեջանի այդ մեխանիզմը պարտադրելու պատրաստակամության: Այժմ Երևանը դիտարկում է ռուս սահմանապահ-հենակետերի հանգամանքը: Միաժամանակ դա հարց է առաջացնում նաև, թե արդյո՞ք Մոսկվան է պահանջել միայն այդ դեպքում ապահովել կայունությունը: Սա իհարկե իր հերթին կարող է նշանակել, որ Ռուսաստանը չունի Ադրբեջանի հանդեպ զսպման լուրջ քաղաքական լծակ և դիտարկում է միայն ֆիզիկական հնարավորությունը: Այսինքն, ադրբեջանցիները առաջ չեն գա կամ բախում չեն հրահրի, եթե այդ բախումը պարունակում է ռուս սահմանապահների հետ բախման ռիսկ: Ինչպե՞ս է արձագանքելու Մոսկվան Երևանի առաջարկին, թե՞ դա Մոսկվայի առաջարկն է:
