«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Արցախի արտգործնախարար Դավիթ Բաբայանը:
-Պարոն Բաբայան, Մոսկվա կատարած այցից հետո ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հանդիպել է Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանի հետ: Հանդիպման ընթացքում Փաշինյանը նշել է, որ մեր օրակարգում հարցերի հարցն է Արցախի կարգավիճակի ճշգրտումը: Ձեր կարծիքով այժմ կարգավիճակի հստակեցման ի՞նչ հնարավորություններ կան:
–Մենք պետք է հստակ տարբերենք կարգավիճակն ու Արցախի ճանաչումը: Կա իդեալական տարբերակ, որ Արցախը ճանաչվի միջազգային հանրության կողմից որպես անկախ պետություն կամ մենք կարողանանք վերամիավորվել մայր Հայաստանին: Հաշվի առնելով տարբեր գործընթացներ՝ այդ թվում նաև աշխարհաքաղաքական իրավիճակը, պարզ է, որ սա երկարատև գործընթաց է: Կա ավելի հրատապ խնդիր, որը մենք միշտ ընդգծում ենք ու դա փոփոխման ենթակա չէ: Մենք կարող ենք լինել անկախ պետություն, վերամիավորվել Հայաստանի Հանրապետության հետ, բայց երբեք չենք կարող լինել Ադրբեջանի կազմում: Սա ամենակարևոր, առանցքային գաղափարն է: Միջազգային հանրությունն ու տարբեր երկրներ պետք է սա շատ լավ հասկանան: Եթե ինչ-որ մեկը մտածում է, որ այդպիսով կարող է խնդիրը կարգավորվել՝ սխալվում է: Ադրբեջանն ինքն էլ այդ մասին խոսում է, ասում է՝ձեզ ինքնավարություն ենք տալու: Ես դա անհնար եմ համարում, որովհետև այդպիսով Արցախը վերածվելու է կա՛մ ռեզերվացիայի կա՛մ համակենտրոնացման ճամբարի: Այս պահի դրությամբ Արցախն ինքն իրեն չի կարողանալու պաշտպանել, ուստի լինելու է կա՛մ կոտորած կա՛մ ազգովի մարդիկ պետք է դուրս գան: Սա խնդրի լուծում չէ ու մեզ համար անընդունելի է Ադրբեջանի կազմում ցանկացած տարբերակ:Հասկանալով իրավիճակն ու աշխարհաքաղաքական բարդությունները մենք մեր ճանապարհով ընթանալու ենք՝ այսինքն ինքնակառավարվող, անկախ երկիր ենք, բայց միջազգային ճանաչումը դեռևս ժամանակի խնդիր է, որին մենք ձգտելու ենք:
-Ռուսաստանը ստորագրված եռակողմ հայտարարությունից հետո մի քանի անգամ տարբեր մակարդակներով նշել է, որ կարգավիճակի հարցն ապագայի խնդիր է: Կարծում եք այժմ մոտեցման փոփոխությո՞ւնն է եղել:
-Իրենք շատ լավ պատկերացնում են, թե ինչպիսի բարդ խնդիր է: Եվ ոչ միայն իրենք, հարցին ծանոթ ցանկացած մասնագետ կամ երկիր շատ լավ է պատկերացնում, թե դա ինչ բարդ խնդիր է:Դրա համար էլ Ռուսաստանի նախագահն ասաց, որ հարցն ապագայում պետք է լուծվի, բարդ խնդիր է: Փաստորեն ասաց՝ հարցը կա, կարգավիճակի խնդիրն օրակարգում է, բայց հաշվի առնելով բարդությունները՝ ապագայի խնդիր է: Մենք էլ ենք նույն բանը տարիներ շարունակ ասել, որովհետև միջազգային հարաբերությունները, դժբախտաբար, չեն առաջնորդվում միայն պատմական արդարության սկզբունքով, առաջնորդվում են աշխարհաքաղաքականությամբ ու մենք դա տեսնում ենք: Մենք տեսնում ենք, թե քանի երկիր է այժմ լծված Ադրբեջանի, այսպես կոչված, գրավված տարածքների կառուցմանը, բա ինչո՞ւ են որոշ մարդիկ պապանձվել ու չեն խոսում: Պետք է շատ իրատես լինենք: Անթույլատրելի է վիրտուալ կյանքով ապրելն ու առավել ևս միամիտ, ապուշ լինելը: Այդ պարագայում վերջնականապես կործանվելու ենք:
-ՌԴ ԱԳՆ խոսնակ Մարիա Զախարովան հայտարարել է, որ հայ-ադրբեջանական սահմանի խնդիրն ուղղակի առնչություն չունի ղարաբաղյան հակամարտության հետ: Կիսու՞մ եք այս մոտեցումը, թե՞ համարում եք, որ սա ուղղակի հետևանք էր Ղարաբաղում մեր կրած պարտությանը և որ Ադրբեջանի ախորժակը հենց դրանից բացվեց:
-Նայած ինչ գործընթացներ ենք դիտարկում Սյունիքում:Եթե տեղում ինչ-որ սադրանքներ են Ադրբեջանի կողմից, դա ուղղակիորեն չի առնչվում Ղարաբաղի հետ:Բայց մենք տեսնում ենք, թե ինչ է կատարվում Ադրբեջանում, ինչ քաղաքականություն է վարում: Անթույլատրելի է այս ամենը չնկատելը: Օրինակ՝ նախկինում եղել է տաս տնտեսական շրջան, հիմա դարձրել են՝ տասնչորսը, ռեֆորմներ են արել: Ստեղծել են արևելյան Զանգեզուրի տնտեսական շրջան: Ի՞նչ է սա նշանակում: Եթե որոշ մարդիկ կարծում են, որ Ադրբեջանի ախորժակը փակվել է, որ Արցախով կարելի էր պրծնել՝ սխալվել են:Դժբախտաբար այդպիսի մարդիկ կան մեզ մոտ: Եթե ստեղծում են արևելյան Զանգեզուրի տնտեսական շրջան, վաղը չի բացառվում, որ արևելյան Զանգեզուրի վիլայեթ ստեղծեն, դա էլ փաստորեն կնշանակի, որ գոյություն ունի արևմտյան Զանգեզուր, որն օկուպացված է Հայաստանի կողմից: Իրենք չեն էլ թաքցնում, որ Զանգեզուրն իրենց հողն է:Բացի դրանից՝ այսպես կոչված Զանգեզուրի տնտեսական շրջանի մեջ ներառել են Քարվաճառը, որը պատմականորեն երբեք Զանգեզուր չէր: Եթե Զանգեզուրը հասնում էր Մռավից մինչև Արաքս, ուղիղ դեպի արևմուտք՝ Սևանի լճից մինչև Մեղրի համարելու են արևմտյան Զանգեզուր, որը պետք է ազատագրվի: Ահա այսպիսի գործընթացներ են ընթանում: Տեսնու՞մ եք չէ՝ Արցախն ինչպիսի վահան էր մայր Հայաստանի համար: Ադրբեջանը չի կանգնելու, մինչև մենք նրան համատեղ ուժերով չկանգնեցնենք՝ մեր եղբայրական երկրների ու նորմալ այլ երկրների հետ միասին: Սա ոչ այլ ինչ է, քան աշխարհաքաղաքական նոր ճակատների պաշտոնական բացում:
