Գեղարքունիքի մարզպետը հայտարարել է, որ մոտ օրերս հայ-ադրբեջանական սահմանի Գեղարքունիքի հատվածում կտեղակայվեն ռուս-սահմանապահներ, իսկ հայ-ադրբեջանական ուժերը հայելային տրամաբանությամբ կքաշվեն հետ՝ սահմանային վեճի հանգուցալուծման համատեքստում, շարունակելով եռակկողմ քննարկումները սահմանների հարցում: Մարզպետի հայտարարությունն առաջացնում է հարցեր, կապված Հայաստանի վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանի ավելի վաղ արած առաջարկության հետ:
Նիկոլ Փաշինյանը շաբաթներ առաջ առաջարկել էր Գեղարքունիքի մարզի Սոթք-Խոզնավար հատվածում սահմանային խնդիրը լուծել Մինսկի խմբի համանախագահ երկրների դիտորդների ներգրավումով, հայելային եղանակով հավասարաչափ հետ քաշելով հայ-ադրբեջանական ուժերը և ստեղծելով որոշակի բուֆերային տարածք, որտեղ կաշխատեն դիտորդները: Ինքնին այդ հայտարարության բովանդակությունն առաջացնում էր իհարկե ճշգրտման կարիք ունեցող դետալների վերաբերյալ մի շարք հարցեր, սակայն ընդհանուր առմամբ հասկանալի էր առաջարկի քաղաքական տրամաբանությունը: Ավելին, հունիսի սկզբին այցելելով Ֆրանսիա, Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ Ֆրանսիայի նախագահ Մակրոնը հավանություն է տալիս իր առաջարկին: ԱՄՆ պետքարտուղարությունն էլ հայտարարել էր, որ պատրաստ է օժանդակել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանային խնդրի լուծման գործընթացին: Այժմ Գեղարքունիքի մարզպետը հայտարարում է, որ կլինի հայելային հետքաշում, իսկ ազատվող այսպես ասած արանքում կկանգնեն ռուս սահմանապահներ: Հարց է առաջանում, թե Գեղարքունիքի մարզի ո՞ր հատվածի մասին է խոսքը, և նշանակո՞ւմ է դա արդյոք, որ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրների դիտորդների փոխարեն գործելու է մեկ երկրի՝ ռուս սահմանապահների մեխանիզմը:
Բանն այն է, որ այդ հարցի պատասխանից էլ առաջանում են հարցեր խնդրի քաղաքական համատեքստի առումով, կապված Հայաստանի վարչապետի առաջարկի ճակատագրի հետ: Անկասկած է, որ Ռուսաստանն այդ առաջարկը ընդունելու էր դժկամությամբ, հաշվի առնելով այն, որ դա փաստորեն կասկածի տակ էր դնելու Ռուսաստանի «մենաշնորհը»: Արդյո՞ք Հայաստանի վարչապետի առաջարկը՝ Մինսկի խմբի համանախագահների ձևաչափի առնչությամբ, ուժը կորցրած է կամ օրակարգից հանված: Տվյալ պարագայում անշուշտ գլխավոր հարցն այն է, որպեսզի լուծում ստանա սահմանային խնդիրը՝ և այդ լուծումը լինի հայկական շահերի ու իրավունքների, անվտանգության տիրույթում, իսկ լուծման մեխանիզմի հարցը իհարկե միշտ քննարկելի է: Միևնույն ժամանակ սակայն առանցքային է հայկական առաջարկի ճակատագիրը, քանի որ անկասկած է բազմազան ձևաչափում Հայաստանի ճկունության ավելի մեծ հնարավորության հանգամանքը:
