Հունիսի 10-ը նշվում է որպես Լյարդի ոչ ալկոհոլային ճարպակալման միջազգային օր: Լյարդի ոչ ալկոհոլային ճարպակալումն (ԼՈԱՃ) իր բազմաթիվ կլինիկական ձևերով համարվում է 21-րդ դարի ոչ ինֆեկցիոն էպիդեմիա:
Աշխարհի բնակչության 25-30%-ը տառապում է լյարդի ոչ ալկոհոլային ճարպային հիվանդություններով, այսինքն` ամեն չորրորդը տառապում է այս հիվանդությամբ:
Միաժամանակ, առողջապահության նախարարության նախաձեռնությամբ հանրապետության մասնագետները ներկայացնում են ԼՈԱՃ միջազգային օրվա խորհուրդը՝ իրազեկելով բնակչությանը հիվանդության հետևանքների մասին:
Ցավալին այն է, որ լյարդի ոչ ալկոհոլային ճարպակալումն ունի աճող միտում, ավելին՝ երեխաների մոտ էլ է արձանագրվում այն, հատկապես՝ ավելորդ քաշ ունեցողների:
Նշենք, որ լյարդը ճարպակալված է համարվում, երբ կենսական օրգանի քաշի 5 տոկոսից ավելին կազմում է ճարպը:
Ըստ վերջին վիճակագրական տվյալների` մոտ 340 միլիոն երեխաների մոտ արձանագրվել է ավելորդ քաշ, որն էլ համարվում է ԼՈԱՃ` ամենամեծ ռիսկի գործոն:
Մեծահասակների մոտ լյարդի ճարպակալման առավել տարածված ռիսկի գործոններն են ավելորդ քաշը, շաքարային դիաբետը, արյան բարձր ճնշումը և ամենակարևորը` անառողջ ապրելակերպը, այսինքն` ոչ ճիշտ սնուցումը և ֆիզիկական ոչ ակտիվությունը: Հիվանդությունն առավել հաճախակի հանդիպում է 45 տարեկանից հետո:
Հարկ է նշել, որ հասարակական առողջապահական առումով այն չի զիջում վիրուսային հեպատիտներին՝ իր բնական ընթացքով առաջացնելով բազմազան կլինիկական արտահայտվածություններ՝ ԼՈԱՃ (25-30%), ստեատոհեպատիտ (3-10%), լյարդի ցիրոզ (2-3%), լյարդի առաջնային ուռուցք (4-27%)՝ իրենց հայտնի բարդություններով:
Լյարդի ճարպակալումից խուսափելու համար խորհուրդ է տրվում օրական սնվել 3-4 անգամ, խուսափել նաև ճարպոտ ու քաղցր սննդամթերքից, հարստացնել սննդակարգը մանրաթելեր ու առողջարար ճարպեր պարունակող մթերքով, չսնվել ուշ ժամերին և վարել ֆիզիկական ակտիվ կենսակերպ:
Նշենք, որ ամեն տարի ԼՈԱՃ-ի միջազգային օրը նշվել է հունիսի 12-ին, սակայն այս տարի` հունիսի 10-ին:
Ի դեպ, հաջորդ տարի միջազգային օրվան նվիրված ամենամյա կոնֆերանսը կանցկացվի Հայաստանում: Այն կազմակերպվում է «Եվրոպա Դոննա Արմենիա» կազմակերպության կողմից։ Նպատակն է՝ միավորել ուռուցքաբաններին, ընտանեկան բժիշկներին, ռադիոլոգներին քաղցկեղի խնդիրների շուրջ։ Կոնֆերանսն այն հարթակն է, որի միջոցով մասնագետները հնարավորություն են ունենում խոսելու քաղցկեղի բուժման արդի մոտեցումների, վաղ ախտորոշման առավելությունների և բուժման հնարավոր տարբերակների մասին։