ԱՄՆ նախագահի ազգային անվտանգության հարցերի խորհրդական Ձեյք Սալիվանը հայտարարել է, որ ՆԱՏՕ Վեհաժողովի շրջանակում հունիսի 16-ին սպասվող Բայդեն-Էրդողան հանդիպմանը ի թիվս այլ հարցերի կքննարկվի նաև արցախյան հարցը: Ջո Բայդենն Էրդողանի հետ հանդիպում է հունիսի 16-ին Ժնևում Պուտինի հետ հանդիպումից երկու օր առաջ: Կասկածից վեր է, որ ԱՄՆ նախագահի թեման քննարկելու է նաև Պուտինի հետ և բացառված չէ, որ Էրդողանի հետ հանդիպումից է պայմանավորված, թե Ջո Բայդենն ինչ շեշտադրումներով և ուղենիշներով է քննարկելու արցախյան հարցի ընթացիկ վիճակը ՌԴ նախագահի հետ:
ԱՄՆ-ը կփորձի «բաժանել» ՌԴ-Թուրքիա տանդեմն ու «տիրե՞լ», թե պարզապես կփորձի այսպես ասած դիտարկել ռուս-թուրքական ձևաչափի վրա ամերիկյան կառավարման կամ գերակայության մեխանիզմների հնարավորությունը, նկատի ունենալով այն, որ Նահանգների համար գլխավոր խնդիր հռչակված է Չինաստանը և արցախյան հարցը դիտարկվելու է այդ համատեքստում: Օրեր առաջ հարց էի բարձրացրել, թե արդյոք Բայդեն-Պուտին հանդիպմանը ԱՄՆ նախագահը «կփակի՞» «Զանգեզուրի միջանցքի» թեման, նկատի ունենալով այն, որ դեռևս քառորդ դար առաջ այդ թեմայի ձևավորման գործում մասնակցություն ունեցել է նաև Նահանգները՝ Քի Վեսթի կարգավորման տարբերակով:
Թերևս կասկած չկա, որ «միջանցքի» թեման Ադրբեջանն այսօր հրապարակ է նետում ոչ օդից, և ոչ քմահաճույքով կամ այսպես ասած «Թուրանի» մղումով: Ադրբեջանը այդ թեման հրապարակ է նետում բանակցային պատմությանը հղումով, ինչին «հղումով» է փաստորեն ձևավորվել նաև պատերազմի հետևանքով հաստատված «ստատուս-քվոն»՝ Հադրութից մինչև Շուշի: Այդ իրողությունը հետպատերազմյան շրջանում փաստացի հաստատվեց արտահոսած մի քանի նախկին դրվագներով և փաստաթղթերով, որոնք վերաբերում են բանակցային պատմությանը: Հասկանալի է նաև, որ խնդիրը բուն «միջանցքի» հանգամանքը չէ, այլ ռեգիոնալ ռազմա-քաղաքական իրավիճակի գծագրումը, որի թեման պատերազմով ակնհայտորեն փակված չէ և ինչի հարցում էական դեր ունի այն, թե ինչ դիրքորոշումներ կունենա ԱՄՆ-ը:
Սա էլ իր հերթին կախված է արդեն Չինաստանի խնդրից բխող այն լայն ռազմավարությունից, որ դիտարկելու է Բայդենի վարչակազմը: Ահա այդ համատեքստում է արդիական հարցը՝ Բայդենը հակված կլինի «փակե՞լ» այսպես կոչված միջանցքի, իրականում ռեգիոնալ իրադրության և ստատուս-քվոյի վերափոխման թեման, առնվազն այս փուլում, թե՞ ԱՄՆ-ը հակված կլինի խաղալ դրա շուրջ: Այդ դեպքում հետաքրքիր կլինի, թե ում հետ՝ ՌԴ, Թուրքիայի, թե՞ Ֆրանսիայի: Ի դեպ հատկանշական է, որ նախօրեին հարցը եղել է նաև ՌԴ, Ֆրանսիայի և Գերմանիայի արտգործնախարարների համատեղ քննարկման սեղանին, իհարկե ի թիվս այլ միջազգային թեմաների:
