«Անցյալում մենք նկատել ենք, որ Թուրքիան կարող է մեկ քայլ առաջ անել, այնուհետև՝ երկու քայլ հետ: Մենք միամիտ չենք: Թուրքիան հարևան երկիր է, այն ՆԱՏՕ-ի անդամ է, սակայն Եվրամիության համար հիմնարար է համոզվել, որ այդ երկիրը դրական դիրքորոշում ունենա եվրոպական շահերի նկատմամբ, ինչպիսիք են Լիբիան, Սիրիան և Կովկասը: Նախկինում այս հակամարտությունների վերաբերյալ Թուրքիայի դիրքորոշումը չէր բխում Եվրամիության շահերից: Մենք պատրաստ ենք մեր զինանոցում ունեցած բոլոր գործիքներն օգտագործել Թուրքիայի վարքագծի վրա ազդելու համար»: Այդ հայտարարության հեղինակը ԵԽ նախագահ Շարլ Միշելն է, որը հունիսի 2-ին Բրյուսելում կհանդիպի Հայաստանի վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանի հետ:
Շարլ Միշելի հայտարարությունը արժանի է ուշադրության թե այդ հանգամանքի, թե ընդհանրապես առկա իրադրությունների ֆոնին: Միշելը խոսում է այն մասին, որ իրենց հետաքրքրում է նաև Թուրքիայի վարքագիծը Կովկասում, և դրա համապատասխանությունը Եվրամիության շահերին: Այստեղ առաջանում է հարց՝ Արցախի դեմ պատերազմում Թուրքիայի ակնհայտ ներգրավվածությունն ու ըստ էության կազմակերպչի և ղեկավարողի դերը համապատասխանո՞ւմ էր Եվրամիության շահերին: Եթե ոչ, ապա ի՞նչ արվեց դա թույլ չտալու համար: Պատերազմի օրերին Հայաստանի վարչապետը հայտարարեց, որ, եթե չկանգնեցնեն Թուրքիային Արցախում, ապա թող սպասեն Վիեննայի դարպասների մոտ: Ընդ որում, դա կարծես թե տեղի էլ ունեցավ, որովհետև այդ օրերին հենց Վիեննայում նաև տեղի ունեցան ահաբեկություններ, ինչպես եվրոպական մի քանի այլ քաղաքում: Դրանով հանդերձ, իսկ ի՞նչպես է Եվրամիությունը գնահատում Կովկասում Թուրքիայի քաղաքականությունն ու դերն այժմ: Այդ առնչությամբ ՌԴ առաջ հարց է բարձրացնում Ֆրանսիան, նաև բավականին հստակ արտահայտվում է օրինակ Նիդելանդները, էլի որոշ երկրներ, սակայն կա՞ Եվրամիության միասնական դիրքորոշում այդ առնչությամբ , և արդյո՞ք այդ դիրքորոշումը Կովկասից Թուրքիան դուրս մղելն է, թե՞ պարզապես Թուրքիան կառավարելի դարձնելն ու այստեղ Ռուսաստանի հանդեպ կիրառելը, հնարավորինս հեռու պահելով և զբաղեցնելով եվրոպական ուղղությունից շեղելու համար: Հարցերն իհարկե շատ են, որոնց առանցքում սակայն թերևս հետևյալն է՝ իսկ Եվրամիությունն ինքը ի՞նչ քաղաքականություն է «դավանում» Կովկասում, ո՞րն է Կովկասի հանդեպ եվրոպական քաղաքականությունը, հատկապես նոր իրավիճակում, նոր ստատուս-քվոյի պայմաններում, Արցախի ժողովրդի դեմ թուրք-ահաբեկչական ագրեսիայի պայմաններում, Հայաստանի սահմանների հանդեպ ադրբեջանա-թուրքական ոտնձգությունների պայմաններում: Եվրամիությունն ունի՞ քաղաքականություն այդ իրադրությունում: Այդ հարցը հասկանալը թերևս կարող է լինել Փաշինյան-Միշել հանդիպման ուղեկից թեմաներից կամ նպատակներից մեկը, իհարկե իր հերթին նաև Եվրամիության տեսանկյունից հասկանալու առումով, թե որն է Հայաստանի քաղաքականությունը նոր իրավիճակում և որոնք են դրա ռազմավարական ուղենիշները: Հակառակ պարագայում մեղմ ասած անհիմն չի լինի տեսակետը, որ Թուրքիայի վարքագծի վրա ազդելու համար Եվրոպական զինանոցի մաս է նաև Կովկասը, որտեղ Թուրքիային տրվում է որոշակի ազատություն, ավելին եվրոպական ուղղությամբ իրեն լավ պահելու պայմանով: Համենայնդեպս, եվրոպական քաղաքականությունն առայժմ թողել է այդ տպավորությունը Հայաստանի հանրության առաջ, հետևաբար այստեղ կա արժեհամակարգային պատասխանատվության խնդիր:
