Կփշրենք բոլոր նրանց ատամները, ովքեր փորձում են Ռուսաստանից պոկել կտորներ, հայտարարել է ՌԴ նախագահ Պուտինը: Պուտինի դեպքում այդպիսի հռետորաբանությունն անշուշտ նորություն չէ, պարզապես այն սկզբունքային կերպով հակասում է քաղաքականությանը, ինչի օրինակը հենց միայն Թուրքիան է: Թուրքիան իհարկե գործուն կերպով չի փորձում կտոր պոկել Ռուսաստանից, բայց հրապարակավ կասկածի տակ է դնում այդ «կտորներից» մեկի՝ ՌԴ նախագահի համար առանցքային Ղրիմի պատկանելիությունը, հայտարարելով անգամ, որ դա պատկանում է իրենց:
Այսինքն, Թուրքիայի նախագահ Էրդողանը հայտարարում է, որ Ռուսաստանի մաս Ղրիմը իրականում թուրքական է, ու ատամները փշրել խոստացող ՌԴ նախագահ Պուտինը ոչ միայն լռում է, այլ նաև Էրդողանին համարում տղամարդ, որն ամեն ինչ կանի իր երկրի համար: Հասկանալի է, թե ինչու է այդպես: Այդ թեմային անդրադարձել ենք մի շարք անգամներ: Մյուս կողմից հարցն այն է, որ Էրդողանը ամենևին մտադիր չէ Ռուսաստանից կտոր պոկել, և Պուտինն էլ դա գիտե, ու ըստ այդմ չունի նրա ատամները փշրելու կարիք:
Պուտինը գիտե, որ Էրդողանը Ռուսաստանը վաղուց կտոր-կտոր է անում ներսից, ընդ որում շատ՝ նույնիսկ իշխանության ներսից: Այն քաղաքականությունը, որ արդեն տարիներ շարունակ կառուցել ու վարում է Կրեմլը, այլ բան չէ, քան Էրդողանի կայսերական հավակնությունները սպասարկող քաղաքականություն, ինչի ցավագին հետևանքը զգացվեց Արցախի վրա՝ Էրդողանն այսօր Շուշիում է և Ռուսաստանին պարտադրել է իր ներկայությունը Կովկասում, Արաքսից այն կողմ, ու հիմա փորձում է ամրագրել նորանոր ազդեցության հնարավորություններ: Հաջորդիվ, Էրդողանը անցնում է Կենտրոնական Ասիա և կարելի է չկասկածել, որ այնտեղ ևս Ռուսաստանին պարտադրվելու են նոր իրողություններ, որոնք Պուտինին ստիպելու են ներսում հերթական անգամ հայտարարել որևէ մեկի ատամները փշրելու մասին, այն դեպքում, երբ Ռուսաստանից որևէ ձայն դուրս չեկավ, երբ Էրդողանի խորհրդականը 2020 թվականին հայտարարեց Ռուսաստանը 25 միլիոն մահմեդականի միջոցով ներսից քանդելու մասին: Այստեղ է ամբողջ խնդիրը՝ Թուրքիան Ռուսաստանի ներսում է, ռուսական էլիտայից մինչև ժողովրդագրական պատկեր, որն ունի հիմնարար քաղաքական նշանակություն:
Ռուսական ներկայիս կառավարող էլիտան ամբողջությամբ կամ գրեթե ամբողջությամբ ներծծված է թուրք-ադրբեջանական ֆինանսատնտեսական շրջանակների հետ բազմաթիվ սխեմաներով, որոնք ազդում են քաղաքական որոշումների կայացմանը և քայքայում Ռուսաստանը: ՌԴ նախագահին այդ ներքին ու արտաքին լրջագույն խնդիրների համատեքստում այլ բան չի մնում, քան «փշրել» ինչ որ «ատամներ», Ռուսաստանի հանրության մեծապետական զգացմունքների վրա խաղալու համար, թեև նրա համար էլ ակնառու է, որ այդ խաղի ժամանակը ավելի ու ավելի արագ է մոտենում ավարտին: Դա մատնում է և քաղաքական արգելափակումների ծավալի այն ուժգնացումը, որին դիմում է ՌԴ իշխանությունը, անկասկած բացարձակապես ոչ ինքնավստահությունից դրդված: Այս ամենին անդրադարձը բացարձակապես չարախնդում չէ, այդ ամենին անդրադարձը բացարձակապես չարագուշակություն կամ հեգնանք չէ: Այդ ամենն ընդամենը պետք է որպես հանրություն մեզ բերի լրջագույն դիտարկումների և մտորումների, որպեսզի իրավիճակը չափենք ոչ թե այս կամ այն վեկտորի հանդեպ երկրպագության պրիմիտիվությամբ, այլ տեղի ունեցող իրողությունները գնահատելու խորությամբ, հասկանալու համար վտանգներն ու ռիսկերը իրենց բազմաշերտությամբ, այդ թվում և այն հանգամանքով, որ Թուրքիան վաղուց Ռուսաստանի ներսում է: Կքշե՞ն: Ոչնչից բացառելի չէ, հատկապես երբ պարզ չէ, թե ինչ տեղի կունենա Թուրքիայի ներսում: Բայց, պարտավո՞ր ենք դիտարկել նաև տարբերակը, երբ չի ստացվի քշե՞լ: Իհարկե, փորձելով հասկանալ այդ տարբերակի համար անհրաժեշտ այլընտրանքային լուծումները, ընդ որում թե Ռուսաստանի ներսում, թե արտաքին քաղաքական և ռազմա-քաղաքական այլ ուղղություններում, որովհետև հակառակ դեպքում դեպքում փշրվողը դժբախտաբար հերթական անգամ կարող են լինել մեր ատամները:
