Ակնառու է, որ Սյունիքում «կառուցվում» է ռեգիոնալ դիվանագիտա-քաղաքական գործընթացների նոր խաչմերուկը, որտեղ պայքար է «տեսուչի» համար, որը պետք է հսկի խաչմերուկն ու այսպես ասած քաղի դիվիդենտները: Այստեղ է, որ դրված է հարցը՝ այդ տեսուչը կլինի Հայաստանը, թե՞ որևէ երրորդ երկիր: Այստեղ իհարկե հնարավոր է քննարկել Հայաստանի համար այդ «երրորդ երկրի» կամ «երրորդ սուբյեկտի» շահեկան կամ ոչ շահեկան տարբերակները, կամ չարյաց փոքրագույն տարբերակները: Սակայն այդ տրամաբանությունն արդեն իսկ անկումային է, որովհետև Հայաստանի համար հրամայական է առաջնորդվել նախաձեռնող տրամաբանությամբ և դիտարկել տարբերակը, որում հենց Հայաստանը պետք է լինի այդ նոր կառուցվող շահերի խաչմերուկի ինքնիշխան տեսուչը: Իսկ այդ խնդիրը լուծելու բարդ գործընթացը պահանջելու է երրորդ երկրների առավելագույն թվով շահերի համադրման կարողություն, ինչը հնարավոր է միայն ինքնիշխանության համոզիչ կարողության պարագայում, քանի որ հավակնորդ շահերը անկասկած բազմազան են և հակադիր միաժամանակ:
SՍտեղծված իրադրությունը վերստին ընդգծում է Հայաստանի ներքաղաքական դաշտում քաղաքական-գաղափարական բազմազանության հրամայականը: Ակնառու է, որ Սյունիքի շուրջ իրավիճակը իր վրա կրում է ոչ միայն հետպատերազմյան բեռը, ոչ միայն այսպես ասած մեծթուրանական գաղափարներից բխող և աներկբա կանխարգելման հրամայական թելադրող ռիսկերը՝ դրանց թե պատմա-հոգեբանական, թե ռազմա-քաղաքական բավականին բազմաշերտ ընկալման ու շրջանառման իմաստով, այլ նաև աշխարհաքաղաքական և աշխարհակարգային տրանսֆորմացիայի լայն խնդիրները:
Այդ բարդ խնդիրն է, որ պահանջում է նաև Հայաստանի ներքաղաքական կամ հասարակական-քաղաքական համակարգի բարդ և բազմազան կառուցվածք, որտեղ առավելագույնը մարգինալացված կլինեն ծայրահեղությունները, միաժամանակ ձևավորված կլինի քաղաքական գաղափարական այն միջակայքը, որտեղ կլինի կոնցեպտուալ պայքար և մրցակցություն ուժային շահագրգիռ կենտրոնների հետ աշխատանքն ու հարաբերությունները բազմազանեցնելու, դիվերսիֆիկացնելու, հավասարակշռելու, ոչ թե որևէ մեկի մերժման, այլ նրանց հակադրություններով հանդերձ Հայաստանի շահի խաչմերուկում հնարավորինս համադրման պետական ռազմավարական խնդիրը լուծելու համար: Դա է հրամայականը, ներկայումս գրեթե բաց ռեժիմով վարվող՝ Ռուսաստանի հանդեպ անկոնցեպտ ու անմնացորդ լոյալության և հավատարմության անվերջ երդմնակալության քաղաքականության փոխարեն: Ահա այն ռազմավարական խնդիրը, որ ընտրության ընթացիկ խնդրին զուգահեռ պետք է լուծի Հայաստանի հանրությունը առաջիկա արտահերթ ընտրությանը, ու ահա այն ուղենիշը, որի վրա իրենց առաջարկները պետք է կառուցեն Հայաստանի առաջ կանգնած ռազմավարական խնդիրը պատկերացնող սուբյեկտները:
Լուսանկարը՝ Armeniasputnik-ի
