Մայիսի 12-ի ուշ երեկոյան անվտանգության խորհրդի նիստը, որն անցկացվել է Երևանում վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ, խոսում է թերևս այն մասին, որ Սյունիքում Իշխանասարի ուղղությամբ ստեղծված իրավիճակը պարզապես ընթացիկ հետպատերազմյան լարվածության հերթական դրվագ չէ: Իհարկե, եթե Հայաստանում չլիներ Վրաստանի վարչապետ Իրակլի Ղարիբաշվիլին, որը ժամանել էր մայիսի 12-ին պաշտոնական այցով, հնարավոր է անվտանգության խորհրդի նիստը տեղի ունենար ոչ թե ուշ երեկոյան, այլ ավելի վաղ:
Մյուս կողմից, ժամանակի հարցը այստեղ այդքան էլ երկրորդական հանգամանք չէ, թեև գլխավորը իհարկե հարցն է, թե ինչպես է հնարավոր դարձել ադրբեջանցիների մոտ 3 կմ առաջխաղացումը, ինչու՞ այն չի կանխվել հայ սահմանապահ կամ դիրքապահ ստորաբաժանումների միջոցով, ո՞վ է պատասխանատու տեղի ունեցածի համար: Սա ի վերջո առանցքային հարց է նաև այն համատեքստում, որ Հայաստանը մտել է նախընտրական փուլ, երբ պետությունը դառնում է գերզգայուն: Ըստ այդմ, գերկարևոր է դառնում պետական կառավարման էֆեկտիվության և կանխատեսելիության խնդիրը ոչ միայն արտաքին սահմանին, այլև դրանից ներս: Որովհետև, եթե սահմանների համար անվտանգային պատասխանատվություն կրող կառույցները թերացել են այնտեղ, չկա որևէ երաշխիք, որ ընտրական պրոցեսի ժամանակ չեն թերանալու նաև այսպես ասած թիկունքում: Առավել ևս, որ ժամանակակից աշխարհում, միաժամանակ հետպատերազմյան Հայաստանի նրբությունները հաշվի առնելով, կարող ենք ասել, որ Հայաստանի համար մեծ հաշվով չկա արտաքին սահման ու թիկունք՝ սահման է ամենուրեք:
Անշուշտ քննարկելի են Իշխանասարում տեղի ունեցածի, ընդհանրապես Սյունիքում ծավալվողի արտաքին քաղաքական, ռեգիոնալ ռազմա-քաղաքական և աշխարհաքաղաքական համատեքստերը, ինչը արել ենք և պարբերաբար անում ենք տարբեր հրապարակումներով: Սակայն դրանից բացի, քննարկելի է ներքին պատասխանատվության և պետական կառավարման կանխատեսելիության հարցը: Արդյո՞ք տեղի չի ունեցել սաբոտաժ, կապված հենց նախընտրական իրողությունների հետ, հաշվի առնելով այն հանգամանքը, թե Իշխանասարում ծավալվածը ինչպիսի շեշտադրումներով ուժգին ալիքով ծավալելու փորձ արեցին Հայաստանում քաղաքական հետաքրքրություն ունեցող շրջանակները: Հետևաբար, արդյո՞ք մենք վաղը ականատես չենք լինի հնարավոր այլ սաբոտաժների թե Սյունիքում, թե Հայաստանի այլ հատվածներում, որոնք կարող են չունենալ լոկ սահմանային շարժի բնույթ: Թե՞ պարզապես եղել է աշխատանքային պարզ անգործություն և ոչ կոմպետենտություն: Բոլոր դեպքերում, հանրությունը պետք է ստանա այդ հարցում համոզիչ պատասխան և լինի շոշափելի հետևանքի ականատես, քանի որ այդ հանգամանքը, որքան էլ լինի տարօրինակ, էական նշանակություն ունի Հայաստանում ընտրական գործընթացում հանրային սուբյեկտության գերակայությունն ապահովելու տեսանկյունից: Այդ սուբյեկտությունը էապես պայմանավորված է հանրության հոգեբանական վիճակով: