«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ուկրաինահայ քաղաքական վերլուծաբան Մարատ Հակոբյանը։
– Ուկրաինայի արևելքում իրավիճակն ինչպե՞ս եք գնահատում, ի՞նչ զարգացումներ են հնարավոր:
– Ուկրաինայի արևելքում մենք գործ ունենք մեր երկրի դեմ ագրեսիայի ևս մեկ փուլի հետ: Այսօր Ուկրաինայի կողքին գտնվող ամբողջ քաղաքակիրթ աշխարհը Կրեմլին ցույց է տալիս կառուցողական դաշտ վերադառնալու անհրաժեշտությունը: Կարծում եմ, որ ագրեսորին հստակ կներկայացվի ապակառուցողական մարտավարության անհեռանկարային լինելը։
– Ինչքանո՞վ այս ամենը կարող է կապված լինել կամ հետևել արցախյան 44–օրյա պատերազմին, այն իմաստով, որ Հայաստանը և, հետևաբար, նաև նրա ռազմավարական դաշնակից Ռուսաստանը իր զինատեսակներով որոշակի անհաջողություններ գրանցեցին։
– Նման հարցի բուն փաստն ինքնին Հայաստանի վրա ռուսական տեղեկատվական բովանդակության ազդեցության արդյունք է։ Յուրաքանչյուր երկիր լուծում է իր խնդիրները, Ուկրաինայի պարագայում անհրաժեշտ է հաշվի առնել, որ մենք դիմակայում ենք արտաքին ագրեսիային և լուծում ենք ինքնիշխանության վերականգնման հարցը միջազգայնորեն ճանաչված երկրի տարածքում։ Ուկրաինան համագործակցություն է զարգացնում ոչ միայն Թուրքիայի, (ինչպես թմբկահարում են Հայաստանում հեռարձակվող ռուսական լրատվամիջոցները), այլ մի շարք այլ երկրների հետ։ Երկրի ռազմարդյունաբերական համալիրի զարգացման համար Ուկրաինան պայմանագրեր է կնքել այն գործընկերների հետ, որոնց օգնությամբ հնարավոր է արագ լուծել առկա զենքի արդիականացման և նոր անհրաժեշտ տեսակների ձեռքբերման խնդիրները:
– Անկարայի և Կիևի դինամիկ զարգացող հարաբերություններն արդիական են դարձնում այնպիսի հարցեր, ինչպիսիք են Թուրքիայի ակտիվ ներթափանցումը նախկին Խորհրդային միության տարածք։ Սա ի՞նչ վտանգներ կարող է պարունակել.
– Յուրաքանչյուր երկիր առաջնորդվում է իր շահերով և ազատ է ընթանալու այն ուղղությամբ, որը համարում է առավել օպտիմալ: Ինչ վերաբերում է պաշտոնական Կիևին, ապա միջազգային գործընկերների հետ հարաբերությունների զարգացումը կառուցված է միայն խորապես վերլուծված փոխշահավետ հիմքի վրա:
– Ինչպես դիրքավորվի այս հարցում Հայաստանը, որի հարաբերությունները Կիևի հետ անկում են ապրել 2014 թվականից ի վեր։
– Մի շարք փորձագետներ բազմիցս նշել են ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմի ընթացքում Ուկրաինայի ընդգծված չեզոքության մասին։ Ուկրաինան նույնիսկ օդային երթևեկությունն ընդհատել է կարճ ժամանակով և այդպիսով հնարավորություն է տվել ազատորեն Կիև գալ այն մարդկանց, որոնք իրավունք ունեն ապրելու և աշխատելու երկրում: Սա ես չեմ նկատել, օրինակ, Ռուսաստանի Դաշնության պարագայում, որն իրեն անվանում է Հայաստանի ռազմավարական գործընկեր: Երևանը դեռ հրապարակավ չի գնահատել Կիևի այս դրական քայլը, բայց հավատացեք, որ այդ չեզոքությունը ցուցադրվեց հենց Ուկրաինայի համար բավականին բարդ ժամանակահատվածում:
Մեկ այլ հրատարակությանը տված իմ վերջին հարցազրույցում ես կոչ արեցի Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարությանը դինամիկ արձագանքել աշխարհում և տարածաշրջանում, մասնավորապես տարածաշրջանում փոխված իրավիճակին: Հիմա 2020-ի սեպտեմբերը չէ, հիմա 2021-ի ապրիլն է, և այն, ինչ անհավանական էր թվում աշնանը, հնարավոր է հիմա: