«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Ազգային ժողովրդավարական բևեռի նախաձեռնող խմբի անդամ Վարուժան Ավետիսյանը։
– Պարոն Ավետիսյան, ՌԴ ԱԳ նախարարի պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան հայտարարել է, որ ռուս-թուրքական 1921 թվականի պայմանագիրը չի կորցրել իր արդիականությունը։ Ինչպե՞ ս եք գնահատում այս հայտարարությունը, ի՞նչ գործողություններ սպասենք ռուս-թուրքական դաշինքից առաջիկայում։
– Հայաստանի դեմ պատերազմի անուղղակի, ինչ-որ չափով նաև ուղղակի մասնակցությամբ Ռուսաստանը ցույց տվեց, որ հավատարիմ է այդ պայմանագրին։ Այսինքն՝ միայն Զախարովայի խոսքերով չէ, գործով էլ է Մոսկվան ապացուցել, որ հավատարիմ է այդ պայմանագրին։ Ռուսաստանը օկուպանտ է, զավթիչ, զավթել է Հայաստանը, ու մինչև հիմա էլ մենք Ռուսաստանից կիսագաղութացված, կախյալ վիճակում ենք գտնվում։ Մեր խնդիրն է ազատագրվել ու ապագաղութացվել։ Ամեն ինչ շատ պարզ է, քաղաքագիտական հատուկ վերլուծություններ կատարելու խնդիր չկա։
– Կարծում եք՝ այս փուլում կա՞ Ռուսաստանից կախվածությունը նվազեցնելու կամ, Ձեր իսկ նշած, «ապագաղութացվելու» հնարավորություն։
– Այդ հարցը, այսինքն՝ ազատագրվելը, քննարկման ենթակա չէ։ Հակառակը՝ մահն է։ Տարբերակ չկա, մեզ ոչնչացնում են, ու մենք պետք է ամեն գնով այս համակենտրոնացման ճամբարի վիճակից դուրս գանք։ Պետք է ձեռք բերենք այդ հնարավորությունները։ Իսկ այդ հնարավորությունը երկու աղբյուր ունի՝ մեր ժողովրդի ներուժը և այն ուժային կենտրոնները, որոնք մեզ հետ ունեն համընկնող շահեր։ Առաջին հերթին՝ Միացյալ Նահանգներն ու Ֆրանսիան։ Այդ հարցը չի քննարկվում, դա նույնն է, երբ հարցնես՝ ուզո՞ւմ ես ազատ լինել, արժանապատիվ կյանքով ապրել։
– Բայց մեր հասարակության մի հատված էլ մինչև այժմ մտածում է, թե Ռուսաստանն է մեզ փրկել այս պատերազմի ժամանակ։
– Ես այդ կարծիքին չեմ։ Գիշեր-ցերեկ համակարգը սպասարկող վերլուծաբաններ, փորձագետներ, «գործիչներ», որոնք իրականում գործիքներ են, ԶԼՄ-ներ շարունակաբար դա են անում։ Այդ երևույթը տասնամյակների, եթե ոչ հարյուրամյակից ավելի դրսևորում ունի։ Սկսած Դավիթ-Բեկի ժամանակներից՝ մեր ժողովրդին դա ներարկել են, բայց զանգվածաբար մեր ժողովրդի մտածողության վրա սկսել են մի քիչ ավելի ուշ աշխատել։ Այնուամենայնիվ, թե՛ խորհրդային ժամանակահատվածում և թե՛ վերջին 30 կիսաանկախ ժամանակահատվածում, հատկապես ապրիլյան պատերազմի ու «Սասնա ծռերի» ապստամբությունից այս կողմ, Ռուսաստանն ու նրա ռազմավարության շրջանակներում գործող հայաստանյան բաղադրիչները մեզ քարոզչական ահաբեկչության են ենթարկում։ Լավ է, որ մեր ժողովուրդը այս ժանտախտին դիմանում է այսքան ժամանակ։ Մեկ ուրիշ ժողովուրդ լիներ՝ հիմա կուլ էր գնացել, մենք այս առումով ամուր ենք։ Այնուամենայնիվ, մեր ժողովուրդը զանգվածաբար այդպես չի կարծում, այդ մոլորությունից շատերը դուրս են գալիս, և դա շատ դրական գործընթաց է։ Դա նաև անկախության կողմնակիցների աշխատանքի արդյունքն է։ Շատ գոհացուցիչ չէ, բայց միտումը դրական է, ու մենք այդ ուղղությամբ զարգացում տեսնում ենք։ Հենց մեր ժողովուրդն իր մեծամասնությամբ ազատագրվեց նման մոլորություններից, ժողովրդային ներուժը վերածվելու է ազատագրական պայքարի ռեսուրսի ու անմիջական գործի դրվելով տալու է իր արդյունքը։ Մեր ապագա դաշնակիցներն էլ, տեսնելով անկախության ճանապարհին ոտք դրած պինդ կազմակերպված ժողովուրդ, անմիջապես քայլեր են ձեռնարկելու։ Դրանք փոխկապակցված գործընթացներ են, ու այդպես էլ լինելու է, մենք համոզված ենք։ Մի քիչ ուշ կամ շուտ, մի քիչ դանդաղ կամ արագ՝ դրանք արդեն երևույթներ են, որոնք մենք չենք որոշում։
