«Առաջին լրատվական» զրուցակիցն է Ստամբուլում լույս տեսնող «Ակօս» հայկական շաբաթաթերթի հայերեն բաժնի խմբագիր Բագրատ Էստուկյանը։
– Պարոն Էստուկյան, գերիների վերադարձի հարցում Թուրքիան որևէ դերակատարություն կարո՞ղ է արդյոք ունենալ։ Տեսակետ կա, որ հայկական կողմն այդ հարցով պետք է դիմի Թուրքիային։ Որքանո՞վ է դա ռեալ։
– Բնավ ռեալ չէ, մանավանդ որ մենք միշտ շեշտել ենք, որ արցախյան հակամարտության մեջ Թուրքիան բաժին չունենա, չլինի բանակցային սեղանի մաս, իսկ այդ քայլով Հայաստանը կհակասի իր ընտրած ուղուն: Մենք դրանով Թուրքիային բանակցության սեղան կհրավիրենք, իսկ դա շատ սխալ կլինի: Մեր դիմելիք միակ կետը Պուտինն է, միայն նրա վրա ռազմագերիների հարցով ճնշում պետք է բանեցնենք և համայն աշխարհին ասենք, որ այստեղ կան ռազմագերիներ, կորած զինվորներ, ավելի քան 60 պատանդ վերցրած զինվորներ են նրանք, այլևս ռազմագերիներ չեն: Այս մասին պետք է աղաղակենք ոչ թե Թուրքիայի, այլ Պուտինի առջև։ Թուրքիան շատ է ցանկացել ու ցանկանում բանակցության սեղանին տեղ ունենալ, ինչը մենք մերժել ենք, հետևաբար՝ այս հարցում Թուրքիայի միջամտելը շատ սխալ քայլ կլինի։
– Այսինքն՝ մենք այս քայլով Թուրքիային անուղղակիորեն մասնակից կդարձնենք արցախյան հակամարտությա՞նը։ Պոլսո պատրիարքությունը նույնպե՞ս այդ մասով անելիք չունի։
– Միանշանակ, Թուրքիային մասնակից կդարձնենք։ Ինչ վերաբերում է պատրիարքությանը, անշուշտ, պատրիարքարանը որևէ բան չի կարող անել, եթե կարողանա էլ, որևէ նման ցանկություն չի ունենա, միայն աղոթել կարող է։
– Փետրվարի 1-ից 18-ը մեկնարկում են Թուրքիա-Ադրբեջան զորավարժությունները։ Մտահոգություններ կա՞ն այս մասով։
– Թուրք-ադրբեջանական զորավարժությունների արդյունքը մենք արդեն սեպտեմբերի 27-ին տեսանք, այլևս մտահոգության պատճառ չկա: Հայտնի է, որ Թուրքիան՝ որպես զենք վաճառող երկիր, պետք է սերտացնի իր հարաբերությունները զենք գնող երկրների հետ։
Մենք իրականության մեջ հետզհետե մտահոգված հետևում ենք քաղաքական հարցերին, որովհետև ճգնաժամային օրեր ենք ապրում, և հակառակ պատերազմի կորուստների մասին մտահոգություններ ձևավորելուն, ընկած ենք աթոռակռիվ անելով, ինչը մտահոգիչ է, որովհետև մենք՝ իբրև ազգ, ոչ միայն ռազմադաշտում, այլ դիվանագիտական դաշտում անելիքներ ունենք։
– Ինչպե՞ս եք գնահատում 17 քաղաքական ուժերի պայքարը, որոնք պահանջում են վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականը:
– Զուտ աթոռակռիվ է, ուրիշ ոչինչ:
– Թուրքիան հայտարարում է Հայաստանի շրջափակումը վերացնելու մտադրության մասին, միաժամանակ խոսվում է Նախիջևանը Ադրբեջանին կապող երկաթուղի կառուցելու մասին: Ինչպե՞ս եք դա գնահատում:
– Այս պահին Թուրքիան ինքը կարող է քայլերի դիմել, բայց մենք չպետք է բանակցող կողմ լինենք, շրջափակում կատարողը ով որ է, թող շրջափակումը վերացնի: Հայաստանը մեկուսացնելու քաղաքականությունը միակողմանի որոշում է եղել, և հիմա, եթե պայմանները փոխված է տեսնում, թող վերատեսության ենթարկի իր որոշումը: Մենք բանակցելով չէ, որ պետք է սահմանը բացենք։ Եթե ուզում են բանակցել, թող իրենք էլ սկսեն։