Իշխանությունը և մասնավորապես վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը 2020-ի վերջին հայտարարեց արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների անցկացման հարցով քաղաքական ուժերի հետ խորհրդակցություններ սկսելու մտադրության մասին:
Այս համատեքստում էլ ավելի է կարևորվում Ընտրական նոր օրենսգրքի ընդունումը, որը, ըստ աշխատանքային խմբի ներկայացուցիչների, շուտով կներկայացվի հանրային քննարկման: Իշխող ուժի ներկայացուցիչները պնդում են, որ քաղաքական մեծամասնությունն ունի հստակ մոտեցում՝ հրաժարվել ռեյտինգային ընտրակարգից:
Այս առնչությամբ «Առաջին լրատվական»-ը զրուցել է վարչապետին կից ԸՕ բարեփոխումների հանձնաժողովի նախկին քարտուղար, «Իրազեկ քաղաքացիների միավորման» ծրագրերի համակարգող Դանիել Իոաննիսյանի հետ:
Նրա խոսքով՝ քաղհասարակության կարծիքը ընտրակարգի վերաբերյալ չի փոխվել՝ պետք է լինի պարզ համամասնական ընտրակարգ, այսինքն՝ պետք է վերացվի ռեյտինգային ընտրակարգը: Իոաննիսյանը հիշեցրեց, որ 2018-ին մշակված Ընտրական օրենսգրքի նախագիծը հավանության էր արժանացել ՔՊ-ական կառավարության կողմից, և այնտեղ ևս նախատեսվում էր պարզ համամասնական ընտրակարգ, այսինքն՝ ռեյտինգայինի վերացում:
«Նախնական քննարկումները ցույց են տալիս, որ հիմա էլ է գործը դրան գնում: Այդուհանդերձ, կան այլ առաջարկներ, օրինակ՝ «Լուսավոր Հայաստանը» մի քիչ այլ կարծիքի է: ԼՀԿ-ն առաջարկում է նորից ռեյտինգային, բայց մեկ հատ համապետական ցուցակ: Այսինքն՝ ոչ թե լինեն տարածքային ցուցակներ, այլ մեկ հատ համապետական ռեյտինգային ցուցակ»,- ասաց նա:
Ինչ վերաբերում է խորհրդարանական կայուն մեծամասնության սկզբունքին, Իոաննիսյանը նկատեց, որ դրա ապահովումը սահմանադրական պահանջ է, սակայն չի բացառվում, որ ուրիշ կարգավորում տրվի:
Անդրադառնալով ուռճացված ընտրացուցակներին՝ նա ընդգծեց. «Այդ խնդիրները լուծվում են, և լուծումը դեռ 2018-ի ամռանը գտել ենք: Պարզ, հասարակ լուծում է, որ բազմաթիվ այլ երկրներում առկա է: Դրա արդյունքում ընտրական ցուցակներից մոտ 150-200 հազար մարդ պակասելու է: Այսինքն՝ ոչ վավերական անձնագիր ունեցող քաղաքացիները չեն կարող լինել ընտրական ցուցակում»:
Հարցին, թե ի վերջո մենք կունենա՞նք այնպիսի Ընտրական օրենսգիրք, որի դեպքում ընտրությունների արդյունքներին ոչ ոք չի կասկածի, Իոաննիսյանը պատասխանեց. «Խնդիրը ոչ միայն Ընտրական օրենսգիրքն է, այլև դրա իրագործումը, նաև դատական համակարգը: Այսինքն՝ պետք է ունենանք նորմալ դատական համակարգ, որ հնարավոր լինի ընտրական վեճերը նորմալ, պատշաճ կերպով քննել, նաև պոտենցիալ ընտրակեղծարարներն իմանան, որ դատվելու են նման հանցագործությունների համար: Ընտրական օրենսգրքի մասով, այո, կարծում եմ՝ հարցը կլուծվի: Նաև շատ կարևոր է, որ նախընտրական քարոզարշավի ֆինանսավորման կարգավորումները նորմալ լինեն, որպեսզի չլինի ռեսուրսների ու փողի մրցակցություն, այլ լինի գաղափարների, ծրագրերի, թիմերի հնարավորությունների մրցակցություն»:
Կոալիցիաների ձևավորման առումով ևս հնարավոր են փոփոխություններ: Գործող օրենքով կոալիցիան կարող է ներառել առավելագույնը երեք կուսակցություն։ Նոր նախագծով այս սահմանափակումն առաջարկվում է չեղարկել և վերանայել կոալիցիաների ձևավորման ժամկետները: «Չեմ կարող ասել, թե ինչպիսի լուծում կունենանք վերջնարդյունքում, բայց հավանաբար եղած կարգավորումը կփոխվի»,- ասաց Իոաննիսյանը:
Ինչ վերաբերում է խորհրդարանում պատգամավորների թվին, նա նկատեց, որ այդ հարցում փոփոխությունը խնդիր է, որովհետև Սահմանադրությունը սահմանում է պատգամավորների նվազագույն թիվ՝ 101, բայց բոնուսային մեխանիզմներով պատգամավորների թիվը կարող է ավելի շատ լինել. «Օրինակ՝ այդ բոնուսային մեխանիզմի արդյունքում այսօր ունենք 132 պատգամավոր, որովհետև փոքրամասնությունը բոնուս է ստացել: Քանի դեռ կա այդ սահմանադրական կարգավորումը, ինձ չի թվում, որ մենք կարող ենք պատգամավորների թիվը Ընտրական օրենսգրքով ինչ-որ այլ կերպ կարգավորել: Դա Սահմանադրության փոփոխման և սահմանադրական փոփոխությունների սահմաններում քննարկման ենթակա հարց է»:
