«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է «Քաղաքացիական հետազոտական կենտրոնի» փոխնախագահ Արմեն Գրիգորյանը
-Հայաստանում 2020 թվականը նշանավորվեց մի շարք ոչ բարենպաստ իրադարձություններով և հիմնականը արցախյան պատերազմում կրած պարտությունն էր: Ինչո՞ւ ունենալով լեգիտիմ իշխանություն, մարտունակ բանակ, մենք դիվանագիտության մեջ ունեցանք պարտություն:
-Լեգիտիմ դեռ ինքնըստինքյան չի նշանակում հմուտ և բանիմաց: Հայդատական ուժերի ու «հասարակական գործիչների» պսևդոհայրենասիրական պաթոսը որդեգրելը, պրագմատիկ հաշվարկների փոխարեն «միասնությամբ» ու «դուխով» բարդագույն միջազգային խնդիրներ լուծելու փորձը, որին մասնակցել էր նաև դիվանագիտական գերատեսչությունը, իրականությունից կտրվելը չէր կարող բացասական հետևանքներ չունենալ: Ընդ որում, իրականության հետ առերեսվելը հետաձգելու փորձերն առավե՛լ բարդացրել էին վիճակը. թե հաշտության և խաղաղ գոյակցության կողմնակիցների, թե զինվորականների զգուշացումները (նաև պատերազմի ընթացքում) հենց այդ մասին էին: Ինչ վերաբերվում է բանակի մարտունակությանը, 90-ականների «տարածաշրջանի ամենամարտունակ բանակ» արտահայտությունը չար կատակի էր վերածվել, քանի որ, ըստ էության, 90-ականների տեխնիկական մակարդակին մնացած բանակը չէր կարող ավելի մարտունակ գտնվել, քան ավելի մեծաքանակ և երկու տասնամյակով առաջ անցած հակառակորդը:
-Որոնք են այն հիմնական ուղղությունները, որտեղ պետք է Երևանն աշխատի հետպատերազմական այս փուլում: Արդյոք ռեալ է Ադրբեջանի, Թուրքիայի հետ հարաբերություններ հաստատելու հնարավորությունը:
-Առաջնահերթություն են, մասնավորապես, գերիների վերադարձը, անհայտ կորածների որոնումը, հրադադարի հիման վրա կայուն խաղաղության հաստատումը՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ձևաչափով բովանդակային բանակցությունների միջոցով: Հաշվի առնելով արտահերթ ընտրությունների անհրաժեշտության գիտակցումը՝ նոր ընտրական օրենսգրքի ընդունումը և որոշ այլ համակարգային փոփոխությունների նախաձեռնումը:
Ադրբեջանի և Թուրքիայի հետ հարաբերություններ հաստատելը որքան էլ դժվար է թվում (և գուցե գործող կառավարության պաշտոնավարման ընթացքում դեռևս այնքան էլ հավանական չէ), այն ավելի իրատեսական է, քան վերազինվելու և ռևանշի կոչերը, կամ դարձյալ երրորդ ուժին ապավինելով հայդատական օրակարգի մաս կազմող որևէ խնդրի լուծումը:
-Կարո՞ղ ենք փաստել, որ Ռուսաստանը հասավ իր վաղեմի երազանքին և այսուհետ Արցախի մնացած հատվածն այլևս միայն իր ազդեցության գոտին է լինելու:
Կարճաժամկետ առումով՝ երևի այո, քանի որ անգամ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի մյուս համանախագահների որոշակի դժգոհությունը Ռուսաստանի միակողմանի քայլերի պատճառով ենթադրում է բանակցային գործընթացում ավելի ակտիվ ներգրավվածություն՝ որոշումների համատեղ կայացման նպատակով, սակայն ոչ զինված ներկայություն՝ անվտանգության ապահովմանն անմիջական մասնակցությամբ: Երկարաժամկետ առումով որոշակի փոփոխություն կարող է բերել տարածաշրջանում փոխվստահության ու բարիդրացիության ապահովումը:
Ռեալ են արդյոք Եվրամիության` Արցախի կարգավիճակի հստակեցման հարցում ներգրավվածության հնարավորությունները: Այս իմաստով ի՞նչ սպասել 2021 թվականին: Դա մոտ ապագայի խնդիր կարո՞ղ է լինել:
-Եվրամիությունը ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի մանդատից դուրս ներգրավվածությամբ հազիվ թե շահագրգռված լինի: Իսկ կարգավիճակի հստակեցումը կարող է տարիներ տևել:
