«Սյունիքի մարզում ներկայումս տեղի են ունենում սահմանային կետերի տեղորոշման աշխատանքներ, որոնք ունեն որոշակի բարդություններ: Մեր համոզմունքն այն է, որ այդ աշխատանքը պետք է տեղի ունենա, որն անհրաժեշտ է Սյունիքի և ընդհանրապես ՀՀ-ի անվտանգության ապահովման տեսանկյունից: Համենայնդեպս, մեր, պաշտպանության նախարարության դիրքորոշումն այն է, որ մենք այս գործունեությամբ, որը կարող է ամենատարբեր մեկնաբանությունների տեղիք տալ, ավելացնում ենք Սյունիքի անվտանգության երաշխիքները, Սյունիքի և ՀՀ-ի անվտանգության երաշխիքների նոր համակարգ ենք ձևավորում»,-հայտարարել է վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։
Նա նշել է, որ երկու բնակավայրի հետ կապված կարող են ծագել որոշակի հարցեր: «Մեկը Սյունիքի մարզի Որոտանի, երկրորդը Շուռնուխ բնակավայրի մասին է, որտեղ կան որոշակի սահմանային հարցեր, և որոնց շուրջ ամենօրյա աշխատանք է տեղի ունենում: Այդ հարցերը կարող են որոշակի ցավոտ իրավիճակների բերել, բայց ես նաև ուզում եմ հավաստիացնել, որ բոլոր այն պարագաներում, եթե մեր քաղաքացիների շահերի տեսանկյունից որոշակի հարցեր կառաջանան, կառավարությունը լիարժեքորեն և միարժեքորեն համարժեք փոխհատուցումներով հանդես կգա, և մեր քաղաքացիների շահերը լիարժեք կլինեն պաշտպանված»,- նշել է կառավարության ղեկավարը։
Թեմայի շուրջ «Առաջին լրատվական»-ը զրուցեց քաղաքագետ Լևոն Շիրինյանի հետ։
– Պարոն Շիրինյան, Արցախի մի քանի գյուղերի ու այժմ էլ Սյունիքի այս տարածքային խնդիրներն անկասկած վտանգավոր նախադեպեր են: Արդյոք մենք գործ չունե՞նք թուրք-ռուս-ադրբեջանական պայմանավորվածությունների հետ։
– Պատերազմում մենք պարտվել ենք, ուզենք, թե չուզենք՝ այժմ սահմանազատում պետք է լինի։ Դա էլ անում են սովետական շրջանի հանրապետություններով, թե որ թվինն են հիմք վերցնում՝ չեմ կարող ասել։ Բայց կարևոր է մի բան՝ հայկական կողմը, քանի որ հիմա ներքաղաքական լարված ու թույլ վիճակում է պատերազմից հետո, պայմանագիր չպետք է կնքի։ Մնացածը տեխնիկական աշխատանքներ են, որ իրականացվում են։ Անթույլատրելի է Ադրբեջանի հետ պայմանագիր կնքելը, պետք է աշխատանք տարվի ռուսների հետ։ Քանի որ պարտվել ես, Արցախը նախկին սահմաններով էլ չկա՝ պետք է սահմանազատում իրականացվի։ Կարևոր է, որ այդ աշխատանքներին ընդգրկվեն աշխարհագրագետներ, մարդիկ, որոնք զբաղվում են սահմանազատման աշխատանքներով։ Ես այդքան իրազեկ չեմ, օրինակ, որ կոորդինացնեմ, ու ինձ նման շատերը։
– Կարծում եք այստեղ կա՞ն պայմանավորվածություններ։
– Կարծում եմ՝ ոչ։ Ես ինչքան գիտեմ՝ Ադրբեջանը 70 տարիներին անընդհատ մետրերով փորձել է առաջ գնալ, դրա համար սահմանը պետք է պարզվի։ Եթե ինձ լսեն, ապա 1926 թվականի երեք հանրապետությունների՝ Հայաստան, Վրաստան, Ադրբեջան, Անդրֆեդերացիայի հիման վրա կիրականացնեն։
Հիմա մենք թույլ վիճակում ենք, փողոցն էլ թույլ չի տալիս ռացիոնալ գործել, պետք չէ պայմանագիր կնքել, պետք է սահմանազատում իրականացվի։ Դա կարող է տևել տասնյակ տարիներ։
Երկրորդ՝ պետք է հիշել, որ թուրքը պոկելու է անընդհատ, դա իրենց խասյաթն է։ Մեկը եղավ, երկուսն է ուզելու, բանակցողները պետք է շատ գրագետ, բարձր որակի մասնագետներ լինեն։ Հավանաբար մեր խոշոր եղբոր կողմից ճնշումը շատ է, բայց պետք է պայմանագրի կնքումը ձգել ինչքան հնարավոր է։ Բայց հիմա թուրքական պրակտիկան ցույց է տալիս, որ եթե դուք այսօր ինչ-որ բանի համաձայնեցիք, ապա վաղը հետ բերելը դառնալուէ անհնար։ Նախիջևանը նայեք։ 2010 թվականին կոալիցիոն կառավարությունը սահմաններ է սարքել, նայեք արդյունքը։
– Դուք ասում եք, որ սահմանազատումը կարող է տևել տասնյակ տարիներ, բայց ստացվում է, որ մենք այդպես ամեն օր մի գյուղ կարող ենք կորցնել։
– Կորցնել բառը փոխարինեք հետ բերելով։ Ասում են՝ թուրքերը մեզ կկոտորեն, դուք կոտորեք։ Պայքարի տրամադրվեք, որ հետ բերեք։ Պարտադի՞ր է, որ մենք կորցնենք։ Սա հրադադարի շարունակությունն է, ուզենք-չուզենք՝ գործընթացը պետք է իրականացվի։ Բայց, կրկնում եմ, պայմանագիր չպետք է կնքենք։ Բոլորը պետք է իմանան՝ մեր դիմաց թուրքն է։ Անգամ ընդդիմությունը։
– Ընդդիմությունն էլ այլընտրանք չի առաջարկում, չի ասում՝ չեղարկենք համաձայնագիրը։
– Չի կարող առաջարկել, որովհետև ինքը ապակայունացնող է։ Իսկ Հայաստանի Հանրապետությունը պետք է լինի կայուն, կազմակերպված, որ դիրքերի համար կռիվ տա։ Ապակայունացված պետությունը աշխարհում ոչ մի տեղ հարց լուծել չի կարող։ Մենակ մենք չենք։ Տարիներ շարունակ քցել են, ծախել, կաշառել։ Դա մեր աչքի առաջ է եղել, արդյունքն էլ հիմա տեսնում ենք։
