«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Արցախի Հանրապետության նախագահի գլխավոր խորհրդական-հատուկ հանձնարարություններով դեսպան Ռուդիկ Հյուսնունցը։
– Պարոն Հյուսնունց, Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանն իր խմբագրված ելույթում հայտարարեց արտահերթ ընտրությունների և իր՝ քաղաքականությունից հեռանալու մասին։ Ի՞նչ է կատարվում այս պահին Արցախի ներքաղաքական կյանքում։
– Առաջին՝ Արայիկ Հարությունյանի հայտարարությունն իր անձնական և սուբյեկտիվ որոշումն է, այս իրավիճակում նա հարմար է գտել այդ հայտարարություններն անելու։ Մենք սկսել ենք իրար հետ, և ես հարգում եմ իր որոշումը և կարող եմ ասել, որ այս էքստրեմալ իրավիճակում այդ քայլն ավելի կլիցքաթափի առանց այդ էլ լարված իրավիճակը։ Իր հայտարարության տեքստում մենք տեսնում ենք, որ ինքը աթոռից կառչած չէ, բայց միաժամանակ նա պատրաստ է ժողովրդից ստանալ և՛ օրհնություն, և՛ անեծք։ Եվ, որպես 88 տոկոս ժողովրդի քվե ստացած լեգիտիմ Արցախի նախագահ՝ այսօր իր դուրս գալը փախուստ կդիտարկվի, և այս ծանր, բարդ ժամանակահատվածում ինքը պարտավոր է իր առաքելությունը մինչև ավարտ հասցնելու։ Հիմա մենք չգիտենք, թե երբ են լինելու ընտրություններ, կամ առհասարակ լինելո՞ւ են, թե՞ ոչ, ընթացքում բանակցային գործընթացներ են սկսվել։ Եվ մենք մեր անկախությունն այսօր պաշտպանում ենք այս իրավիճակում, մենք պահանջատեր ենք, աշխատելու ենք, ամեն ինչ անելու ենք, որ Արցախը՝ որպես անկախ պետություն, իր որդեգրած քաղաքականության շարունակությունը պետք է ունենա և հասցնի հաղթական ավարտին։ Սա է իմ դիտարկումը։ Արայիկ Հարությունյանն իր այս քայլով ցույց է տալիս, որ ինքը աթոռակռվի մեջ չէ, և այսօր համերաշխության կառավարություն ենք ձևավորում։ Տարբեր քաղաքական ուժերի հետ կոնսուլտացիաների մեջ ենք, և կարծում եմ՝ այս իրավիճակում սա ավելի կարևոր է, քան քաղաքականություն խաղալը։
– Արայիկ Հարությունյանը նշել է, որ այսուհետ պատրաստակամ է Սահմանադրությամբ իրեն լիազորված որոշումները կայացնել Ազգային ժողովի, Անվտանգության խորհրդի և ավելի լայն հասարակական-քաղաքական շրջանակների հետ համատեղ։ Ավելին, ընդլայնվելու է Վիտալի Բալասանյանի գլխավորած Անվտանգության խորհրդի կազմը։ Սա նշանակում է՝ Արցախում իշխանությունն անցնում է Վիտալի Բալասանյանի՞ն։ Եվ այս պայմաններում ինչպե՞ս է կազմակերպվելու Երևանի և Ստեփանակերտի միջև կապը՝ հաշվի առնելով Բալասանյանի հնչեցրած գնահատականները Հայաստանի իշխանությունների հասցեին։
– Վիտալի Բալասանյանին աշխատանքային սեկտոր է տրված, որտեղ կարող է դրսևորվել և/կամ ձախողվել, դա իրենից է կախված, իսկ մնացած խոսակցությունները քաղաքական ցածր մակարդակի արդյունք են, դա քննարկման ենթակա չէ։ Այսօր քաղաքական պատասխանատվությունը պետության, Արցախի ժողովրդի առջև Արայիկ Հարությունյանինն է և տանելու է վերջնավարտ, մինչև տեսնենք՝ բանակցություններում ինչ կարգավիճակ է ստանալու Արցախը։ Այսօր Արայիկ Հարությունյանը խորհրդարանում ունի մեծամասնություն և, ուզենք թե չուզենք, այդ ուժը հենարան է երկրի գործող նախագահին։ Եվ Արայիկ Հարությունյանն այս հայտարարությամբ մարդկանց ցույց է տվել, որ ինքը գերնպատակ ունի՝ պետությունն է, Արցախի ապագան է։ Եվ այսօր մենք ուժերի գերլարումով պետք է պատասխան տանք մեր կորսված, զոհված հայրենակիցների ընտանիքների և քաղաքացիների համար, որոնք տուն-տեղ են կորցրել։ Մենք ամեն ինչ պետք է անենք, որ բազմահազարանոց ընտանիքներին շատ սեղմ ժամկետներում բնակարաններով ապահովենք, տնտեսությունը զարգացնենք։ Եվ մենք շարունակում ենք մեր երկիրը այս ավերակներից վեր հանելու գործընթացները։
– Նաև տեսակետ կա, որ Վիտալի Բալասանյանի նշանակումը և Արցախում իշխանությունը նրան անցնելը պայմանավորված է դավաճանների վերաբերյալ բացահայտումները թույլ չտալու համար։
– Անկեղծ ասած, եթե մեր հասարակության մեջ կան դավաճաններ, հայրենիքը ծախողներ, կրկնում եմ, դա, վաղ թե ուշ, բացահայտվելու է։ Բայց դա մեր գործառույթը չէ՝ ո՛չ լրագրողների, ո՛չ իմ գործն է, դա ԱԱԾ գործառույթն է, թող ԱԱԾ-ն զբաղվի, և հասարակության մեջ պառակտում չառաջացնենք։
– Արայիկ Հարությունյանը նաև նշել է, որ պատասխանատվություն է կրում ստեղծված իրավիճակի համար, սակայն նշեց, որ թացը չորից տարբերել. «Եթե Սահմանադրությամբ Հանրապետության նախագահը Արցախի Հանրապետության ինքնիշխանության, անկախության, տարածքային ամբողջականության ու անվտանգության երաշխավորն է, արդյո՞ք ունեցել եմ ներքին ու արտաքին բավարար հնարավորություններ ու լծակներ այս լայնածավալ պատերազմում լիովին երաշխավորել նշված չորս արժեքները, և արդյո՞ք ինձնից կախված առավելագույնը չեմ կատարել այդ ուղղությամբ»։ Արդյո՞ք սրանով Արայիկ Հարությունյանն ամբողջովին պատասխանատվությունը Նիկոլ Փաշինյանի վրա չի դնում։
– Անկեղծ ասած, Արցախի նախագահը երբևէ չի կարողացել հրամայական մանդատով Պաշտպանության բանակի գործառույթների մեջ մտնել, սա փաստ է, և սրա մասին ավելորդ է խոսել, գնահատականներ չեմ տալու, բայց այն, որ ռազմական օպերացիաներին, ռազմական գործողությունների մշակմանը Արցախի նախագահը չի մասնակցել, միանշանակ 100 տոկոս է։ Սա ասում եմ ամենայն պատասխանատվությամբ։
– Արայիկ Հարությունյանն ասել է, որ պատերազմը ավելի շուտ էր հնարավոր դադարեցնել և ավելի քիչ կորուստներով, սակայն չի մանրամասնել։ Հնարավո՞ր էր պատերազմը ավելի շուտ կանգնեցնել։
– Մենք 45 օր, գիշեր-ցերեկ եղել ենք միասին և 4-5-րդ օրն արդեն գիտեինք, որ խնդիրներ ունենք, և մենք խնդրել ենք համապատասխան ռազմական և քաղաքական մարմիններին, որ այս պատերազմը շուտափույթ պետք է կանգնեցնել։ Սա փաստ է։
